Na een aantal magere jaren staan grondstoffen weer volop in de belangstelling. Afgelopen twee jaar hebben grondstoffen een uitstekend rendement opgeleverd, mede dankzij het snelle economische herstel na de coronapandemie. In 2022 behaalde de S&P GSCI, een mandje van verschillende grondstoffen, zelfs een rendement van 26%. Dat kwam vooral door de sterk gestegen energieprijzen, maar ook in bredere zin stegen de prijzen van grondstoffen. Zeker in de eerste helft van het jaar. Tegen de achtergrond van dalende aandelen- en obligatiekoersen en dalende vastgoedprijzen deden de grondstoffen het bijzonder goed. In de tweede helft van het jaar kwamen grondstofprijzen wat onder druk te staan, maar hoe zien de komende jaren eruit?
Grondstoffen behaalden in 2022 een uitstekend rendement (Bron: S&P)
Nieuwe grondstoffencyclus?
De prijzen van grondstoffen bewegen in lange opwaartse en neerwaartse cycli en worden beïnvloedt door verschillende factoren. Een opwaartse trend wordt ingegeven door een sterke groei van de wereldeconomie, waardoor de vraag sneller kan toenemen dan het aanbod. Ook inflatie en monetair beleid spelen een rol, omdat speculanten bij een hoge inflatie vaker hun toevlucht zullen zoeken in grondstoffen als een meer tastbare waarde. Ook in 2022 zorgde de hoge inflatie voor een speculatieve golf in grondstoffenmarkten, maar hoe zien de fundamentals van de markt er momenteel uit?
Zoals onderstaande grafiek laat zien lijkt de grondstoffenmarkt weer aan een nieuwe opwaartse trend te beginnen. Vanaf het dieptepunt in het voorjaar van 2020 zijn de waarderingen van grondstof gerelateerde bedrijven veel harder gestegen dan de bredere index van bedrijven in de S&P 500 index. Stijgende energieprijzen en grondstofprijzen gaven een sterke impuls aan de waardering van bedrijven in de energiesector, maar ook aan andere grondstof gerelateerde bedrijven. Toch zijn deze aandelen nog steeds niet duur, gemeten naar verschillende waarde indicatoren zoals de koers/winst verhouding en het dividendrendement. Er zit dus nog steeds opwaarts potentieel in deze sector.
Grondstof gerelateerde aandelen presteerden beter dan de S&P 500 (grafiek via Jack Hoogland)
Investeringen
Dat grondstoffenprijzen vaak in lange opwaartse en neerwaartse cycli bewegen komt omdat het niet zo eenvoudig is de productie aan te passen aan toenemende vraag. Zo kost het jaren om nieuwe mijnen te ontwikkelen of nieuw ontdekte olie- en gasvelden te exploiteren. Ook is het een vrij kapitaalintensieve sector, wat betekent dat er ook geld van investeerders nodig is om projecten op te starten. En dat geld vloeit pas richting grondstoffen nadat de prijzen al fors zijn gestegen. De laatste jaren waren vooral technologieaandelen populair en stroomde er weinig kapitaal naar de grondstoffenmarkt. Wat ook een rol speelde is het beleid van overheden en institutionele beleggers om investeringen in bijvoorbeeld de olie- en gassector af te bouwen. Deze zouden niet in lijn zijn met de klimaatdoelstellingen.
Het gevolg van dit beleid is jarenlange onderinvestering, waardoor er vandaag de dag weinig reservecapaciteit is om aan een toenemende vraag te voldoen. In de olie- en gassector zijn meer investeringen nodig om de productie op peil te houden, maar dat geldt ook voor bijvoorbeeld koper en andere grondstoffen die belangrijk zijn voor de energietransitie die overheden proberen te bewerkstelligen. Voor de productie van elektrische auto's, zonnepanelen en windmolens zijn bijvoorbeeld heel veel metalen nodig, waarin de mijnbouwsector de komende jaren een cruciale rol zal blijven spelen. En zo lang de wereld nog steeds afhankelijk is van olie en gas zullen ook investeringen in die sector nodig blijven om aan de toenemende vraag van een groeiende wereldbevolking te kunnen voldoen.
Mijnbouwbedrijf BHP schrijft in een vooruitblik op de grondstoffenmarkt dat de combinatie van bevolkingsgroei, urbanisatie en toenemende welvaart in grote delen van de wereld komende decennia een impuls zal blijven geven aan de vraag naar metalen en andere grondstoffen.
Conclusie
De afgelopen twee jaar zijn de prijzen van grondstoffen sterk gestegen door de combinatie van snelle economische groei, achterblijvende investeringen en grote onzekerheid rondom de oorlog in Oekraïne. De economische vooruitzichten voor de Westerse wereld lijken door de oorlog te verslechteren, maar in grote delen van de wereld is er nog steeds sprake van groei. Ook al komt de voorspelling van het IMF uit dat een derde van de wereldeconomie dit jaar mogelijk in een recessie belandt, dan nog is er in een groot deel van de wereld sprake van economische groei. In veel opkomende economieën neemt de levensstandaard toe, waardoor er meer vraag komt naar bijvoorbeeld mobiliteit, maar ook naar goederen als witgoed en elektronica. Dat zal de vraag naar grondstoffen komende jaren blijven stimuleren.
Dit artikel verscheen eerder op hollandgold.nl
