De Amerikaanse regering noemde de timing van de afwaardering door Fitch "bizar". Toch kan 2023 de geschiedenisboeken in gaan als een cruciaal jaar en de actie van Fitch als een waarschuwing. Decennia van slecht fiscaal beleid in Washington werd gemaskeerd door de Federal Reserve. Dit maakt investeringen die bescherming bieden tegen deze crisis momenteel aantrekkelijk, maar het belooft op langere termijn weinig goeds voor de Amerikaanse economie.
De geschiedenis toont aan dat investeerders meestal een hoge prijs betalen voor veiligheid van korte-termijn overheidsobligaties. Professor Aswath Damodaran van de New York University berekende dat een investering van $100 in Amerikaanse staatsobligaties van drie maanden sinds 1928 zou zijn aangegroeid tot slechts $2,141 tegen het einde van vorig jaar, terwijl dit $46,379 zou zijn geworden als het geïnvesteerd was in bedrijfsobligaties met een gemiddelde kwaliteit, en zelfs $624,534 als het in aandelen was geïnvesteerd. Vooral na de financiële crisis leverden veilige kortlopende staatsobligaties bijna niets op.
Kortlopende staatsobligaties
Ray Dalio, oprichter van het grootste hedgefonds ter wereld, veranderde van gedachten over de waarde van cash. Ooit bekend om zijn "cash is trash" standpunt, beschouwt hij cash nu als aantrekkelijk in vergelijking met obligaties en aandelen. Tegenwoordig bieden dit soort korte termijn obligaties niet alleen meer rendement dan voor de financiële crisis, maar ook meer dan obligaties met veel langere looptijden. Bovendien kan het dividendrendement van aandelen tegen de hoge koersen van dit moment niet concurreren met de gegarandeerde 5% of meer op kortlopende Amerikaanse staatsleningen.
Er is echter een zorgwekkende reden waarom deze kortlopende leningen aantrekkelijk zijn: Langlopende staatsobligaties fungeerden altijd als veilige haven in onzekere tijden. Maar door opeenvolgende crises is de Amerikaanse overheidsschuld sterk toegenomen. Lage rentetarieven en de opkoopprogramma's door de Federal Reserve hebben dit verborgen, maar nu wordt duidelijk dat het probleem is toegenomen.
Rentelasten schieten omhoog
Volgens het Congressional Budget Office zal de Amerikaanse staatsschuld dit jaar het bruto binnenlands product overtreffen, en de rentelasten zullen een aanzienlijk deel van de uitgaven vormen. De groeiende schuldenberg betekent dat zelfs kleine renteverschillen grote gevolgen hebben.
De mogelijkheid om te handelen, bijvoorbeeld het redden van banken, subsidiëren van technologieën, en zelfs oorlog voeren, zal worden beperkt. Het tekort aan financiële speelruimte zal de economie volatieler maken en de internationale status van de Verenigde Staten verminderen, zo schrijft Spencer Jakab in de Wall Street Journal.
Door de hoge rente kan de Amerikaanse overheid haar tekorten blijven financieren, maar niet zonder gevolgen. Blijft de rente langdurig op dit niveau, dan ondermijnt het de overheidsfinanciën en zal het ook de waarderingen van andere beleggingen zoals aandelen en vastgoed onder druk zetten.
Lees ook:
- Geopolitieke en financiële zwakte bedreigen positie VS
- BIS: "Grenzen fiscaal en monetair beleid zijn bereikt"
- Verenigde Staten staren naar het plafond en de afgrond
