De zilverprijs knalde maandag met bijna 10% omhoog en bereikte daarmee het hoogste niveau in acht jaar. Ook de aandelenkoersen van zilvermijnen schoten omhoog, allemaal door een grote groep fanatieke daghandelaren. Wereldwijd gaven zij gehoor aan de oproep om massaal zilver te kopen. Wat is hier aan de hand en wat betekent dat voor de zilverprijs? Wordt dit een tweede GameStop? Of laten beleggers zich gek maken?
Waarom stijgt de zilverprijs?
Afgelopen woensdag plaatste iemand op het blog van Reddit een oproep om zilver te kopen met als doel de zilverprijs op te drijven. Het edelmetaal zou zwaar ondergewaardeerd zijn tegen een koers van $25 per troy ounce en zou op minimaal $100 moeten staan. Door massaal zilver te kopen zou een short squeeze in gang kunnen worden gezet, een situatie waarbij partijen die speculeren op een koersdaling hun positie moeten afdekken. Daardoor zou de zilverprijs omhoog kunnen schieten, net zoals daghandelaren dat eerder deden met het aandeel van spelletjeswinkel Gamestop.
De afgelopen dagen hebben beleggers gehoor gegeven aan deze oproep, want het edelmetaal was niet aan te slepen. Gedurende het weekend kochten beleggers wereldwijd alle voorraden zilveren munten op, waardoor veel handelaren op een gegeven moment hun deuren moesten sluiten. Omdat het weekend was konden ze hun voorraden niet aanvullen en hun positie niet indekken. Toen de markt maandag weer open ging was het effect van alle zilveraankopen goed zichtbaar. Bij opening van de handel in Azië schoot de zilverprijs meteen met bijna 10% omhoog.
De zilverprijs is de afgelopen dagen spectaculair gestegen (Bron: Tradingview)
Vlucht naar zilveren munten
De effecten zien we niet alleen terug in de zilverprijs, maar ook in de vraag naar fysieke zilveren munten. De voorraden munten van alle grote Amerikaanse handelaren als APMEX, Kitco, Money Metals, JM Bullion en SD Bullion werden in het weekend allemaal opgekocht door beleggers. Ook in Nederland was het zilver niet aan te slepen. Bij goudhandelaren als Goudstandaard en Holland Gold waren de voorraden munten binnen de kortste keren uitverkocht.
Handelaren die nog wel beleggingsmunten kunnen leveren rekenen flink hogere premies, tot wel 30% boven de spotprijs van zilver. Deze premies zijn aanzienlijk hoger dan normaal, omdat handelaren nu nog niet zeker weten of ze wel voldoende zilveren munten kunnen bemachtigen. Ook kunnen leveranciers hogere inkoopprijzen rekenen. Handelaren dekken zich tegen dat scenario in door hun premies alvast te verhogen.
https://www.youtube.com/watch?v=tj2Y7cRxjQ0
1980: De gebroeders Hunt
De markt voor zilver is relatief klein en laat soms grote koersbewegingen zien. Door de grote volatiliteit trekt het edelmetaal veel speculatieve beleggers aan, waardoor de zilverprijs omhoog kan schieten. Het meest bekende voorbeeld is het verhaal van de gebroeders Hunt, die in 1980 grote hoeveelheden zilver opkochten om de prijs verder op te drijven.
Dat deden ze overigens grotendeels met geleend geld. Toen de prijs van het edelmetaal een recordniveau van $50 per troy ounce bereikte hadden de gebroeders Hunt voor $6,6 miljard aan zilver verzameld, waarvan ze slechts $1 miljard uit eigen zak hadden betaald. De rest hadden ze van meer dan twintig verschillende banken geleend om de prijs verder op te drijven.
Het avontuur van de gebroeders Hunt eindigde in januari 1980, toen de grondstoffenbeurs (COMEX) limieten introduceerde voor de maximale positie die handelaren mochten aanhouden. Voor de gebroeders Hunt betekende het dat ze nog maar voor 3 miljoen troy ounce long mochten gaan, waardoor ze een deel van hun speculatieve long positie moesten afstoten. De zilverprijs begon te dalen en banken werden nerveus. Ze eisten meer onderpand, waardoor de gebroeders Hunt een deel van hun positie in zilver moesten verkopen. De zilverprijs kelderde in korte tijd van $50 naar iets meer dan $10.
Hunt Brothers probeerden de zilverprijs te manipuleren
2011: Crash JP Morgan, Buy Silver
Iets meer dan dertig jaar later werd zilver opnieuw de speelbal van speculanten. Dit keer waren het vooral kleine beleggers die de prijs van het edelmetaal opdreven. De zilverprijs ging mee in de slipstream van goud, maar kwam in het voorjaar van 2011 in een versnelling. Beleggers speculeerden tegen de Amerikaanse bank JP Morgan, omdat deze een grote shortpositie in zilver zou bezitten. Met de slogan 'Crash JP Morgan, Buy Silver' maakten beleggers elkaar gek om steeds meer zilver te kopen. De prijs steeg zo tot bijna $50.
Ook deze rally kwam ten einde door het ingrijpen van de grondstoffenbeurs. Wederom verhoogde de COMEX de margeverplichtingen, wat betekende dat speculanten meer onderpand moesten inleggen om een positie te nemen in zilver. Daardoor konden steeds minder handelaren en speculanten hun posities doorrollen en daalde de vraag naar zilver op de termijnmarkt.
De zilverprijs maakte opnieuw een duikeling en stond in oktober weer op $30 per troy ounce. Toen in 2013 ook de goudprijs begon te dalen zakte de zilverprijs naar ongeveer $15. Het edelmetaal zou daarna nog zeven jaar rond dat niveau blijven schommelen. Pas in 2020 kwam de zilvermarkt weer in beweging, gedreven door alle financiële steunmaatregelen van centrale banken en overheden en een toenemende angst voor inflatie.
De zilverprijs ging in 2011 opnieuw naar $50 per troy ounce
Wat kunnen we nu verwachten van zilver?
Tien jaar later staat zilver dus opnieuw in de belangstelling. In minder dan drie dagen tijd is de prijs van het edelmetaal met 18% gestegen, de grootste koersstijging sinds 2008. Handelaren kunnen de vraag naar fysieke munten niet aan en kunnen hun voorraden niet snel genoeg aanvullen. Is dit het begin van een grote short squeeze in de zilvermarkt? Of wacht beleggers een grote teleurstelling? Zilver heeft niet voor niets bijnamen als 'devil's metal' en 'poor man's gold'.
Het opdrogen van het aanbod van zilveren munten lijkt een teken aan de wand, maar we moeten niet vergeten dat beleggingsmunten slechts een relatief klein gedeelte van de zilvermarkt vertegenwoordigen. Veel grotere volumes zijn in handen van ETF's en liggen in kluizen opgeslagen voor fysieke uitlevering van termijncontracten. Er zijn genoeg zilvervoorraden voorhanden, maar het duurt even voordat munthuizen de productie opschroeven en voorraden kunnen aanvullen. Daardoor lijkt het alsof er bijna geen zilver meer te krijgen is.
De totale waarde van alle bovengrondse zilvervoorraden is bij de huidige koers naar schatting $1.400 miljard. Daarmee is de zilvermarkt ongeveer honderd keer de beurswaarde van het aandeel GameStop, dat eerder via Reddit in het vizier kwam van een horde beleggers. Dit aandeel werd in korte tijd meer dan tien keer zoveel waard, omdat hedgefondsen hun shortposities moesten afdekken.
Fysiek versus papier
De kans dat we nu een vergelijkbare short squeeze in zilver gaan zien is zeer klein. In vergelijking met GameStop is de zilvermarkt vele malen groter, waardoor het veel moeilijker is om de prijs op te drijven. Een koersstijging van 18% in minder dan drie dagen is weliswaar substantieel, maar er zijn geen grote geconcentreerde shortposities die daardoor in gevaar komen. Bovendien was er de laatste jaren meestal een overschot aan zilver, wat betekent dat het aanbod veel groter was dan de industriële vraag. Er zijn daardoor grote zilvervoorraden opgebouwd die bij een prijsstijging van het edelmetaal weer terug op de markt komen. Ook zijn er veel beleggers in de zilvermarkt die bij een verdere prijsstijging juist winst zullen nemen en edelmetaal op de markt brengen.
Beleggers moeten nog vele miljarden in zilver beleggen om de markt op zijn kop te zetten. Dat gaat het snelst als beleggers de aandelen van zilvermijnen en ETF's overslaan en direct fysiek zilver opkopen. In dat geval zal de premie op zilveren munten verder oplopen en kan de prijs van het fysieke edelmetaal zich loskoppelen van de prijs van zilvercontracten. Dat kan weer nieuwe aankopen van zilver uitlokken, maar daarvoor moeten beleggers nog veel meer zilver gaan kopen.
Tegelijkertijd moeten we ook waarschuwen voor een scenario waarin de prijsstijging stagneert en teleurgestelde beleggers hun zilver weer verkopen. De geschiedenis leert dat de zilverprijs ook net zo snel weer omlaag kan. Dat gebeurde in 1980 al toen de termijnmarkt positielimieten instelde en in 2011 toen de CME Group de margeverplichtingen voor zilvercontracten verhoogde. Ook nu schroeft de CME de margeverplichtingen voor zilvercontracten verder op. Met ingang van 2 februari is de verplichte inleg voor een contract van 5.000 troy ounce zilver verhoogd van $14.000 naar $16.500.
Is dit een goed moment om zilver te kopen?
Beleggers die in zilver stappen moeten zich realiseren dat ze nu een relatief hoge premie betalen om het fysiek te bemachtigen, terwijl er nog genoeg voorraden zilver in de markt zijn. De kans is groot dat de premies binnen een paar weken weer zullen dalen, naarmate de gekte in de zilvermarkt overwaait. Wie toch graag in zilver wil stappen kan het beste nu een positie nemen in een zilver-ETF met een veel lagere premie om die positie op een later moment om te zetten naar fysiek zilver, als de premies weer wat gedaald zijn en je meer zilver voor je geld krijgt.
