Saudi-Arabië en Rusland hebben deze week verschillende grote energiedeals gesloten, waarmee beide landen hun geopolitieke positie en hun relatie verder versterken. Rusland wil samen met China deelnemen aan de beursgang van Aramco, terwijl Rusland ook kansen ziet om te investeren in pijpleidingen en raffinagecapaciteit in Saudi-Arabië.
Door: Cyril Widdershoven
Verborgen in de mist van aanhoudende volatiliteit op de oliemarkt en de Turkse avonturen in Syrië, heeft de OPEC-leider Saoedi-Arabië zijn geopolitieke positie voor de komende jaren versterkt. In een bijeenkomst in de Saudische hoofdstad Riyad deze week tussen Saoedi-Arabische en Russische functionarissen, werden grote energiecontracten afgesloten, waardoor de regionale verhoudingen dramatisch veranderen. Tegelijkertijd begint de geopolitieke verschuiving van de eeuw nu haar vruchten af te werpen.
Rusland heeft aangeboden om rechtstreeks te investeren in de beursgang van Aramco, ter ondersteuning van de inspanningen van de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) om de economie van het koninkrijk te diversifiëren. Tijdens de vergaderingen werden niet alleen nieuwe Saoedische investeringsdeals in Rusland afgesloten, maar werden er ook toezeggingen van verschillende Russische investeringspartijen gedaan voor de beursgang van Aramco.
Na weken van negatieve berichten in de pers (analisten begonnen te twijfelen dat dit ooit zou gebeuren), is er niet alleen positief nieuws afkomstig van de NYSE en de LSE, maar ook - zoals verwacht - van Russische instellingen.
Gezamenlijke investeringsfonds
Kirill Dmitriev, CEO van het belangrijkste Russische staatsinvesteringsfonds, Russian Direct Investment Fund (RDIF), verklaarde in Riyad dat hij verwacht dat een gezamenlijk Russisch en Chinees investeringsfonds, in samenwerking met verschillende grote Russische banken, zal deelnemen aan de beursgang van Aramco. Hij gaf ook aan dat andere Russische financiële instellingen en beleggers erg geïnteresseerd zijn om een deel van de vijf procent van Aramco over te nemen die in de beursgang wordt aangeboden.
Deze uitspraken zijn een belangrijke stimulans voor Mohammed bin Salman en zijn adviseurs voor de beursgang, omdat de participatie van een investeringsfonds tussen Rusland en China ook de interesse van Chinese partijen laat zien. Terwijl van Chinese partijen wordt verwacht dat ze bereid zijn om tientallen miljarden te investeren, hebben de uitspraken van Dmitriev de reikwijdte vergroot. Russische en Chinese partijen zullen niet alleen de verwachte olie- en gasbedrijven omvatten, maar ook andere.
Als aanvulling op de beursgang van Aramco bereikt de warme relatie tussen Moskou en Riyad, die al zichtbaar is in de huidige overeenkomst voor productiebeperking tussen OPEC en niet-OPEC, nu ook een niveau waar Poetin en MBS vorig jaar naar streefden: een volwaardige investeringsrelatie met focus op de Russische olie- en gassector, inclusief vloeibaar aardgas (LNG). Dit laatste is waarschijnlijk sinds medio 2017 gebeurd.
Investeringen in vloeibaar aardgas
Russische bronnen in de buurt van het Kremlin verklaarden tegenover de pers dat Saudi Aramco, dat al eerder was uitgenodigd om deel te nemen aan LNG-projecten in Rusland, een groot investeringsprogramma voor Arctic LNG-2 zal afsluiten. Vorig jaar zei de Saoedische minister van Energie, Khalid al-Falih, dat Aramco werd uitgenodigd om te investeren in de door Novatek geleide onderneming. Dat zou een verspreking kunnen zijn, maar al-Falih verklaarde tegelijkertijd dat [deze investeringsdeal] een onderdeel zou worden van de gasstrategie van Aramco. Met een gerichte capaciteit van 18 miljoen ton per jaar zal het project naar verwachting in 2023 in gebruik worden genomen.
Deze beursgang en het Arctic LNG-2-nieuws overschaduwden gedeeltelijk het feit dat er ook andere grote energietransacties werden gedaan. Dmitriev vertelde de pers dat het RDIF, het Saoedisch staatsfonds voor overheidsinvesteringen (PIF) en Aramco binnenkort andere investeringsdeals zullen ondertekenen.
Een van deze andere deals is investeren in het Russische Eurasia Drilling, het grootste onafhankelijke boorbedrijf in Rusland. Het is een droom die uitkomt voor Russische boorbedrijven, omdat ze jarenlang zonder succes hebben gevochten voor on- en offshore boorprojecten in Saoedi-Arabië. Zelfs pogingen van het aan Poetin verbonden Gazprom Drilling om de Saoedische markt te betreden waren tot voor kort niet succesvol.
Wederzijdse investeringen
De investeringen stromen niet zomaar één kant op, omdat Russische partijen de Saoedische downstream sector van transport en raffinage willen betreden. Ruslands grootste petrochemische gigant, Sibur, heeft een deal van $1 miljard in het koninkrijk. In oktober 2017 hebben Riyad en Moskou een investeringsfonds van $1 miljard voor energie opgericht.
De voortkruipende, doch stabiele samenwerking tussen de voormalige tegenstanders moet voortdurend worden beoordeeld. Hoewel verschillende Russische oligarchen hebben gezegd dat ze Rusland binnenkort de OPEC-deal zien verlaten, blokkeren de huidige investeringsdiscussies haastige beslissingen.
Rusland en Riyad hebben ook andere gemeenschappelijke belangen, voornamelijk met betrekking tot regionale problemen in de Golf, zoals in Syrië, Iran en Irak. De opening die wordt aangeboden door de jonge Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman wordt gewaardeerd door Poetin, omdat het Moskou een directe ingang geeft op de prijszetting van olie- en gasmarkten, terwijl hij tegelijkertijd ook de historische Amerikaanse dominantie in de regio ondermijnt.
Omdat olie en gas gekoppeld zijn aan stabiliteit of oorlog, is de huidige Russisch-Saoedische samenwerking ook gebaseerd op deze verschillende invalshoeken. Energiesamenwerking zal worden gekoppeld of verweven met toekomstige veiligheidsregelingen en defensiecontracten. Aramco's beursgang, vloeibaar aardgas en de OPEC maken de weg vrij voor een mogelijke bearish positie in het Koninkrijk van Olie.
Deze analyse van Cyril Widdershoven verscheen eerder op oilprice.com en is met toestemming van de auteur op Geotrendlines geplaatst. De afbeelding boven dit artikel is slechts ter illustratie en is van een eerdere ontmoeting tussen Poetin en Mohammed bin Salman in mei 2017.
