Goud is goud, maar als belegger kun je op verschillende manieren goud kopen. Naast gouden munten en goudbaren kun je ook investeren in een breed scala aan financiële producten voor goud. Denk bijvoorbeeld aan exchange traded funds (ETF's) futures en termijncontracten. Al deze instrumenten volgen automatisch de goudprijs, maar in tijden van financiële stress hoeft dat niet zo te zijn. Dat schrijft Georgette Boele, analist valuta en edelmetalen bij ABN Amro, in een nieuwe analyse over de goudmarkt.
Twee goudmarkten
Volgens Boele kan de goudmarkt worden opgedeeld in twee segmenten. Enerzijds zijn er mensen die goud kopen als ultieme veilige haven. Zij sparen voor de lange termijn en kopen bij voorkeur fysiek edelmetaal, dat ze thuis of op een professionele opslaglocatie bewaren. Deze doelgroep ziet goud als bescherming tegen een financiële of economische crisis en zal daarom niet snel goud verkopen als die crisis zich aandoet.
Anderzijds is er een veel grotere groep beleggers die goud kopen om mee te speculeren. Deze groep heeft vaak een kortere beleggingshorizon en hecht minder waarde aan het fysiek bezit van edelmetaal. Deze beleggers zijn vooral geïnteresseerd in de koersontwikkeling van het gele metaal. Zij kiezen daarom vaker voor beleggingsinstrumenten die via de beurs verhandeld worden, zoals ETF's, termijncontracten en futures.
Goud als veilige haven of als belegging?
Het verschil tussen deze twee groepen beleggers is van fundamenteel belang om de goudmarkt goed te begrijpen. Boele legt uit dat deze twee groepen beleggers verschillende strategieën hanteren ten aanzien van het edelmetaal. Zeker in tijden van crisis. Dat zagen we bijvoorbeeld tijdens de financiële crisis van 2008. De goudprijs begon te stijgen, maar stopte toen de liquiditeit in de financiële markten opdroogde. Spaarders die fysiek goud in hun kluis bewaarden, hielden hun goud vast, terwijl veel beleggers en speculanten moesten verkopen om geld vrij te maken.
Stel dat er weer een nieuwe crisis uitbreekt, wat zal er dan gebeuren in de goudmarkt? Boele schetst een beeld van twee verschillende goudprijzen: één voor fysiek goud en één voor afgeleide beleggingsproducten van goud. Hoe zullen die twee prijzen reageren? In een goed functionerende markt zonder financiële stress zal de prijs van het fysieke goud waarschijnlijk minder snel stijgen. Ook zal deze minder volatiel zijn dan de prijzen van die beleggingsproducten.
Bij een financieel-economische crisis zal de prijs van het fysieke goud echter veel sneller stijgen dan de prijs van afgeleide goudbeleggingen. Volgens Boele is fysiek goud de enige keus wanneer het vertrouwen in het financiële systeem wegvalt. In een wereld met twee goudprijzen geeft de prijs van fysiek goud een weerspiegeling van haar status als veilige haven. De prijzen van alternatieve goudbeleggingen zullen zich daarentegen meer ontwikkelen als financieel instrument en als hedge tegen de dollar.