In de stad Aktau in Kazachstan heeft op 12 augustus een topontmoeting plaatsgevonden tussen de presidenten van de vijf landen die aan de Kaspische Zee liggen. Dit zijn Rusland, Kazakstan, Azerbeidzjan, Iran en Turkmenistan. Na meer dan 20 jaar is er op deze topontmoeting overeenstemming bereikt over de territoriale wateren en de visserijgronden.
Ook is er overeenstemming bereikt over de militaire en economische samenwerking tussen de vijf landen. Belangrijk is verder dat er bepaalt is dat de Kaspische Zee voor vreedzame doeleinden gebruikt wordt en dat strijdkrachten van machten buiten de regio niet in deze zee aanwezig mogen zijn.
Tegen de achtergrond van de sterk oplopende spanningen rond Iran vormt deze overeenkomst een steun in de rug, het houdt zogezegd de rug van Iran vrij. Dit is een geopolitiek belang van zowel China als Rusland om de VS buiten de deur te houden en de weg vrij te maken voor het Chinese 'One Belt One Road Initiative', oftewel de moderne economische motor voor de komende tientallen jaren. Iran vormt daar een belangrijke component in evenals natuurlijk de gehele Kaspische regio.
Shanghai Cooperation Organisation
Turkije, dat weliswaar niet aan de Kaspische Zee ligt, vormt daarin ook een belangrijke component. Het land heeft de status van waarnemer bij de SCO (Shanghai Cooperation Organisation) en is in die hoedanigheid in 2017 voorzitter geweest van de energieclub van de SCO. En daarbij gaat het om een grote hoeveelheid gas, olie en andere grondstoffen.
Hoewel Turkije dus geen volwaardig lid is werd het land in 2017 toch de voorzitter van deze club. Het geeft aan hoe belangrijk Turkije geacht wordt door de twee belangrijke landen van de SCO, Rusland en China. Zo is Turkije van strategisch belang om de grote olie- en gasreserves in de Kaspische Zee naar afzetmarkten in Europa te kunnen exporteren.
In 2017 werden India en Pakistan lid van de SCO. Een opmerkelijk gegeven, aangezien India en Pakistan een gespannen verhouding met elkaar hebben, evenals India en China. De economische perspectieven lijken voor deze landen inmiddels zwaarder te wegen en zorgen daarbij voor meer gezamenlijke belangen. Dit opent op termijn de mogelijkheid voor betere onderlinge verhoudingen en dat is een goede zaak, want het gaat hierbij om drie landen die allen over kernwapens beschikken.
Topoverleg Kaspische Zee regelt rechtsstatus en houdt buitenlandse troepen weg
