Het IMF is van plan $650 miljard aan nieuwe reserves te creëren om de coronacrisis te bestrijden. Met de uitgifte van nieuwe special drawing rights (SDR) wil het fonds opkomende economieën een steuntje in de rug geven. Landen kunnen deze toewijzing van nieuwe SDR gebruiken om aan dollars te komen. Daarmee kunnen zij bijvoorbeeld vaccins kopen of andere goederen uit het buitenland importeren.
Ondanks alle goede bedoelingen stuit het voorstel van het IMF op weerstand, omdat het grootste deel van de steun terechtkomt bij landen die het niet eens nodig hebben. Op basis van de huidige verdeelsleutel van het IMF krijgen de armste landen slechts $21 miljard. Nog eens $212 miljard komt terecht bij andere opkomende economieën, terwijl meer dan twee derde onder de G20 landen wordt verdeeld. Dat zijn landen die over het algemeen gemakkelijk kunnen lenen op de kapitaalmarkt.
Liquiditeitssteun
Wanneer landen SDR ontvangen kunnen ze deze bij het Amerikaanse ministerie van Financiën omwisselen voor dollars. Zij halen deze dollars vervolgens uit de markt door nieuwe staatsobligaties uit te geven. Ze is daar overigens niet toe verplicht, want het ministerie van Financiën heeft altijd het recht om SDR van bepaalde landen te weigeren. Bijvoorbeeld van landen die een beleid voeren dat tegen Amerikaanse belangen in gaat, zoals Venezuela, Iran, Rusland en China.
Deze opmerkelijke spelregels verklaren waarom de SDR nooit echt succesvol is geworden. Veel centrale banken hebben SDR op hun balans staan, maar deze vertegenwoordigen zelden meer dan een paar procent van de totale reserves. Centrale banken houden voornamelijk valutareserves en goudvoorraden aan als appeltje voor de dorst. Het IMF wil het gebruik van de SDR nu stimuleren door het makkelijker te maken om deze weer uit te lenen aan arme landen.
Kredietcrisis
De laatste keer dat het IMF nieuwe SDR in omloop bracht was in 2009, vlak na de kredietcrisis. Toen ging het om een injectie van omgerekend $250 miljard aan SDR, waarvan uiteindelijk slechts 2% werd omgewisseld voor valuta. Het valutamandje van de SDR bestaat sinds 2015 voor 41,73% uit dollars, 30,93% uit euro's en 10,92% uit Chinese yuan. De Japanse yen en het Britse pond hebben een weging van respectievelijk 8,33% en 8,09%.
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
