Wil je goud kopen, dan kan dat op verschillende manieren. Heb je een beleggersrekening bij een broker, dan is het heel eenvoudig om aandelen te kopen in zogeheten exchange traded funds (ETF’s) die goud als onderpand bewaren. Ben je een professionele belegger en beheer je een groot vermogen, dan is het ook mogelijk om goud te kopen via termijncontracten die op de COMEX verhandeld worden.
Deze papieren afgeleiden volgen de goudprijs en zijn vaak voordeliger dan de aankoop en latere verkoop van fysiek goud. Het gemak waarmee ETF’s en termijncontracten verhandeld worden maakt ze erg aantrekkelijk als instrument om spreiding aan je beleggingsportefeuille toe te voegen.
Welke vorm van goud?
Toch zijn deze instrumenten niet altijd de beste keuze, want als je goud koopt als bescherming tegen geopolitieke risico’s of tegen een plotselinge crash van het financiële systeem, dan kun je volgens analisten van Goldman Sachs beter wat fysieke gouden munten of goudbaren in bezit hebben. In een nieuwsbrief die de zakenbank in mei naar klanten stuurde leggen grondstofanalisten Jeffrey Currie en Mikhail Sprogis uit waarom het zogeheten ‘papiergoud’ niet hetzelfde is als fysiek goud:
“Goud kan een hedge zijn als het gaat om geldontwaarding, maar de implementatie is belangrijk. Deze analyse houdt geen rekening met de liquiditeit van de goudmarkt zelf, die kan cruciaal zijn als je moet kiezen tussen fysiek goud in een kluis en een Comex termijncontract voor goud. Als je termijncontracten gebruikt als bescherming van je vermogen ga je er impliciet van uit dat de marktliquiditeit geen probleem is op het moment van een geopolitieke schok.
Het belang van liquiditeit werd getest tijdens de val van Lehman Brothers in 2008. De goudprijs daalde scherp, omdat zowel het verhandelde volume als de open interest op de Comex in elkaar zakten. Na deze liquiditeitsschok werden beleggers meer bewust van het onderscheid tussen de fysieke goudmarkt en de termijnmarkt en begonnen ze meer fysiek goud of ETF-goud te vragen als bescherming tegen een zogeheten black swan event.
De les die men leerde was dat de liquiditeit in de termijnmarkt voor goud samen met die van andere markten opdroogt en daarmee ook je bescherming, tenzij het fysiek edelmetaal in een kluis is, de werkelijke hedge of last resort.”
Fysiek goud als veilige haven
Een voortdurende discussie onder goudbeleggers is of er werkelijk een onderscheid bestaat tussen papiergoud en fysiek goud. Als het aan de specialisten van Goldman Sachs ligt is dat verschil er dus wel, maar wordt het alleen zichtbaar in tijden van paniek. Dan blijkt dat ook papiergoud een contractuele verplichting is waar tegenpartij risico aan verbonden is, terwijl fysiek edelmetaal tegen iets hogere kosten meer zekerheid biedt.
Tegenpartij risico
Een van de voordelen van fysiek goud is dat het geen tegenpartij risico heeft. Het ontleent waarde aan het feit dat er wereldwijd veel vermogende individuen, beleggingsfondsen en financiële instellingen zijn die het edelmetaal willen bezitten. Alleen China en India zijn volgens cijfers van de World Gold Council bij elkaar al goed voor bijna de helft van het jaarlijkse vraag naar goud.
Dat is anders bij de termijnmarkt voor goud, waar grote afnemers, producenten en speculanten contracten afsluiten om prijsschommelingen af te dekken. Op deze markt is het fysiek verhandelen van goud niet de hoogste prioriteit, wat ook wel blijkt uit het feit dat slechts een paar procent van alle termijncontracten fysiek wordt uitgeleverd. De meeste contracten worden verlengd (doorgerold) of per bank afgehandeld.
Fysiek goud
Voor de particuliere belegger die zijn vermogen wil verzekeren tegen een ‘Lehman crisis’ is fysiek goud kopen waarschijnlijk de beste keuze. Voor beleggers die enkel speculeren op een prijsstijging of prijsdaling zijn de papieren afgeleiden als termijncontracten en ETF’s als GLD en SLV vaak een goedkopere keuze vanwege de lagere transactiekosten.
Wil je goud kopen, dan is het dus belangrijk om voor jezelf duidelijk te maken waarom je tot die beslissing bent gekomen. Als verzekering van vermogen zijn munten of baren in eigen bezit de meest voor de hand liggende optie.
Deze bijdrage van Geotrendlines verscheen eerder bij Zilvergoudwinkel
