De wereldwijde vraag naar platina is sterk gestegen in het eerste kwartaal van 2023, zo blijkt uit nieuwe cijfers van de World Platinum Investment Council (WPIC). De industriële vraag is tot recordhoogte gestegen door een groei van 17% ten opzichte van vorig jaar. De toenemende vraag naar platina wordt voornamelijk gedreven door de auto-industrie en industriële sector, terwijl de investeringsvraag ook aanzienlijk is toegenomen als gevolg van wereldwijde geopolitieke onzekerheden. Deze ontwikkelingen samen hebben geleid tot een opwaartse herziening van het verwachte tekort aan platina van 983.000 troy ounce over heel 2023.
De vraag naar platina in de automobielindustrie is sterk gestegen, ondanks zwakke macro-economische vooruitzichten. In het eerste kwartaal van 2023 steeg de vraag met 9% tot 806.000 troy ounce, voornamelijk door een toename van het gebruik van platina per voertuig. Voor het hele jaar verwacht het WPIC dat de wereldwijde vraag naar dit edelmetaal vanuit de auto-industrie met 12% zal stijgen tot 3.255.000 troy ounce, voornamelijk gedreven door de productie van zware voertuigen, strengere emissiewetgeving en de vervanging van palladium door het goedkopere platina in uitlaatsystemen van benzineauto's.
Meer industriële vraag naar platina
Ook de medische sector en andere industriële segmenten laten een sterke groei zien. Daarnaast is er een grote vraag naar platina in de glasindustrie, met een groei van 76% ten opzichte van vorig jaar. Ook de investeringsvraag naar platina is aanzienlijk gestegen, met een groei van 28% ten opzichte van vorig jaar. De totale vraag naar platina in 2023 zal naar schatting uitkomen op 8.176.000 troy ounce, zoals onderstaande tabel uit het kwartaalrapport van het WPIC laat zien.
Ondanks de macro-economische onzekerheden voorziet het WPIC dat de vraag naar platina in 2023 aanzienlijk zal stijgen, met een verwacht tekort van bijna 1 miljoen ounces. Het groeiende tekort wordt voornamelijk gedreven door de vraag naar platina als substituut voor palladium in de auto-industrie. De rol van platina in de waterstofeconomie wordt ook steeds belangrijker en trekt wereldwijd interesse van investeerders.
Vraag- en aanbodcijfers over de platinamarkt (Bron: World Platinum Investment Council)
Beleggers kopen meer platina
In het eerste kwartaal van 2023 was er ook een sterke toename van de belangstelling van investeerders, gedreven door de toegenomen wereldwijde onzekerheid, de sterke groei van de industriële vraag naar platina en zorgen over de mijnbouwproductie. De investering in de vorm van platinabaren en platina munten steeg met 42.000 troy ounce ten opzichte van het voorgaande jaar naar 102.000 troy ounce, een toename van 72%. Dat was het hoogste volume sinds het derde kwartaal van 2021, vooral dankzij een sterke opleving in Japan.
Deze trend zal naar verwachting in de rest van het jaar voortzetten, met een voorspelde stijging van 79% op jaarbasis naar 178.000 troy ounce. Ook stegen de voorraden van platina-ETF's met 43.000 troy ounce in het eerste kwartaal van 2023, waarmee een trend van zes opeenvolgende kwartalen van dalende voorraden werd omgekeerd. Zuid-Afrikaanse fondsen toonden aanzienlijke hernieuwde interesse in het aanhouden van platina-ETF's in plaats van investeringen in aandelen van de mijnbouwsector. Deze trend wordt ook verwacht in 2023. Het resultaat zal een netto investeringsvraag van 433.000 troy ounce zijn over heel 2023. Ter vergelijking, vorig jaar was de netto investeringsvraag nog minus 640.000 troy ounce door grootschalige verkopen van platina-ETF's en een daling van de voorraden op grondstoffenbeurzen.
Aanbod platina blijft krap
Het aanbod van platina was de laatste jaren problematisch en dat zal naar verwachting ook in 2023 zo blijven. De geraffineerde mijnproductie daalde in het eerste kwartaal met 8% ten opzichte van het voorgaande jaar, voornamelijk door verminderde productie in Zuid-Afrika als gevolg van onderhoud aan smelters en elektriciteitstekorten. Dit land is goed voor 70% van de wereldwijde mijnbouwproductie van het edelmetaal. Wereldwijd zal de mijnbouwproductie dit jaar met 1% dalen tot 5.511.000 troy ounce. De recycling van platina viel ook tegen door lagere volumes van afgedankte voertuigen en regelgevingsbeperkingen. Als gevolg hiervan verwacht het WPIC dat het aanbod uit recycling voor het hele jaar met 1% zal dalen ten opzichte van vorig jaar, tot 1.682.000 troy ounce.
Een tekort aan platina betekent dat het aanbod uit recycling en mijnbouw niet voldoende is om aan de vraag te voldoen. Dat wil niet zeggen dat er een acuut tekort zal ontstaan, want ieder jaar stijgt de totale bovengrondse voorraad platina door mijnbouwproductie. Wel betekent het dat een deel van de vraag dit jaar ingevuld moet worden met platinavoorraden die reeds bovengronds aanwezig zijn. Dat zal een prijsopdrijvend effect hebben. Vergeleken met goud en zilver zijn de bovengrondse voorraden van platina minder groot, maar nog altijd substantieel. Dat komt omdat platina steeds hergebruikt kan worden en dat het door de relatieve schaarste ook als belegging dient.
De platinaprijs schommelt de laatste jaren rond de $1.000 per troy ounce en bereikte een piek van ruim $2.100 per troy ounce in februari 2008. Het edelmetaal was historisch gezien meestal duurder dan goud, maar nu is het gele metaal bijna twee keer zoveel waard. Dat maakt platina historisch gezien relatief goedkoop.
Dit artikel verscheen eerder op hollandgold.nl
Disclaimer: Holland Gold geeft geen beleggingsadvies en dit artikel moet dan ook niet als zodanig gelezen worden. Beleggen brengt risico met zich mee en resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
