De Bank of England heeft gewaarschuwd dat ongeveer 4 miljoen huishoudens in het Verenigd Koninkrijk te maken zullen krijgen met aanzienlijk hogere hypotheeklasten, waardoor de gemiddelde huizenbezitter die te maken heeft met de hogere rente bijna £3.000 per jaar extra zal moeten betalen. Dit komt door de snelste opeenvolging van renteverhogingen in drie decennia, bedoeld om de economie af te remmen en de inflatie onder controle te houden. Het brengt echter aanzienlijke druk met zich mee voor consumenten die al te maken hebben met de grootste inkomensdruk in generaties.
Het onderwerp van hogere hypotheeklasten wordt een belangrijk strijdpunt tussen de twee belangrijkste politieke partijen in het Verenigd Koninkrijk in aanloop naar de volgende verkiezingen in 2024. De regering van premier Rishi Sunak is op zoek naar manieren om ervoor te zorgen dat spaarders profiteren van hogere rentetarieven en om leners meer flexibiliteit te geven bij het herstructureren van hun schulden. Voor Britsen huishoudens waar de rentevaste periode op hun hypotheek afloopt dreigen de maandlasten met honderden Britse ponden per maand te stijgen.
'Volledige impact rentestijging moet nog komen'
De Bank of England heeft gewaarschuwd dat het nog enige tijd zal duren voordat de volledige impact van hogere rentetarieven zichtbaar wordt, zowel in het Verenigd Koninkrijk als in andere geavanceerde economieën. Hoewel huishoudens en bedrijven beter in staat zijn de problemen het hoofd te bieden dan tijdens eerdere rentestijgingen, komen betalingsachterstanden voor hypotheken momenteel veel vaker voor. Dat komt omdat de stijgende hypotheeklasten nu gepaard gaan met eveneens stijgende kosten voor levensonderhoud.
Het rapport waarschuwde ook dat verhuurders van huurwoningen die geconfronteerd worden met hogere hypotheeklasten, overwegen hun vastgoed te verkopen. Dat zou een neerwaartse druk op de huizenprijzen kunnen veroorzaken. Sommige verhuurders hebben aflossingsvrije hypotheken afgesloten en verhogen nu de huur om hun hogere kosten te dekken. Dit heeft al geleid tot een stijging van de huurprijzen in het Verenigd Koninkrijk.
Stijgende maandlasten
Het totale bedrag dat huishoudens aan hypotheekkosten moeten betalen, zal naar verwachting stijgen tot 8% van hun belastbaar inkomen tegen 2026. Hoewel dit hoger is dan het huidige niveau, blijft het lager dan tijdens de financiële crisis van 2008 en de recessie van de vroege jaren '90.
De Bank of England heeft aangegeven dat ongeveer de helft van de hypotheekgevers al nieuwe leningsovereenkomsten heeft afgesloten sinds het begin van de renteverhogingen in december 2021. Het is echter belangrijk op te merken dat de impact van de hogere hypotheekrente vertraagd wordt door de verschuiving van variabele rente-hypotheken naar vaste renteovereenkomsten met een looptijd van twee of vijf jaar. In het verleden was het in het VK heel gebruikelijk om hypotheken met variabele rente af te sluiten, maar de laatste jaren gebeurt dat steeds minder.
De verwachting is dat huizenprijzen in het Verenigd Koninkrijk verder zullen dalen als gevolg van de gestegen hypotheekrentes en de aanhoudende druk op het reële en besteedbare inkomen van huishoudens.