Afgelopen dagen is de rente op 10-jaars Japanse staatsobligaties gestegen naar het hoogste niveau in negen jaar. De rente steeg naar 0,655%, een niveau dat we in april 2014 voor het laatst hebben gezien. Dit kwam doordat beleggers en de Bank of Japan (BOJ) een kat-en-muisspel speelden om de juiste snelheid te bepalen voor de stijging van de rente.
De centrale bank heeft ingegrepen door voor 300 miljard yen ($2,09 miljard) aan staatsobligaties te kopen met een resterende looptijd van 5 tot 10 jaar en voor 100 miljard yen aan obligaties die binnen 3 tot 5 jaar aflopen, om de snelheid van de rentestijging te matigen.
Interventies Bank of Japan
Deze interventie is opvallend, omdat de BOJ eerder deze week ook al ongepland een aankoop van 300 miljard yen aan obligaties met een looptijd van 5 tot 10 jaar deed, toen de rente was gestegen naar 0,605%. Dit suggereert dat de centrale bank waakzaam is en probeert de bewegingen van de rente geleidelijk te houden, gezien de grote mondiale onzekerheden, vooral met betrekking tot de Amerikaanse economie en rentetarieven.
De stijgende rente heeft ook effect op Japanse staatsobligaties met andere looptijden, want ook die bereikten deze week nieuwe records. De 30-jaars rente in Japan steeg naar 1,57% en de 20-jaars rente bereikte een niveau van 1,305%. Hoewel de rente later iets terugzakte, blijft de situatie onzeker en volatiel.
Verliest Bank of Japan de controle?
Deze interventies komen nadat de BOJ vorige week vrijdag het officiële plafond voor de rente op 0,5% had gelaten, maar de rente voor haar reguliere aankopen van staatsobligaties had verhoogd naar 1%. Dit werd feitelijk gezien als een verhoging van het plafond, wat de markt enigszins verraste.
De Japanse centrale bank probeert de rente de laatste jaren stabiel te houden door staatsobligaties op te kopen zodra de rente boven dat plafond komt. Dit om de rente op de staatsschuld onder controle te houden en de met schulden overladen economie te ondersteunen. Dit beleid, waarbij men de rente voor verschillende looptijden op een bepaald niveau probeert te houden, wordt ook wel yield curve control (YCC) genoemd.
De BOJ geeft de markt nu meer ruimte om de rente te bepalen, maar tegelijkertijd wil de centrale bank een rentestijging geleidelijk houden om onrust op de financiële markten te voorkomen. Bovendien staat de Japanse centrale bank onder druk, omdat andere ontwikkelde economieën de rente al verhoogd hebben en kapitaal uit Japan wegvloeit naar andere landen waar meer rendement te behalen valt.
Rentestijging
De forse rentestijging die we sinds het besluit van vorige week vrijdag hebben gezien heeft gevolgen voor de financiële markt en kan de winstmarges van beleggers en handelaren beïnvloeden. Als de rentes blijven stijgen, kunnen ook de prijzen voor eindgebruikers, zoals consumenten in Europa en Azië, worden beïnvloed, aangezien hogere transportkosten uiteindelijk kunnen leiden tot hogere prijzen voor hen.
Al met al blijft de situatie voor de Japanse staatsobligatiemarkt en de wereldwijde economie onzeker, en zullen beleggers nauwlettend in de gaten houden hoe de BOJ zal blijven ingrijpen om de markt enigszins onder controle te houden en te reageren op de grote mondiale onzekerheden. De omvang van de Japanse staatsschuld en het feit dat de centrale bank een aanzienlijk deel daarvan op haar balans heeft staan maakt de reactie van de markt erg onvoorspelbaar.
