De hoge schuldenlast van de Amerikaanse overheid in verhouding tot het bbp en voorspelde tekorten kunnen leiden tot een onzekere situatie van aanhoudend hoge inflatie en een waardedaling van de dollar. Dat schrijft de Federal Reserve in een onlangs verschenen rapport. Als de tekorten niet worden aangepakt, kan er een probleem van fiscale dominantie ontstaan, met mogelijk grote gevolgen. Het zou betekenen dat de centrale bank zich moet schikken in een rol waarin het de overheidsfinanciën moet ondersteunen, in plaats van het nastreven van financiële stabiliteit.
Het gedrag van het Congres in de afgelopen jaren heeft de waarschijnlijkheid van dit probleem vergroot. Een dergelijk scenario zou een versnelde trigger vormen voor het probleem van fiscale dominantie, resulterend in een chaotische situatie van monetaire verruiming in de VS, met wereldwijde gevolgen.
Onhoudbare overheidsfinanciën
In een situatie van fiscale dominantie zouden er waarschijnlijk veranderingen plaatsvinden om de inflatie te vergroten en de financiering van de aanhoudende tekorten te vergemakkelijken. Als inflatie de enige maatregel is om inflatiebelasting te creëren, zou deze aanzienlijk kunnen stijgen. Echter, als het afschaffen van rentevergoedingen op reserves gepaard gaat met nieuwe, strengere reservevereisten, zouden de inflatoire gevolgen mogelijk beperkter zijn.
Als de obligatiemarkt niet voldoende anticipeert op een toekomstige schok van fiscale dominantie (afhankelijk van de looptijd van de obligaties in het bezit van het publiek), kunnen obligatiebeleggers verliezen lijden op langlopende obligaties. Deze veranderingen zouden aanzienlijke gevolgen hebben voor banken, beleggingsfondsen, pensioenfondsen en andere betrokken partijen.
Grote gevolgen
Net zoals in de jaren 70 en 80 zouden banken opnieuw geconfronteerd kunnen worden met financiële ontvlechting als gevolg van stijgende inflatie en de afname van het reële rentetarief op bankdeposito's. Dit zou echter ook leiden tot een verhoogde inzet van banken en hun politieke bondgenoten om regelgeving te gebruiken om het bankwezen te beschermen tegen innovatie en concurrentie.
Het recente akkoord over het schuldenplafond zal de situatie volgens de Federal Reserve niet veranderen. Het akkoord richtte zich voornamelijk op overheidsuitgaven die niet gerelateerd zijn aan Medicare, Social Security of defensie-uitgaven. Dit versterkt de opvatting dat er weinig bereidheid is om de groeiende tekorten aan te pakken die worden veroorzaakt door deze belangrijke kostenposten binnen de Amerikaanse begroting.
Op de lange termijn staat de VS voor een politieke keuze tussen het hervormen van de uitgaven voor sociale voorzieningen en het tolereren van hoge inflatie en een achterblijvende financiële situatie.
