Verschillende ontwikkelde landen moeten rekening houden met een afwaardering van hun kredietstatus. Daarvoor waarschuwen analisten van kredietbeoordelaar S&P Global. Door de opleving van het coronavirus nemen veel landen weer nieuwe maatregelen, die de economie hard zullen treffen. Daardoor zal de rekening van alle steunmaatregelen nog verder oplopen, waardoor de kredietwaardigheid van een aantal landen onder druk komt te staan.
Kredietbeoordelaar S&P Global heeft sinds het begin van de coronacrisis al bijna zestig landen afgewaardeerd. In de meeste gevallen ging het om armere landen, die minder monetaire en fiscale stimulering kunnen toepassen. Tot op heden bleven de ontwikkelde landen gespaard, maar dat zou nu wel eens kunnen veranderen. Roberto Sifon-Arevalo van S&P Global zei daar het volgende over:
"We hebben het hier over kredietbeoordelingen in de EU of in ontwikkelde economieën als Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Deze landen hebben gigantische fiscale en monetaire stimuleringsprogramma's geïmplementeerd om hun economie te beschermen. We moeten zien waar deze trend vanaf nu naartoe gaat. Als dit [de stimuleringsmaatregelen] een meer structureel karakter krijgen, dan gaan we wat veranderingen in kredietbeoordelingen zien."
Kredietwaardigheid onder druk
Sommige landen hebben extreme maatregelen genomen om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten. Volgens berekeningen van McKinsey hebben landen in de eerste twee maanden na de coronacrisis in totaal $10 biljoen aan fiscale stimulering aangekondigd, waarvan $4 biljoen voor rekening van West-Europese landen. Ter vergelijking, dat was drie keer zoveel als in reactie op de kredietcrisis van 2008.
Door de omvang van alle steunprogramma's zal de staatsschuld in verschillende Westerse landen ten opzichte van het bruto binnenlands met 15 tot 20 procentpunt stijgen. Voor ontwikkelde economieën als Australië, Italië en Spanje dreigt een afwaardering, want deze landen hebben inmiddels een 'negatieve outlook' bij S&P Global.
Goedkoop lenen
Westerse landen hebben naar verhouding de hoogste staatsschulden, maar kunnen door hun goede kredietstatus makkelijk en goedkoop lenen. Sterker nog, landen als Italië, Spanje en Griekenland hebben nog nooit zo goedkoop kunnen lenen als nu. Er is veel vraag naar het schuldpapier van Westerse landen, omdat die nog altijd bekend staan als zeer kredietwaardig.
Ook centrale banken helpen daarbij een handje mee. Dankzij grootschalige opkoopprogramma's kunnen Westerse landen tegen een zeer lage rente lenen en hun schulden verder laten oplopen. Dat blijkt ook wel uit onderstaande grafiek, die laat zien dat Europese landen relatief weinig rentelasten betalen. Opkomende economieën betalen een veel hogere rente en zullen dus sneller in de problemen komen.
Europese landen hebben de hoogste staatsschuld, maar betalen de laagste rentelasten (Bron: S&P Global)
Coronacrisis
Toch moeten Westerse economieën niet denken dat ze onbeperkt kunnen blijven lenen. Mocht de rente in de toekomst gaan stijgen, dan komt dat door de hoge schuldquote veel harder aan. Daardoor kwamen Griekenland en Italië, twee landen met een zeer hoge staatsschuld, tijdens de Europese schuldencrisis als eerste in de problemen.
Centrale banken zullen er natuurlijk alles aan doen om de rente laag te houden, zeker als overheden door nieuwe lockdown maatregelen hun begrotingstekorten nog verder laten oplopen. Het vooruitzicht van een lage rente en mogelijk nog meer monetaire verruiming belooft niet veel goeds voor de koopkracht van het geld.
