Het coronavirus en de economische stagnatie als gevolg van de lockdowns brengen mondiaal grote veranderingen in kapitaalstromen teweeg. Politieke en maatschappelijke onrust in de VS versnellen dit proces. We schreven al eerder op Trendlines Insider over de veranderende kapitaalstromen. Komt er een versnelde verschuiving in de rol van de dollar? Wat verwachten de reserve managers van centrale banken? Welke tactiek hanteert China om haar rol op het wereldtoneel te vergroten? In dit artikel volgt een update.
Onlangs verscheen het 26ste UBS rapport over de allocatie van reserves door centrale banken. Het is een gezaghebbend survey waarin de reserve managers verwachtingen uitspreken over hun eigen beheer. Dit geeft door de jaren heen een interessante kijk in de keuken. Een van de opvallende observaties is dat centrale banken steeds meer open staan voor rechtstreeks beleggen in aandelen of aandelenindices. Maar liefst 43% van de centrale banken geeft aan dit te overwegen of reeds te doen. Dit heeft natuurlijk te maken met de lage rentes wereldwijd.
Verdrinken in schuld
Een andere belangrijke ontwikkeling is dat centrale banken hun allocatie in de Chinese renminbi de komende jaren versneld laten oplopen. Dit heeft te maken met de toenemende politieke en sociale onrust in de VS. De angst voor een harde landing van de Chinese economie is inmiddels een aantal plekken gedaald op het lijstje van grootste risico's voor centrale banken. Dit jaar voeren handelsoorlogen als gevolg van mondiale economische stagnatie de lijst aan, gevolgd door politieke en sociale onrust in de Verenigde Staten.
Ook de economische en financiële vooruitzichten zijn voor de VS niet gunstig. Onlangs kwam de bekende econoom en commentator John Mauldin met een analyse over de toename van de Amerikaanse staatsschuld tot 2030. En die is enorm. Mauldin concludeert dat de officiële prognose van het Amerikaanse Congressional Budget Office van $33,5 biljoen veel te positief is. Zelf komt hij tot een bedrag van minstens $50 biljoen.
Amerikaanse staatsschuld kan in tien jaar naar $50 biljoen (Bron: Mauldin Economics)
Explosieve toename van schulden
Mauldin denkt dat het economische groeipad de komende jaren lijkt op dat van na de kredietcrisis. Hij gaat er ook vanuit dat hogere schulden dempend zullen werken op de economische groei. Bovendien voorziet hij dat de zogenaamde off-budget uitgaven per jaar veel hoger zullen uitvallen. De noodpakketten van de regering om de economische problemen te verlichten, vallen hier ook onder. De sombere Mauldin ziet op geen enkele manier hoe deze ontwikkeling in toom gehouden kan worden.
Centrale banken kijken natuurlijk ook naar deze ontwikkelingen en veranderen langzaamaan van beleid. Waar nu nog gemiddeld 2% van de reserves wordt aangehouden in de Chinese munt, zal dat de komende jaren oplopen naar 5%, aldus de ondervraagde centrale banken. Een van de redenen daarvoor is diversificatie. Dat doen niet alleen centrale banken. Ook vermogensbeheerders weten China inmiddels te vinden. Een van de redenen is natuurlijk het verschil in rendement dat kan worden behaald. Een 10-jaars staatslening rendeert in China 2,7%, terwijl een staatslening met de dezelfde looptijd in de VS slechts 0,8% oplevert.
Kapitaal stroomt naar China
Er zijn echter ook andere redenen waarom beleggers China weten te vinden. Zo heeft China er voor gekozen om na de lockdown van afgelopen februari en maart flink in te zetten op fiscale stimulering van de economie. De Chinese overheid heeft hier relatief veel ruimte voor, aangezien de overheidsschuld ten opzichte van westerse landen laag is.
Door dit beleid neemt de schuld van zowel lokale als centrale overheid toe, wat een rente verhogend effect heeft gehad. Dit maakt de markt om twee redenen interessant voor buitenlandse beleggers: ten eerste omdat er meer rendement te behalen valt en ten tweede omdat de markt voor deze staatsleningen dieper en meer liquide wordt. Dit Chinese beleid combineert economische groei en kapitaalinstroom uit het Westen:
Kapitaalstromen richting China nemen toe (Bron: Financial Times)
Een belangrijke aanjager voor kapitaalstromen richting China is de opname van het land in de belangrijke World Government Bond Index. Deze beslissing werd op 24 september bekendgemaakt door de FTSE Russell in de VS. Opname in deze index betekent namelijk dat mondiaal beheerd vermogen ineens ook in Chinese staatsleningen mag beleggen.
Analisten hebben berekend dat er als gevolg van dit besluit een kapitaalstroom van $140 miljard naar China op gang zal komen. De verwachting is dat de oplopende politieke spanningen tussen de twee landen hier geen invloed op hebben. Overigens moet deze beslissing in maart 2021 nog worden bekrachtigd. De uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen kan nog van invloed zijn.
Op zoek naar alternatieven
Ongeveer 9% van de Chinese staatsleningen is op dit moment in handen van buitenlandse beleggers. Ter vergelijking, een paar jaar geleden was dat nog maar 2%. Reden dat dit percentage niet hoger ligt is de beperkt fluctuerende wisselkoers van de renminbi. Ook hier maakt China echter stappen vooruit. De regering heeft aangegeven dat ze de wisselkoers, zowel naar boven als naar beneden, meer wil overlaten aan de markt.
De offshore renminbi is sinds afgelopen maart ongeveer 7% meer waard geworden ten opzichte van de dollar, terwijl de onshore renminbi de afgelopen drie maanden slechts 3,7% steeg tegenover de Amerikaanse munt. Het zorgt ervoor dat steeds meer kapitaal het vertrouwen krijgt om te gaan beleggen in China. Deze kapitaalimport zal het dollarprobleem dat China de afgelopen vijf jaar had sterk verlichten.
Conclusie
China weet dat de rente in Westerse landen al enige tijd zeer laag is. Bovendien zullen deze landen de komende tijd veel meer schulden maken om de economie fiscaal te stimuleren. Westerse centrale banken ontkomen er niet aan dit te gaan financieren, terwijl ze de rentes laag zullen moeten houden. Voor vermogensbeheerders wordt beleggen in Westerse staatsleningen daardoor steeds minder aantrekkelijk. China heeft daarentegen een relatief lage staatsschuld. Ook zijn de rendementen daar nog relatief hoog. Beleggers die nu instappen hebben dus flink voordeel.
Het is natuurlijk niet allemaal rozengeur en maneschijn. De huidige Chinese economische opleving is voor een groot gedeelte gefinancierd met krediet. Deze strategie is uiteindelijk onhoudbaar. De Chinese economie zal meer moeten gaan leunen op binnenlandse consumptie. Voor nu zijn die plannen in de ijskast gezet. Bovendien worden veel investeringen momenteel gedaan in infrastructuur en vastgoed. China had echter al heel veel ‘bridges to nowhere’ en ‘see trough buildings’. Ook de aanhoudende corruptie in de Communistische partij is natuurlijk niet geruststellend.
Daarnaast is er sprake van een economische ‘cold war’ tussen de VS en China. Geopolitieke spanningen lopen op door de assertievere houding van China in de Zuid-Chinese zee, maar ook ten aanzien van Hong Kong en Taiwan. Het is helaas niet ondenkbaar dat de huidige economische ‘cold war’ uiteindelijk escaleert naar een militaire ‘hot war’. Dit is doorgaans niet het klimaat waaruit kapitaal ongeschonden weg komt.
