Het nieuwe INSTEX betaalsysteem dat Europese landen kunnen gebruiken voor handel met Iran is klaar voor gebruik. Dat heeft Federica Mogherini, de vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie, begin deze week bekendgemaakt. Het betaalsysteem werd in januari al gelanceerd, maar kan nu ook daadwerkelijk door verschillende Europese landen worden gebruikt.
"Technisch gesproken zijn alle fases van INSTEX geïmplementeerd. Verschillende landen hebben aangegeven dat ze bereid zijn mee te doen en de EU verwelkomt dat", zo verklaarde Mogherini. Ze zei dat landen moeten overwegen Iraanse olie via dit betaalsysteem af te rekenen, omdat het mechanisme dan beter functioneert.
INSTEX betaalsysteem
Het nieuwe betaalsysteem voor Iran werd vorig jaar september door de Europese Unie aangekondigd. De ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland, China en Iran lieten toen in een gezamenlijke persverklaring weten dat ze bedrijven zullen steunen die legitieme zaken willen doen met Iran.
Met het INSTEX betaalsysteem worden Amerikaanse sancties tegen Iran omzeild, sancties die werden opgelegd na het eenzijdig opzeggen van de internationale deal. Niet alleen Europa, maar ook Rusland en China steunen Iran en willen de handel met het land in stand houden. Daarom werd er gewerkt aan een alternatief betaalsysteem.
De eerste transacties met het nieuwe systeem worden al uitgevoerd. De landen die het systeem hebben opgezet zijn volgens Mogherini nog in discussie over de vraag of het systeem ook voor olietransacties gebruikt moet worden. Dat is met afstand het belangrijkste exportproduct van Iran, maar het is ook een thema dat politiek gevoelig ligt. Europese landen zouden daarmee namelijk de Amerikaanse sancties tegen Iran overtreden.
Brede steun voor Iran
Mogherini benadrukte dat Iran zich aan de internationale afspraken uit 2015 moet blijven houden. Deze afspraken leggen beperkingen op aan het nucleaire programma van Iran. China en Rusland steunen deze positie, omdat ze belang hebben bij stabiliteit in de regio. Rusland ziet Iran als bondgenoot, zowel in economisch als in militair opzicht. Beide landen hebben een rol gespeeld in de strijd tegen het terrorisme in Syrië.
Ook China heeft belang bij het in stand houden van de handel met Iran, omdat ze nog steeds aanzienlijke hoeveelheden olie uit Iran koopt. China blijft ondanks Amerikaanse sancties op grote schaal olie uit Iran importeren. Europese bedrijven zijn terughoudend om olie uit Iran te kopen, uit vrees voor Amerikaanse sancties. Met het INSTEX betaalsysteem hebben landen wel de mogelijkheid om dat te doen.
