Het handelsoverschot van Rusland is vorig jaar door de hoge energieprijzen tot recordhoogte gestegen. Volgens de centrale bank van Rusland steeg de export van olie in het laatste kwartaal van vorig jaar naar $32 miljard. Dat was het hoogste niveau sinds 2014. Ook de export van (vloeibaar) gas leverde meer geld op door de explosieve stijging van de gasprijs. Rusland wordt dus steeds rijker door de hogere energieprijzen.
Over heel 2021 exporteerde Rusland voor in totaal $240 miljard aan olie en gas, een stijging van 60% ten opzichte van de $150 miljard in 2020. Volgens cijfers van het Russische ministerie van Financiën lag de gemiddelde olieprijs vorig jaar op $69 per vat, terwijl dat in 2020 nog $40 was. De gemiddelde prijs voor aardgas lag in het derde kwartaal van vorig jaar op $277 per duizend kubieke meter, terwijl dat in het tweede kwartaal nog minder dan $100 was.
Handelsoverschot Rusland naar recordhoogte
Zoals onderstaande grafiek van Statista laat zien heeft Rusland dus goed geprofiteerd van de economische opleving na de coronapandemie. Onder de streep bleef er in het vierde kwartaal van vorig jaar een handelsoverschot van $67,6 miljard over. Vergelijken we dat met de periode van 2011 tot 2014, dan zien we bovendien dat het marktaandeel van olie en gas in de totale export is gedaald. Het land weet naast olie en gas dus ook steeds meer andere producten te exporteren.
Rusland exporteert vooral olie en gas naar Europa. Zo is Nederland vanwege de import van olie nog altijd de tweede belangrijkste handelspartner van Rusland ter wereld! De laatste jaren heeft China de koppositie van Nederland overgenomen als belangrijkste handelspartner van Rusland. Ook Duitsland heeft een sterke economische band met Rusland. Via verschillende pijpleidingen importeren de Duitsers namelijk veel Russisch gas.
Handelsoverschot Rusland naar recordhoogte door stijgende energieprijzen
Rusland bouwt meer reserves op
Omdat de Europese Unie netto importeur is van energie laat zijn handelsoverschot juist een daling zien. Hoewel de EU als geheel nog steeds meer goederen en diensten exporteert dan importeert daalde het overschot als gevolg van de hoge energieprijzen. Zo steeg de totale import van energie van het Europese handelsblok vorig jaar met meer dan 70% naar €381 miljard. Importeerde de EU in 2020 nog voor €60 miljard aan energie uit Rusland, in 2021 was dat al €99 miljard.
Deze energierekening wordt voor een groot deel betaald aan Rusland en dat zien we terug in de reserves van de centrale bank. Zoals onderstaande grafiek laat zien zijn de reserves afgelopen jaar tot recordhoogte gestegen. Door de hoge energieprijzen heeft het land meer middelen opzij kunnen zetten als appeltje voor de dorst. Vorige week zei de Russische minister van Financiën, Anton Siluanov, dan ook dat de reserves ruim voldoende zijn om het land te beschermen tegen mogelijke sancties.
In 2014 werd de Russische economie hard geraakt door Westerse sancties. In korte tijd slonken de reserves met bijna een derde. Dat ging toen gepaard met een daling van de olieprijs en een koersval van de roebel, waardoor de opbrengst uit export daalde en import juist duurder werd. Sindsdien heeft Rusland haar goudvoorraad flink uitgebreid en de samenstelling van haar valutareserves aangepast. Zo is niet langer de dollar, maar de euro de belangrijkste valutareserve van Rusland.
Russische reserves zijn tot recordhoogte gestegen
