Eind augustus maakte de Federal Reserve haar nieuwste strategie bekend om de crisis te bestrijden. De centrale bank zal voortaan streven naar een hogere inflatie, zodat deze over de lange termijn op gemiddeld 2% uitkomt. Overspeelt de Fed haar hand door een hogere inflatie na te streven? Of symboliseert dit besluit haar onvermogen om de markt te sturen? U leest het in dit artikel.
Sinds de uitbraak van de coronacrisis heeft de Fed al verschillende maatregelen genomen om de markt te ondersteunen. Van het opkopen van staatsobligaties tot bedrijfsleningen en van het interveniëren op de repomarkt tot het verstrekken van dollarliquiditeit aan centrale banken. Ondanks al deze maatregelen blijven banken terughoudend om krediet te verlenen, waardoor schulddeflatie nog steeds boven de markt hangt.
De Fed weet dat schulddeflatie momenteel een groter gevaar is dan inflatie. Daarom probeert ze de markt al maanden naar inflatie toe te praten. Sinds 27 augustus is het streven naar inflatie zelfs nog nadrukkelijker onderdeel van haar beleid geworden. De centrale bank is bereid een inflatie van meer dan 2% te tolereren, indien dat nodig is om de inflatie op de lange termijn naar dat niveau te brengen.
Nieuwe strategie?
De Fed doet graag voorkomen alsof er heel lang en hard is nagedacht over deze nieuwe strategie. Zo heeft ze de afgelopen twee jaar verschillende sessies georganiseerd waarin werknemers, ondernemers en minderheden inspraak konden geven op het monetaire beleid. Ook organiseerde de centrale bank een conferentie, waar verschillende hoog aangeschreven economen hun visie op het monetaire beleid gaven. Daarnaast waren er vanaf juli 2019 nog een vijftal bijeenkomsten waar onderzoekers van de Fed de resultaten van hun studie presenteerden.
Tegenover al deze inspanningen is het resultaat vrij mager. De nieuwe strategie is in feite een voortzetting van het beleid van de afgelopen jaren, namelijk streven naar meer inflatie. De centrale bank probeert de indruk te wekken dat ze de inflatie kan sturen, terwijl de praktijk anders uitwijst. Ondanks het feit dat de stimuleringsprogramma's steeds groter worden neemt de effectiviteit af. De rente is al historisch laag, dus veel meer ruimte om de economie te stimuleren middels een nog lagere rente is er niet.
Hogere inflatie
De Fed probeert de inflatie aan te jagen, maar het is de vraag hoe Powell dat doel wil bereiken. Zoals we eerder al schreven is het opkopen van staatsobligaties daarvoor niet het aangewezen instrument, omdat er op die manier niet direct meer geld in de economie komt. De centrale bank beweerde dat ze de markt tijdens de coronacrisis had overspoeld met geld, maar daar ziet de gemiddelde Amerikaan maar bitter weinig van terug.
Wil de Federal Reserve echt inflatie creëren, dan zal ze extremere middelen moeten inzetten. Denk bijvoorbeeld aan het rechtstreeks financieren van het Amerikaanse begrotingstekort of het uitdelen van geld onder de bevolking. Alleen op die manier kan de Fed de geldhoeveelheid structureel uitbreiden en een hogere inflatie bewerkstelligen. Dat is gelijk een zeer gevaarlijke strategie, omdat ervaringen uit het verleden laten zien dat dit de snelste weg is naar verlies van vertrouwen in de munt, oftewel hyperinflatie.
Het is begrijpelijk dat de Fed het niet aandurft dit soort extreme maatregelen te nemen. Aan de andere kant moeten we ons afvragen wat de centrale bank probeert te bereiken met de aankondiging van haar 'nieuwe' beleidsstrategie. Het huidige monetaire beleid zorgt niet voor de gewenste inflatie en de centrale bank heeft ook geen nieuwe maatregelen aangekondigd om de inflatie aan te wakkeren.
Powell speelt blufpoker
Tot op heden is de Fed vooral succesvol in het managen van verwachtingen. Alleen al het idee dat de centrale bank mogelijk wat gaat doen blijkt genoeg om de markt in de juiste richting te bewegen. Het meest sprekende voorbeeld is de aankondiging van het opkoopprogramma voor bedrijfsobligaties. De centrale bank stelde €750 miljard beschikbaar, maar heeft daar tot eind augustus slechts $12,47 miljard van gebruikt. Het herstel van de markt voor bedrijfsobligaties vanaf het dieptepunt in maart hangt dus meer samen met de reactie van de markt op het steunprogramma dan met dat steunprogramma zelf.
De Fed hoopt nu op vergelijkbaar succes met haar nieuwe strategie om de inflatie aan te jagen. Dat is om verschillende redenen een gevaarlijke strategie. Stel dat die inflatie komt, wanneer moet de centrale bank dan ingrijpen om te voorkomen dat deze uit de hand loopt? En wat betekent het voor haar geloofwaardigheid als de inflatie langdurig laag blijft? De befaamde 'Greenspan put' heeft plaatsgemaakt voor de 'Powell bluf'!
Lees ook:
