De Europese Commissie zal deze week een nieuw voorstel presenteren om energiecontracten tussen Europese landen en met andere landen voortaan standaard in euro's af te rekenen. Daarnaast overweegt men een nieuwe referentieprijs voor olie, die eveneens in euro's genoteerd zal worden. Met deze maatregelen proberen Europese landen hun afhankelijkheid van de dollar te verkleinen en de rol van de euro als internationale handelsmunt te versterken.
De Europese valuta wordt sinds 2002 in een steeds groter aantal Europese landen gebruikt, zelfs in de landen die nog een eigen munt hebben. Ondanks dat wordt import van energie in Europa nog steeds grotendeels in Amerikaanse dollars afgerekend. Eerder dit jaar sprak Jean-Claude Juncker daar nog zijn ongenoegen over uit. Hij noemde het absurd dat Europese landen 80% van hun import van olie en gas in dollars afrekenen, terwijl Europa slechts 2% van haar energie uit de Verenigde Staten haalt.
Exorbitant privilege
De plannen van de Europese Commissie zijn volgens Bloomberg gericht op het inperken van het 'exorbitante privilege' van de Amerikaanse dollar. Dat privilege houdt in dat alle landen in de wereld dollars nodig hebben voor internationale handel, terwijl de Verenigde Staten het privilege hebben dat ze zelf dollars kunnen 'bijdrukken'. Dit privilege wordt in stand gehouden doordat olie nog steeds primair in dollars wordt afgerekend, terwijl dat één van de belangrijkste grondstoffen ter wereld is.
Wanneer Europese landen gezamenlijk besluiten olie en gas in euro's af te rekenen maken ze zichzelf minder afhankelijk van dollars. Een bijkomend effect is dat het voor alle landen die energie naar Europa exporteren interessanter wordt om valutareserves in euro's aan te houden. In een conceptversie van het voorstel, dat in handen is van Bloomberg, staat de volgende passage.
"Er is ruimte voor de euro om haar wereldwijde rol verder te ontwikkelen en haar volledige potentieel te bereiken en een weerspiegeling te geven van haar politieke, economische en financiële gewicht."
'Minder kwetsbaar voor sancties'
In een apart document dat ook door Bloomberg werd ingezien staat nog een interessante passage. De Europese Commissie schrijft dat deze maatregelen het risico van een 'verstoring van energieleveringen als gevolg van acties door derden' zullen verkleinen. Met andere woorden, door olie en gas in euro's af te rekenen verwacht men minder problemen te ondervinden van eventuele sancties die door andere landen worden opgelegd.
De plannen van de Europese Commissie om de euro naar voren te schuiven als internationale handelsmunt sluiten aan bij de wens van verschillende Europese landen om minder afhankelijk te worden van de Verenigde Staten. In het document staat dat de EU met een jaarlijkse import van omgerekend ruim €300 miljard op jaarbasis de grootste importeur van energie ter wereld is. Worden deze leveringen in de toekomst daadwerkelijk allemaal in euro's afgehandeld, dan zal dat een sterke impuls geven aan de internationale rol van de munt.
"De recente extraterritoriale eenzijdige acties van derden, zoals het opnieuw opleggen van sancties aan Iran en het uitdagen van de internationale op regels gebaseerde handelspraktijken zijn een wake-up call ten aanzien van de economische en monetaire soevereiniteit van Europa."
Naast het promoten van de euro als valuta om olie en gas in af te rekenen wil de Europese Commissie ook het gebruik van de euro als handelsmunt voor Afrikaanse landen stimuleren.
