De EU wil gezamenlijk obligaties uitgeven om grootschalige investeringen in defensie en energie te kunnen bekostigen. Dat voorstel ligt op tafel in aanloop naar een spoedbijeenkomst van Europese regeringsleiders in het Franse Versailles. Op 10 en 11 maart zullen zij bijeenkomen om de voorwaarden van dit plan uit te werken. De Russische invasie in Oekraïne heeft laten zien hoe kwetsbaar Europa is op het gebied van energie en veiligheid. Overheden vrezen voor sociale onrust als gevolg van stijgende prijzen voor voedsel en energie.
In reactie op dit nieuwe plan daalde het renteverschil tussen Duitse en Italiaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar met ongeveer tien basispunten. Het renteverschil tussen de obligaties van deze twee landen is een indicator voor stress op de financiële markten. Hoe meer onzekerheid over de houdbaarheid van staatsschulden, hoe groter het renteverschil. Ook sterkte de euro weer iets aan na de bekendmaking van dit nieuws. De munt, die zwaar onder druk staat door geopolitieke onrust in Oekraïne, steeg met 0,6% ten opzichte van de dollar naar een wisselkoers van $1,092.
Eurobonds
Een jaar geleden bereikte de EU een akkoord over de uitgifte van zogeheten coronabonds. Dit was een gezamenlijke uitgifte van obligaties door de Europese Unie, waarmee de lidstaten in totaal €1.800 miljard ophaalden. De landen gebruikten dit geld om de economische klap van de coronapandemie en de lockdowns op te vangen. Nu hebben Europese landen veel geld nodig om te investeren in onder andere defensie en energiebeleid. Europese landen willen minder afhankelijk worden van olie en gas uit Rusland, maar dat betekent grote investeringen in alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan de bouw van kerncentrales, nieuwe LNG terminals voor vloeibaar gas en extra investeringen in energie uit wind en zon.
Met de lancering van Eurobonds werkt de EU toe naar een sterkere kapitaalmarktunie. Door gezamenlijk obligaties uit te geven verkleinen landen het risico voor beleggers, waardoor de financiële markten deze obligaties als onderpand kunnen gebruiken. De staatsobligaties van Europese landen worden al voor dat doeleinde gebruikt, maar het nadeel is dat deze obligaties niet inwisselbaar zijn. Sinds de Europese schuldencrisis vraagt de markt bijvoorbeeld een hogere rentevergoeding voor Italiaanse of Griekse staatsobligaties dan voor Duitse. De ECB moet ervoor waken dat deze verschillen niet te groot worden. Door gezamenlijk schulden uit te geven ontstaat er een kapitaalmarkt die groter en meer liquide is.
