De grote Chinese banken hebben steeds meer moeite om aan dollars te komen. Uit onderzoek van de Wall Street Journal blijkt dat de vier grootste commerciële banken in China eind vorig jaar meer verplichtingen dan bezittingen hebben die in dollars genoteerd staan. Dit probleem is de laatste jaren ontstaan, want in 2013 hadden de vier banken samen nog $125 miljard meer bezittingen dan verplichtingen in de Amerikaanse valuta.
Deze omslag kan voor een belangrijk deel worden toegeschreven aan de Bank of China. In de periode van 2009 tot en met 2014 had deze bank nog het grootste overschot aan dollarbezittingen. Nu is deze bank verantwoordelijk voor het grootste dollartekort in de Chinese bankensector. Deze ontwikkeling is zorgwekkend, omdat het een grote kwetsbaarheid van de Chinese economie blootlegt.
Dollartekort dreigt voor Chinese bankensector (Bron: Wall Street Journal)
Valutaswaps
De bank schrijft in haar jaarverslag dat ze deze onbalans opvangt met valutaswaps die niet op haar balans staan. Een riskante strategie, omdat valutaswaps en andere valutaderivaten vaak een korte looptijd hebben van minder dan een jaar. Ontstaat er om wat voor reden dan ook stress in het financiële systeem, dan wordt het veel lastiger om deze contracten door te rollen.
In tijden van crisis neemt de dollarliquiditeit af en kunnen centrale banken extra dollars beschikbaar stellen om banken te ondersteunen. Voorwaarde is wel dat de centrale bank over voldoende dollarreserves beschikt of toegang heeft tot een zogeheten swapline met de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve.
Vlak na het uitbreken van de financiële crisis van 2008 zorgden deze swaplines tussen centrale banken ervoor dat banken over voldoende dollars konden beschikken om leningen door te rollen. Dat scenario kan zich opnieuw afspelen, maar de vraag is of er internationaal voldoende coördinatie is om een nieuwe dollarcrisis te bezweren. Volgens politicoloog Sander Boon is het niet zeker dat de Federal Reserve liquiditeit beschikbaar zal stellen aan de Chinese centrale bank.
Dollarreserves
De Chinese centrale bank beschikt over ongeveer $3 biljoen aan valutareserves, maar zoals we eerder al schreven zijn de schulden die in dollars genoteerd staan nog veel groter. Op basis van officiële cijfers heeft de China economie voor $1,9 biljoen geleend in dollars, maar er zijn ook schatting die oplopen tot $3,5 biljoen. In dat perspectief zijn de enorme dollarreserves van China minder indrukwekkend.
Eind 2017 schreven we ook al over dollarschaarste als bedreiging voor met name de opkomende economieën. Landen als China, Argentinië, Mexico, Turkije en nog een aantal meer hebben voor honderden miljarden in dollars geleend voor binnenlandse investeringen. Om deze leningen terug te kunnen betalen hebben deze landen dollars nodig. Neemt de beschikbaarheid van dollars af, dan wordt het veel duurder om de leningen door te rollen.
Niet alleen de banken in China hebben zich erg afhankelijk gemaakt van de dollar. Ook de prestigieuze 'Belt and Road' projecten worden grotendeels gefinancierd met leningen in de Amerikaanse valuta. Ook Chinese projectontwikkelaars lenen overwegend vooral in dollars, omdat de rente voor dit soort leningen gunstiger is.
China heeft voor ongeveer $3 biljoen aan dollarreserves (Bron: Bloomberg)
China heeft dollarprobleem
Zoals we eerder al schreven heeft China de laatste jaren veel schulden opgebouwd, waarvan een aanzienlijk deel in dollars. Het aantrekken van dollars kan in een omgeving van meer economische onzekerheid en een stijgende rente een grote uitdaging worden.
Als de Federal Reserve geen dollars beschikbaar stelt is de Chinese centrale bank aangewezen op haar eigen dollarreserves. Die reserves zijn waarschijnlijk niet toereikend, waardoor een devaluatie van de yuan niet uitgesloten kan worden.
Lees ook:
- Dollarschaarste, risico voor 2018? (december 2017)
- China heeft een dollarprobleem (januari 2018)
- China worstelt met gevaarlijk dollarprobleem (januari 2019)
- Turkije heeft bijna geen valutareserves meer (april 2019)
