De Bank of Japan gaat onbeperkt staatsobligaties opkopen om de rente op 0,1% te houden. Dat maakte de centrale bank begin deze week bekend. Volgens het bestuur van de centrale bank is deze maatregel nodig vanwege een gebrek aan liquiditeit in de markt. Door het coronavirus loopt het tekort van de Japanse overheid op, waardoor er veel nieuwe obligaties op de markt komen. De centrale bank vangt dit op door nu alvast aan te kondigen ongelimiteerd schuldpapier op te kopen.
De Japanse centrale bank volgt daarmee het voorbeeld van de Fed, dat eerder al bekendmaakte onbeperkt staatsobligaties op te kopen. Toch gaan de Japanners nog een stap verder, omdat de centrale bank daar ook een renteplafond heeft ingesteld. Dat betekent concreet dat de centrale bank staatsobligaties opkoopt zodra de 10-jaars rente in de markt boven de 0,1% komt.
Uit het persbericht van de Bank of Japan:
"De Bank zal een noodzakelijk aantal staatsobligaties opkopen zonder een bovengrens vast te stellen, zodat de 10-jaars rente op ongeveer nul procent zullen blijven. Terwijl we dat doen kan de rente tot zekere hoogte naar boven en naar beneden gaan, voornamelijk afhankelijk van de ontwikkelingen in economische bedrijvigheid en prijzen."
Yield curve control
Met deze maatregel, ook wel yield curve control genoemd, probeert de Bank of Japan speculanten op afstand te houden, een strategie die tot op heden succesvol is gebleken. Na de aankondiging van dit renteplafond in september 2016 heeft de centrale bank minder staatsobligaties opgekocht dan in de periode daarvoor.
Ook de Fed overweegt sinds kort ook een dergelijk renteplafond voor staatsobligaties in te stellen. Daarover schreven we begin februari al een uitgebreid insider artikel. Daarin wezen we op de verstrekkende gevolgen en de enorme risico's van deze strategie, waarbij een centrale bank probeert de marktrente te manipuleren.
Lees ook: Fed speelt blufpoker met renteplafond
Bedrijfsobligaties, vastgoedfondsen en ETF's
De Japanse centrale bank neemt nog meer maatregelen om de economie te ondersteunen. Volgens de centrale bank heeft de monetaire stimulering weliswaar resultaat opgeleverd, maar nog niet in de markt voor bedrijfsleningen. Om de druk op deze markt te verlichten schroeft ze de aankopen van bedrijfsobligaties verder op en versoepelt ze de voorwaarden van het opkoopprogramma. Uit het persbericht:
"De Bank heeft met eenheid van stemmen besloten het maximumbedrag voor extra aankopen van bedrijfsobligaties aanzienlijk te verhogen tot een totaal uitstaande bedrag van ongeveer ¥20 biljoen yen. Daarnaast worden de maximale uitstaande bedragen van bedrijfsobligaties van individuele bedrijven aanzienlijk verhoogd. Ook wordt de maximale resterende looptijd van aan te kopen bedrijfsobligaties verlengd tot 5 jaar."
De centrale bank wil ook meer vastgoedfondsen en ETF's opkopen om de markt te ondersteunen.
"De Bank blijft voorlopig actief ETF's en J-REIT's (vastgoedfondsen) kopen, zodat het uitstaande bedrag jaarlijks zal toenemen met de bovengrens van respectievelijk ongeveer ¥12 biljoen en ¥180 miljard."
Balans explodeert
Het balanstotaal van de Bank of Japan is sinds 2008 gestegen van iets meer dan ¥100 biljoen naar ¥600 biljoen. Het balanstotaal is inmiddels zelfs groter dan het bruto binnenlands product van Japan, dat op ongeveer ¥550 biljoen ligt. De centrale bank kocht de laatste jaren vooral staatsobligaties, zoals onderstaande grafiek laat zien. Onder de categorie 'overig' vallen bedrijfsobligaties, ETF's, vastgoedbeleggingen en zogeheten asset backed securities.
Balanstotaal Bank of Japan
