De prijs van aardgas in Europa werd na de Russische invasie van Oekraïne vijf keer zo hoog. Deze grote schok heeft de gasmarkt het middelpunt gemaakt van verhitte politieke debatten in Europese hoofdsteden. Een nieuwe analyse van twee economen van de Italiaanse centrale bank toont aan dat negatieve schokken in de gasvoorziening leiden tot een daling van economische activiteit en een aanzienlijke en langdurige stijging van zowel de energieprijzen als de prijzen van basisgoederen.
Het effect op de kerninflatie is geleidelijk en zeer persistent, wat suggereert dat Europese economieën nog steeds te maken hebben met de pieken in de gasprijzen die zich hebben voorgedaan in 2022.
Negatieve effecten hoge gasprijs
De onderzoekers hebben de economische impact van gasaanbodschokken geanalyseerd met behulp van geavanceerde econometrische technieken. Ze maakten gebruik van nieuwsberichten om exogene schokken in de gasvoorziening te identificeren.
De resultaten laten zien dat negatieve schokken in de gasvoorziening leiden tot aanpassingen in de financiële markten, met een daling van de aandelenkoersen en een stijging van de impliciete volatiliteit op de aandelenmarkt. Bovendien hebben deze schokken een aanzienlijk effect op de industriële productie en de inflatie. Gasprijzen stijgen direct in reactie op de schok, terwijl de inflatie in de maand van de schok onveranderd blijft en daarna geleidelijk stijgt, met een piek ongeveer twee jaar na de initiële schok. De reactie op de industriële productie is aanvankelijk vlak en daarna licht negatief.
Langdurig effect
De onderzoekers vergeleken ook gas- en olieschokken en ontdekken dat de energieprijzen langzamer reageren op een hogere gasprijs dan op een hogere olieprijs. Tegelijkertijd blijkt dat een plotselinge stijging van de gasprijs meer effect heeft op de lange termijn inflatie dan een plotselinge stijging van de olieprijs. Dit komt doordat gas een multifunctionele rol speelt in Europa, waar het wordt gebruikt voor industriële toepassingen, verwarming en elektriciteitsopwekking. Een hoge gasprijs heeft dus impact op veel meer goederen en diensten dan een hoge olieprijs.
Concluderend tonen de bevindingen aan dat negatieve schokken in de gasvoorziening een aanzienlijke invloed hebben op de economie en inflatie. Ze waren een belangrijke drijfveer achter de stijging van de inflatie in Europa in 2022 en zullen naar verwachting nog langdurig voelbaar zijn. Het onderzoek benadrukt ook de verschillen tussen gas- en olieschokken en suggereert dat het onderscheiden van verschillende energiebronnen in macro-economische modellen van groot belang is.
Lees ook:
- Gasprijs daalt, maar energiecrisis is nog lang niet voorbij
- Heeft Europa genoeg gas voor komende winter?
