De ECB veroorzaakt met haar ruime monetaire beleid mogelijk nieuwe financiële bubbels, die uiteindelijk een nieuwe crisis kunnen veroorzaken. Dat zei ECB-bestuurslid Yves Mersch maandag tijdens een toespraak in zijn thuisland Luxemburg. Hij waarschuwt dat de kredietwaardigheid van de centrale bank in het geding kan komen door de aanhoudend lage rente. Zeker nu het monetaire beleid langzaam naar het fiscale domein verschuift.
"Deze ongebruikelijke tijden vragen om een verhoogde waakzaamheid ten aanzien van de impact die ons monetaire beleid heeft op de financiële stabiliteit. Er is geen duidelijke scheidslijn tussen het streven naar monetaire stabiliteit en de financiële stabiliteit op middellange termijn.
Een langdurig verlies van vertrouwen in de ECB ondermijnt de brede publieke steun die noodzakelijk is voor onafhankelijkheid van de centrale bank. Dit is met name een punt van zorg wanneer onconventionele maatregelen het monetaire beleid dichter bij het terrein van fiscaal beleid brengen."
Negatieve bijwerkingen
De ECB heeft met haar opkoopprogramma nieuwe bubbels gecreëerd, onder andere in aandelen- en obligatiemarkten. Ook zijn de prijzen van vastgoed is in veel Europese landen sterk gestegen door de lage rente. Desondanks kondigde de centrale bank in september een nieuw opkoopprogramma aan, naar eigen zeggen omdat de officiële inflatie beneden de doelstelling bleef. De ECB wil nu onderzoeken hoe ze de effectiviteit van haar monetaire beleid verder kan vergroten.
De centrale bank waarschuwde eind vorig jaar in haar Financial Stability Review voor mogelijke marktcorrecties, bijvoorbeeld in vastgoedmarkten. Ook wees het rapport op de negatieve effecten van het rentebeleid voor banken in de Eurozone. Banken betalen de centrale bank tegenwoordig om spaartegoeden te stallen, wat de winstgevendheid onder druk zet. Banken in de Eurozone hebben in totaal al meer dan €20 miljard aan boeterente naar de ECB gebracht.
ECB onder vuur
Mersch waarschuwde voor een gevaarlijke divergentie tussen de steun voor de euro en het vertrouwen in de ECB. Uit peilingen blijkt dat het vertrouwen in de gemeenschappelijke munt de laatste jaren sterk is toegenomen, terwijl het vertrouwen in de centrale bank juist afneemt. Het laatste opkoopprogramma veroorzaakte een stormvloed aan kritiek. Niet alleen in de publieke opinie, maar ook in de kring van centraal bankiers.
Klaas Knot, president van de Nederlandsche Bank, sprak een dag na het besluit zijn onvrede uit over het opkoopprogramma. Niet veel later volgde er een open brief, waarin verschillende centraal bankiers het monetaire beleid van de ECB met de grond gelijk maakten. Het is opvallend dat nu ook een actief bestuurslid waarschuwt voor de gevolgen van het beleid.
Lees ook:
- ECB verlaagt rente en kondigt stimulering van €20 miljard per maand aan
- Draghi waarschuwt voor bubbels in de eurozone
- Voormalig centraal bankiers kraken beleid ECB
