Rusland heeft in augustus opnieuw Amerikaanse staatsobligaties van de hand gedaan en is van plan meer stappen te ondernemen om minder afhankelijk te worden van de dollar. Tijdens de Valdai Discussion Club herhaalde de Russische president Poetin de noodzaak om alternatieven te vinden voor het dollarsysteem, zodat zijn land minder kwetsbaar wordt voor Amerikaanse sancties. Hij zei daar donderdag het volgende over:
"We zijn bezig met een de-dollarisering van onze economie. We doen dit niet omdat we de dollar willen ondermijnen, maar omdat we onze eigen veiligheid willen garanderen. We worden voortdurende geconfronteerd met sancties, ze geven ons niet de mogelijkheid om met dollars te werken."
Eerder deze maand werd bekend dat de Russische regering bezig is met een plan om de economie minder afhankelijk te maken van dollars. Onderdeel van dit plan zou zijn om bedrijven aan te sporen andere valuta te gebruiken voor internationale transacties, zoals euro's voor handel met Europese bedrijven en de yuan voor handelsverkeer met China.
Alternatief voor de dollar?
Rusland heeft de afgelopen jaren een groot deel van haar dollarreserves van de hand gedaan. Beschikte de centrale bank in 2011 nog over $180 miljard aan Amerikaans schuldpapier, nu is dat nog maar $14 miljard. In dezelfde periode verdubbelde het land de omvang van haar goudreserve tot 2.000 ton. Deze trend is al jaren gaande, maar lijkt nu in een stroomversnelling te komen. Verschillende personen binnen de Russische regering hebben de afgelopen maanden namelijk openlijk hun beklag gedaan over de dollar als wereldreservemunt.
Een mogelijk alternatief voor de dollar is een mandje van verschillende nationale valuta, een instrument waar de BRICS-landen al mee bezig zijn. "Als een dergelijk instrument wordt ontwikkeld, dan zal het mogelijk zijn om van de dollar af te stappen. Zodra dit gebeurt zal de dollar een moeilijke tijd tegemoet gaan", zo verklaarde president Poetin tijdens de bijeenkomst in Sochi.
Hij voegde eraan toe dat er meer landen zijn die de negatieve gevolgen van Amerikaanse sancties ondervinden, zoals de Europese landen die willen handelen met Iran. Door nieuwe sancties die op 4 november in werking treden kunnen het betalingsverkeer van en naar Iran bemoeilijken. "Europese landen willen handelen met Iran. Zij geloven niet dat Teheran de voorwaarden van de nucleaire deal geschonden heeft. Daarom ontwikkelen ze een alternatief voor het internationale betaalsysteem van SWIFT."
Amerikaanse sancties
De dollar is na de Tweede Wereldoorlog in het systeem van Bretton Woods uitgegroeid tot wereldreservemunt, wat betekent dat alle landen dollars in de vorm van Amerikaanse staatsobligaties in hun reserves aanhouden om wereldwijd olie en andere grondstoffen te kunnen kopen. Dit systeem heeft een lange tijd goed gefunctioneerd, maar wordt nu in toenemende mate door de Verenigde Staten gebruikt om andere landen onder druk te zetten. Denk aan sancties waarmee landen als Rusland, Iran en Venezuela kunnen worden afgesloten van het internationale betalingsverkeer. Ook Europese landen merken indirect de gevolgen van de Amerikaanse sancties, bijvoorbeeld in het handelsverkeer met Iran. Daarom wordt er gewerkt aan een alternatief betalingssysteem, waarmee deze beperkingen omzeild kunnen worden.
Door de onzekerheid over de toekomst van dit financiële systeem zoeken meer centrale banken hun toevlucht in goud. Grote opkomende economieën als China en Rusland voegen al jaren goud aan hun reserves toe, maar nu beginnen ook Europese landen als Polen en Hongarije goud te kopen als vorm van diversificatie en als bescherming tegen valutarisico. Zo heeft Polen de afgelopen drie maanden goud gekocht en heeft Hongarije haar goudvoorraad eerder deze maand vertienvoudigd.
Dit artikel van Geotrendlines verscheen eerder bij Goudstandaard
