Europa is nog altijd de belangrijkste handelspartner van Rusland, maar de laatste jaren richten de Russen hun blik meer naar het oosten. Daardoor pakt China een steeds groter marktaandeel van de EU af. Sinds 2002 groeide het marktaandeel van China in de totale import van Rusland van 3% naar 21%. Ter vergelijking, in dezelfde periode zakte die van de EU van 53% naar 40%.
China exporteert niet alleen steeds meer goederen naar Rusland, maar ook steeds meer hoogwaardige producten. Denk aan auto's, machines, elektronica en metalen onderdelen, producten die Rusland in het verleden voornamelijk uit de EU importeerde. En dat is niet het enige, want door de handelssancties zijn ook Europese landbouwproducten niet meer welkom op de Russische markt. Daar maken andere landen dankbaar gebruik van, waaronder China.
Rusland richt aandacht op China
Rusland en China zijn de afgelopen jaren belangrijke partners geworden. Ook hebben de Russische president Vladimir Poetin en zijn Chinese collega Xi Jinping elkaar al tientallen keren ontmoet. De samenwerking tussen deze landen beperkt zich niet alleen tot handel, maar gaat ook over energiebeleid, defensie en internationale politiek.
Het is geen toeval dat deze opkomende economieën elkaar opzoeken. China raakte verwikkeld in een handelsoorlog met de VS, terwijl de relatie tussen Rusland en Europa onder druk staat door de situatie in Oekraïne. Het sanctiebeleid dat sinds 2014 van kracht is belemmert het handelsverkeer, waardoor Rusland toenadering zoekt tot China.
Volgens de economische denktank Bruegel investeren EU-landen ruim drie keer zoveel in Rusland als China. Maar ook die trend lijkt de laatste jaren te veranderen. Europese landen investeren minder door de economische sancties, terwijl Chinezen juist meer investeren in Russische energie en infrastructuur.
Rusland dumpt dollars
Rusland zoekt niet alleen steeds meer toenadering tot China, ook probeert ze minder afhankelijk te worden van de Amerikaanse dollar. De plaatsvervangend minister van Financiën, Vladimir Kolychev, bevestigde daarom deze week dat het Russische staatsfonds haar valutaposities wil herzien.
"Geopolitiek risico is één van de factoren die bepalend is voor de structuur van het staatsfonds. Ik kan met zekerheid zeggen dat het aandeel van de Amerikaanse dollar kleiner wordt. We overwegen verschillende valuta, waaronder de yuan."
Volgend jaar zal het staatsfonds een deel van haar dollarposities omzetten naar andere valuta, waaronder de Chinese yuan. Volgens berekeningen van Reuters bestaat het Russische staatsfonds voor 36% uit dollars.
Volgens Kolychev wil het Russische staatsfonds haar valutapositie afstemmen op die van de centrale bank, die vorig jaar al een deel van haar dollars inwisselde voor euro's en yuan. Daardoor is de euro inmiddels de belangrijkste valutareserve van Rusland geworden.
Lees ook:
