De olieprijs is maandag met meer dan 10% gestegen in reactie op aanvallen op Saoedische olie-installaties afgelopen weekend. Bij opening van de handel in Azië stond de olieprijs zelfs bijna 20% hoger dan de slotkoers van afgelopen vrijdag. Het was de grootste prijsstijging sinds 1990, toen Saddam Hussein buurland Koeweit binnenviel en een deel van de olieproductie wegviel.
De prijs van een vat Brent olie steeg bij opening van de handel met $12 naar $71 per vat. Op het moment van schrijven staat de prijs op $66,68 per vat. De prijs van een vat West Texas Intermediate (WTI) stond bij opening van de handel 12% hoger op $61,48. Inmiddels is de prijs weer wat teruggezakt naar $60,30 per vat.
Aanval op olie-installaties
Saoedi-Arabië werd het afgelopen weekend getroffen door een aanval met drones, waarbij schade werd toegebracht aan belangrijkste olie-infrastructuur. Het op één na grootste olieveld en de grootste raffinaderij van het land werden door de aanval geraakt, waardoor een helft van de Saoedische olieproductie is stilgevallen. Het gaat dan om een volume van 5,7 miljoen vaten olie per dag, ongeveer 5% van de wereldwijde olieproductie.
Het is nog onduidelijk hoe groot de schade aan de olie-installaties precies is. Volgens Saoedi-Arabië zijn de branden in de getroffen gebieden inmiddels onder controle. Ook heeft het land voldoende oliereserves, waardoor de export nog niet in gevaar komt. Daarnaast hebben de meeste landen een strategische olievoorraad om schokken in de levering van olie op te vangen.
Oorlog in Jemen
Volgens Saoedi-Arabië is de aanval met drones uitgevoerd door Houthi-rebellen in Jemen. De rebellen gebruiken vaker dit soort onbemande vliegtuigjes om doelwitten in Saoedi-Arabië te bestoken. De voornaamste doelen zijn pijpleidingen, olievelden en Saoedische schepen. Ook vuren de rebellen vanuit Jemen regelmatig raketten af richting Saoedi-Arabië.
Deze aanvallen zijn een reactie op het oorlogsgeweld van Saoedi-Arabië in buurland Jemen, waarbij de afgelopen vier jaar al duizenden doden zijn gevallen. Door de oorlog is er ook een gebrek aan voedsel, waardoor naar schatting al tienduizenden Jemenieten zijn overleden. Door de bombardementen vallen er vooral aan de kant van Jemen veel slachtoffers.
https://twitter.com/sahouraxo/status/1172990216144949248
Amerikaanse regering wijst naar Iran
Volgens de Amerikaanse regering is Iran verantwoordelijk voor deze aanvallen. De Amerikaanse president zegt op twitter dat hij bereid is in actie te komen. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo spreekt van een 'ongehoorde aanval' en wijst ook in de richting van Iran.
Iran ontkent betrokkenheid bij de aanval op de olie-installaties van Saoedi-Arabië. Een woordvoerder van de Iraanse regering zei dat de Verenigde Staten 'maximale druk' op Iran proberen uit te oefenen. Nu dat niet lukt beginnen ze 'maximaal te liegen'. Een commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde waarschuwde dat zijn land klaar is voor een 'volwaardige oorlog' en dat Amerikaanse doelen in de regio binnen het bereik liggen van Iraanse raketten.
Het is nog maar de vraag of de Verenigde Staten en Saoedi-Arabië daadwerkelijk een vergeldingsactie zullen uitvoeren op Iran. Het land heeft steun van verschillende groepering in de regio en onderhoudt daarnaast goede banden met China en Rusland. Beide landen investeren in de Iraanse economie en handelen daarmee in strijd met de Amerikaanse sancties.
De positie van Europa ten aanzien van Iran is minder duidelijk. Enerzijds willen Europese landen de relatie met Iran in stand houden, maar tegelijkertijd zijn ze militair meer gebonden aan de koers van de Verenigde Staten. Daardoor is het lastig in te schatten welke kant zij zullen kiezen bij een eventuele escalatie.
https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1173368423381962752
https://twitter.com/SecPompeo/status/1172963090746548225
https://twitter.com/business/status/1173503172125569024