Als je een defensiebeleid deelt met anderen kun je niet een onafhankelijk buitenlands beleid hebben en daarom maakt de NAVO het voor Europa als geheel onmogelijk een eigen positie te formuleren ten aanzien van de rest van de wereld. Dat maakt het voor Europa moeilijk om aan de eigen bevolking te vertellen waar het samenwerkingsverband precies om draait, zo concludeert Karel van Wolferen in een gesprek met Kees van der Pijl voor Café Weltschmerz.
Volgens de voormalig NRC-correspondent wordt de NAVO vandaag de dag in leven gehouden door allerlei artikelen die lidstaten ervan moeten behoeden uit te stappen. Dat zou gebeuren via een heel netwerk van organisaties, denktanks en universiteiten.