De escalatie van het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China zorgt voor een vlucht naar veilige havens. Daardoor is de rente op meer dan $15 biljoen aan staatsobligaties inmiddels negatief geworden. De Bloomberg Barclays Global Negative Yielding Debt Index laat zien dat het aanbod van schuldpapier met een negatieve rente de laatste jaren al rond de $8 biljoen schommelde. Maar door het handelsconflict en de verwachting van nieuwe monetaire stimulering is dat volume de laatste maanden flink opgelopen.
Vorige week zakte de volledige rentecurve voor Duitse staatsleningen onder nul. Ook veel staatsleningen van andere landen uit de Eurozone worden inmiddels tegen negatieve rente verhandeld. Het meest extreme voorbeeld is de 100-jaars staatslening van Oostenrijk. Deze werd in september 2017 uitgegeven met een rente van 2,1%, maar wordt nu verhandeld tegen een effectieve rente van ongeveer 1%. Beleggers betalen op dit moment ruim 60% meer dan de prijs die bij de uitgifte van het schuldpapier werd betaald.
Rente op 100-jaars staatslening Oostenrijk daalt naar 1% (Bron: Bloomberg)
Tekort aan veilig schuldpapier
Financiële instellingen zoeken een veilige haven om vermogen te parkeren en duiken daarom massaal op de obligatiemarkt. De Bank for International Settlements waarschuwde in 2017 al voor een dreigende schaarste aan schuldpapier, omdat staatsleningen steeds meer worden gebruikt als onderpand voor financiële transacties. Daarom zijn staatsleningen met een goede kredietstatus erg gewild, zeker wanneer de stress in het financiële systeem toeneemt.
Vorige week escaleerde het handelsconflict toen de Amerikaanse president Trump nieuwe importheffingen aankondigde voor Chinese producten. Daarna liet de Chinese centrale bank de waarde van de yuan dalen, waardoor beleggers vrezen voor een nieuwe valutaoorlog. Verschillende centrale banken hebben al aangegeven dat ze bereid zijn de rente te verlagen en nieuwe stimulering toe te passen. Ook dat zal een drukkend effect hebben op de rentestanden.
Negatieve rente op $15 biljoen aan staatsobligaties (Bron: Bloomberg)
Negatieve rente
De negatieve rente is een betrekkelijk nieuw fenomeen in de financiële wereld. Aanvankelijk werd het alleen door centrale banken toegepast, maar nu begint het ook de norm te worden op de obligatiemarkt. Het lijkt slechts een kwestie van tijd voordat banken de negatieve rente zullen doorberekenen aan spaarders. Ook pensioenfondsen merken de effecten van de lage rente. De gemiddelde dekkingsgraad zakte begin augustus onder de 100%, waardoor de fondsen mogelijk moeten korten op de uitkeringen.
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
