Italië krijgt volgend jaar rechtstreeks toegang tot aardgas uit Azerbeidzjan. Eind november werd namelijk het eerste gedeelte van de Trans Adriatic Pipeline (TAP) in gebruik genomen. Deze 878 kilometer lange gaspijpleiding loopt door Griekenland, Albanië en de Adriatische Zee naar Italië. Naar verwachting is de pijpleiding in oktober 2020 volledig operationeel.
Het grootste gedeelte van deze gaspijpleiding loopt door Griekenland. Het segment van Albanië naar Italië dat over de zeebodem gaat heeft een lengte van een 105 kilometer. Aan de oostkant sluit de gaspijpleiding aan op het Turkse netwerk, dat in verbinding staat met gasvelden in Rusland en Azerbeidzjan. Op moment van schrijven is ruim 90% van de pijpleiding gereed.
Trans Adriatic Pipeline pompt aardgas naar Griekenland, Albanië en Italië (Bron: TAP-AG)
Trans Adriatic Pipeline
De Trans Adriatic Pipeline is onderdeel van de zuidelijke gascorridor, een 3.500 kilometer lange route tussen gasvelden in de Kaspische Zee en Europa. Een groot gedeelte van de route gaat door Turkije via de Trans Anatolian Pipeline (TANAP). Deze 1.841 kilometer lange gasleiding begint in Azerbeidzjan en loopt via Georgië en Turkije door naar Griekenland.
De TANAP wordt aangesloten op de hierboven beschreven Trans Adriatic Pipeline, zodat aardgas uit Azerbeidzjan de Europese markt kan bereiken. Deze route heeft een capaciteit van 16 miljard kubieke meter gas per jaar, maar kan met sterkere turbines opgeschaald worden tot maximaal 31 miljard kubieke meter. Dat is de helft van de capaciteit van de Power of Siberia en de Nord Stream 2.
Zuidelijke gascorridor
Turkije zal niet alleen aardgas uit Azerbeidzjan doorgeven. Ook Rusland wil met de nieuwe TurkStream pijpleiding aardgas naar Europa transporteren. Deze pijpleiding loopt door de Zwarte Zee naar het westelijke deel van Turkije. Een deel van de capaciteit is bestemd voor de Turkse energiemarkt, terwijl een ander deel bestemd is voor Europa.
Met de aanleg van deze nieuwe pijpleidingen krijgt Turkije een belangrijke rol in de Europese energiemarkt. Het land vormt een belangrijk knooppunt, waar aardgas uit Rusland en Azerbeidzjan samenkomen. Vooral de Zuid-Europese landen zullen deze route gebruiken, omdat gas via pijpleidingen veel goedkoper is dan vloeibaar aardgas.
TANAP brengt aardgas van Azerbeidzjan naar Turkije en Europa (Bron: Wikipedia)
South Stream
Rusland wilde aanvankelijk een pijpleiding naar Bulgarije aanleggen, maar dat ging niet door vanwege bezwaren van de Europese Unie. Ook bekoelde de relatie met Rusland door de ontwikkelingen op de Krim, waarna economische sancties volgden. Het South Stream project werd daardoor afgeblazen en Rusland ging op zoek naar een alternatieve route. Hierdoor is de situatie ontstaan waarbij belangrijkste aanvoerroutes van aardgas richting Zuid-Europa door Turkije lopen.
Dit geeft Turkije een grote machtspositie, zeker als doorvoer van aardgas via Oekraïne onzeker wordt. De moeizame onderhandelingen over een nieuw gascontract tussen Rusland en Oekraïne en de geopolitieke spanningen in die regio maken alternatieve routes aantrekkelijker. Daarom zetten Europese landen vaart achter de ontwikkeling van Nord Stream 2 en de Trans Adriatic Pipeline (TAP).
