De Russische minister van Buitenlandse Zaken heeft vorige week in zijn toespraak voor de Verenigde Naties hard uitgehaald naar landen die volgens hem het internationaal recht proberen te ondermijnen. Daarmee doelt hij op de dubbele standaarden van Westerse landen, die politieke chantage, economische sancties en zelfs militaire interventies gebruiken om hun doelen te bereiken.
Volgens Lavrov is er steeds minder ruimte voor diplomatieke oplossingen en onderhandelingen, met als gevolg dat de algemene onvoorspelbaarheid in de wereld en het risico op nieuwe conflicten toeneemt. Ook bekritiseert hij de reeks van interventies en oorlogen die onder valse voorwendselen zijn gestart en die veel ellende hebben opgeleverd, zoals die in Joegoslavië in 1999, Irak in 2003 en Libië in 2011.
Tot slot benadrukte hij in zijn toespraak het belang van vrijhandel en internationale samenwerking. De verschillende uitdagingen waar de wereld vandaag de dag mee geconfronteerd kunnen volgens Lavrov alleen worden opgelost op basis van de principes van gelijkheid en wederzijds respect. De tijd dat bepaalde landen hun wil konden opleggen aan anderen behoort volgens hem toe aan het koloniale tijdperk, een tijdperk dat hij het liefst zou willen afsluiten.
Mevrouw de voorzitter, dames en heren,
De toespraken tijdens de algemene discussie in deze zitting van de Algemene Vergadering van de VN bevestigen het feit dat internationale relaties een zeer complexe en tegenstrijdige historische fase doormaken.
Vandaag zijn we getuige van een botsing van twee tegengestelde trends. Aan de ene kant worden de polycentrische principes van de wereldorde sterker en krijgen nieuwe economische groeicentra vorm. We zien landen streven naar het behoud van hun soevereiniteit en ontwikkelingsmodellen kiezen die consistent zijn met hun etnische, culturele en religieuze identiteit. Aan de andere kant zien we de wens van een aantal Westerse staten om hun zelfverklaarde status als 'wereldleiders' te behouden en de onomkeerbare beweging naar multipolariteit die objectief plaatsvindt te vertragen. En ze doen alles om dat doel te bereiken, tot en met politieke chantage, economische druk en brute kracht aan toe.
Dergelijke illegale acties devalueren het internationaal recht, dat de basis vormt van de naoorlogse wereldorde. Wij horen luide verklaringen die niet alleen de rechtsmatigheid van internationale verdragen ter discussie stellen, maar die ook de prioriteit van zelfzuchtige unilaterale benaderingen boven resoluties van de VN bevestigen.
We zijn getuige van de opkomst van militant revisionisme met betrekking tot het moderne internationale rechtssysteem. De basisbeginselen van het nederzettingsproces in het Midden-Oosten, het gezamenlijke alomvattende actieplan inzake het Iraanse nucleaire programma, verbintenissen in het kader van de Wereldhandelsorganisatie, de multilaterale klimaatovereenkomst en nog veel meer worden aangevallen.
Onze Westerse collega's proberen de rechtsstaat in internationale aangelegenheden te vervangen door een of andere 'op regels gebaseerde orde'. Deze regels, die worden opgesteld naar wat de politiek doelmatigheid dicteert, zijn een duidelijk voorbeeld van dubbele standaarden. Ongerechtvaardigde beschuldigingen van inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van bepaalde landen worden gemaakt terwijl tegelijkertijd een open campagne wordt gevoerd om democratisch gekozen regeringen te ondermijnen en ten val te brengen. Ze proberen bepaalde landen tot militaire allianties te brengen die zijn gebouwd om in hun eigen behoeften te voorzien, tegen de wil van de mensen in die landen, terwijl ze andere staten bedreigen met straffen voor het uitoefenen van keuzevrijheid ten aanzien van hun partners en bondgenoten.
De agressieve aanvallen op internationale instellingen gaan gepaard met pogingen om hun secretariële structuren te "privatiseren" en hun de rechten van intergouvernementele instanties te verlenen, zodat die kunnen worden gemanipuleerd.
De krimpende ruimte voor constructieve internationale samenwerking, de escalatie van confrontaties, de toename van algemene onvoorspelbaarheid en de aanzienlijke toename van het risico van spontane conflicten - dit alles heeft een impact op de activiteiten van deze wereldorganisatie.
De internationale gemeenschap moet een hoge prijs betalen voor de zelfzuchtige ambities van een kleine groep landen. Collectieve mechanismen om te reageren op gemeenschappelijke veiligheidsuitdagingen haperen. Diplomatie, onderhandeling en compromis worden vervangen door dictaten en unilaterale extraterritoriale sancties die zijn uitgevaardigd zonder de toestemming van de VN-Veiligheidsraad. Dergelijke maatregelen die verschillende landen al treffen, zijn niet alleen illegaal maar ook ineffectief, zoals blijkt uit het meer dan 50-jarige Amerikaanse embargo tegen Cuba dat door de hele internationale gemeenschap is opgezegd.
Maar de geschiedenis leert niet twee keer dezelfde les. Pogingen om vonnissen te vellen zonder proces of onderzoek gaan onverminderd door. Sommige van onze westerse collega's die de schuld willen geven, zijn tevreden om te vertrouwen op beweringen in de trant van het beruchte 'zeer waarschijnlijk'. We hebben dit al meegemaakt. We weten nog goed hoe vaak valse voorwendselen werden gebruikt om interventies en oorlogen te rechtvaardigen, zoals in Joegoslavië in 1999, Irak in 2003 en Libië in 2011.
Nu worden dezelfde methoden gebruikt tegen Syrië. Op 14 april werd het onderworpen aan raketaanvallen uitgevoerd onder een absoluut vervalst voorwendsel, enkele uren voordat internationale inspecteurs verondersteld werden op de plaats van het geënsceneerde incident aan te komen. Laat de terroristen en hun opdrachtgevers gewaarschuwd worden dat verdere provocaties met het gebruik van chemische wapens onaanvaardbaar zijn.
Het conflict in Syrië duurt al zeven jaar. De mislukte poging om extremisten te gebruiken om het regime van buitenaf te veranderen leidde bijna tot de ineenstorting van het land en de opkomst van een terroristenkalifaat dat haar plaats zou innemen.
Ruslands gewaagde actie als reactie op het verzoek van de Syrische regering, diplomatiek gesteund door het Astana-proces, hielp dit destructieve scenario te voorkomen. Het Syrische Nationale Dialoogcongres in Sochi, dat afgelopen januari door Rusland, Iran en Turkije werd opgezet, schiep de voorwaarden voor een politieke regeling overeenkomstig Resolutie 2254 van de VN-Veiligheidsraad. Het intra-Syrische Constitutionele Comité wordt precies op deze basis in Genève opgericht. De geruïneerde infrastructuur herbouwen om miljoenen vluchtelingen zo snel mogelijk naar huis te laten terugkeren staat op de agenda. Hulp bij het oplossen van deze uitdagingen ten behoeve van alle Syriërs, zonder enige dubbele standaard, zou een prioriteit moeten worden voor internationale inspanningen en de activiteiten van VN-agentschappen.
Voor alle uitdagingen van Syrië, Irak, Jemen en Libië is het onaanvaardbaar om het langdurige Palestijnse probleem te negeren. De eerlijke oplossing is van cruciaal belang voor het verbeteren van de situatie in het hele Midden-Oosten. Ik zou politici willen waarschuwen voor unilaterale benaderingen en pogingen om het vredesproces te monopoliseren. Tegenwoordig is er meer dan ooit tevoren behoefte om de internationale inspanningen te consolideren met het oog op hervatting van de gesprekken op basis van VN-resoluties en het Arabische vredesinitiatief. We doen er alles aan om dit te vergemakkelijken, ook in het formaat van het Midden-Oosten Kwartet en in samenwerking met de Arabische Liga en de Organisatie voor Islamitische Samenwerking. Wederzijds aanvaardbare overeenkomsten moeten zorgen voor een vreedzaam en veilig samenleven van de twee staten - Israël en Palestina.
Hier in de VN die is gebouwd op de lessen van de Tweede Wereldoorlog, zijn we allemaal verplicht om na te denken over de toekomst en de fouten uit het verleden niet te herhalen. Dit jaar is het 80-jarig jubileum van de samenzwering van München die de strafrechtelijke verzoening van het Derde Rijk kroonde en dient als een triest voorbeeld van de rampzalige gevolgen die kunnen voortvloeien uit nationaal egoïsme, veronachtzaming van het internationale recht en het zoeken van oplossingen ten koste van anderen.
Helaas is het anti-nazi vaccin tegenwoordig in veel landen niet alleen verzwakt, er is ook een groeiende campagne om de geschiedenis te herschrijven en oorlogsmisdadigers en hun medeplichtigen te witwassen. We beschouwen de strijd tegen monumenten voor de bevrijders van Europa heiligschennend, wat in sommige landen aan de gang is. We doen een beroep op de VN-leden om een ontwerpresolutie van de Algemene Vergadering van de VN te steunen waarin de verheerlijking van de nazi's wordt veroordeeld.
De groei van radicaal nationalisme en neonazisme in Oekraïne, waar criminelen die vochten onder SS-spandoeken worden verheerlijkt als helden, is een van de belangrijkste factoren van het langdurige binnenlandse conflict in Oekraïne. De enige manier om daaraan een einde te maken, is een consistente en getrouwe uitvoering van het maatregelenpakket van Minsk dat unaniem werd goedgekeurd door de VN-Veiligheidsraad. Wij ondersteunen de activiteiten van de OVSE-missie in Oekraïne en zijn klaar om de leden van de VN bescherming te bieden. In plaats van de akkoorden van Minsk te vervullen en een dialoog aan te gaan met Donetsk en Lugansk, blijft Kiev echter de illusie volhouden van de invoering van een bezettende macht in Donbass, met de steun van het Westen, en bedreigt hij zijn tegenstanders in toenemende mate met scenario's die op geweld zijn gebaseerd. De beschermheren van de huidige Oekraïense autoriteiten moeten hen dwingen om helder na te denken en een einde te maken aan de blokkade van Donbass en discriminatie van nationale minderheden in heel Oekraïne.
In Kosovo verandert de internationale militaire aanwezigheid onder het mandaat van de VN-Veiligheidsraad in een Amerikaanse basis. De strijdkrachten van Kosovo worden opgericht, terwijl overeenkomsten tussen Belgrado en Pristina met EU-bemiddeling buiten beschouwing worden gelaten. Rusland roept de partijen op om een dialoog aan te gaan in overeenstemming met Resolutie 1244 van de VN-Veiligheidsraad en zal elke oplossing ondersteunen die voor Servië aanvaardbaar is.
Over het algemeen zijn we erop tegen de Balkan opnieuw te veranderen in een arena van confrontatie of tegen dat iemand claimt daar voor aan de grond te krijgen. We zijn tegen het dwingen van de bevolking van de Balkanlanden om een valse keuze te moeten maken of nieuwe scheidingslijnen in de regio te creëren.
Een gelijkwaardige en onverdeelde beveiligingsarchitectuur moet ook worden gecreëerd in andere delen van de wereld, inclusief de Aziatisch-Pacifische regio. We verwelkomen de positieve ontwikkelingen rond het Koreaanse schiereiland, die de logica volgen van de Russisch-Chinese strategie. Het is belangrijk om het proces aan te moedigen met verdere stappen van beide kanten naar een middenweg en om de praktische realisatie van belangrijke overeenkomsten tussen Pyongyang en Seoul via de Veiligheidsraad te stimuleren. We zullen blijven werken om zo snel mogelijk een multilateraal proces in te voeren, zodat we een duurzaam mechanisme van vrede en veiligheid in Noordoost-Azië kunnen bouwen.
Denuclearisatie van het Koreaanse schiereiland is een van de uitdagingen waarmee de wereldgemeenschap wordt geconfronteerd op het belangrijkste gebied van internationale veiligheid: de non-proliferatie van massavernietigingswapens. Helaas blijven zich op die weg ernstige obstakels opstapelen. Gebrek aan vooruitgang bij de bekrachtiging van het alomvattend Kernstopverdrag en bij de totstandbrenging van een zone zonder massavernietigingswapens in het Midden-Oosten wordt verergerd door de eenzijdige terugtrekking van de VS uit het JCPOA in strijd met Resolutie 2231, ondanks het feit dat Iran daar volledig in overeenstemming mee is. We zullen er alles aan doen om de door de VN-Veiligheidsraad goedgekeurde overeenkomst te behouden.
De Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) wordt in een steeds negatievere richting geduwd, terwijl het Westen probeert zijn technisch secretariaat om te vormen tot een instrument voor het bestraffen van ongewenste regeringen. Dit dreigt de onafhankelijke professionele status van die organisatie en het universele karakter van het OPCW te ondermijnen, evenals het exclusieve voorrecht van de VN-Veiligheidsraad.
Deze en andere kwesties in verband met non-proliferatie werden uitvoerig besproken tijdens de vergadering van de Veiligheidsraad van 26 september, geen moment te vroeg bijeengeroepen door de Amerikaanse voorzitter.
Wij zijn ervan overtuigd dat eventuele problemen en zorgen in internationale aangelegenheden moeten worden aangepakt door middel van een inhoudelijke dialoog. Als er vragen of kritieken zijn, is het nodig om te gaan zitten en te praten, feiten te produceren, naar tegengestelde argumenten te luisteren en te zoeken naar een evenwicht tussen belangen.
Het debat over misbruiken in cyberspace is de afgelopen jaren sterk geëscaleerd. Ik wil u eraan herinneren dat Rusland al twintig jaar geleden de discussie op gang bracht over internationale informatiebeveiliging bij de VN. Met het oog op recente ontwikkelingen wordt het steeds relevanter om onder de VN-regels internationale regels uit te werken voor verantwoord gedrag van staten in de informatieruimte, met inbegrip van de beginselen van niet-gebruik van geweld, niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden en respect voor staatssoevereiniteit. We zijn van plan een ontwerp van een dergelijke resolutie voor te leggen aan de Eerste Commissie van de Algemene Vergadering van de VN.
We vinden het ook belangrijk om een conferentie over de bestrijding van cybercriminaliteit te ontwikkelen, waarbij we bepalingen opstellen voor de respectieve discussies in de Derde Commissie.
Zoeken naar algemeen aanvaarde overeenkomsten en respect voor elkaars belangen zijn meer dan ooit nodig op het gebied van wereldhandel en economische betrekkingen, die vandaag de dag de onderwerpen zijn van ongekende politisering. De waarden van de vrije handel zijn gegijzeld om oorlogen en andere vormen van oneerlijke concurrentie te verhandelen.
Rusland heeft consequent gepleit voor de filosofie van de ondeelbare economische ontwikkeling, die is verankerd in het concept van het grotere Euraziatische partnerschap dat is voorgesteld door de president van Rusland, Vladimir Poetin. Dit grootschalige project staat open voor alle landen in Europa en Azië, ongeacht hun lidmaatschap bij verschillende integratieorganisaties. De gestage implementatie ervan zou kunnen bijdragen tot de totstandbrenging van een ruimte voor brede economische samenwerking in Eurazië en op de lange termijn kan het de basis worden voor een hervormde architectuur van de veiligheid van het continent die overeenkomt met de realiteit van de 21e eeuw.
Rusland blijft haar uiterste best doen om een wereld te bouwen die gebaseerd is op de beginselen van wet, waarheid en rechtvaardigheid. We staan niet alleen in deze ambitie. Onze bondgenoten en partners in de CSTO, EAEU, CIS, BRICS en SCO, en de overweldigende meerderheid van landen in de wereld staan voor democratisering van het internationale leven in al zijn verschijningsvormen en in de belangen van alle naties, zonder uitzondering. Het Westen wordt ook gedwongen om gehoor te geven aan hun stem, die in toenemende mate wordt weerspiegeld in de G20-activiteiten.
Onder de huidige turbulente omstandigheden neemt de rol van de VN, een onmisbare plaats voor het overwinnen van meningsverschillen en het coördineren van de acties van de internationale gemeenschap, objectief toe. De prioriteit van collectief werk in het belang van het coördineren van oplossingen die voor iedereen aanvaardbaar zijn, was verankerd in de fundamenten van de VN. Dit potentieel werd niet gerealiseerd door de bipolaire confrontatie van het Koude Oorlog-tijdperk. In de huidige fase mogen we niet nalaten de hoge doelen en principes van het VN-handvest en de toezeggingen van de grondleggers voor toekomstige generaties te bereiken.
Om hun nalatenschap waardig te zijn, moeten we ons de kunst van het onderhandelen in herinnering brengen. Talloze moderne uitdagingen kunnen alleen worden opgelost op basis van gelijkheid en wederzijds respect. Dicteren en dwingen die typerend zijn voor het koloniale tijdperk moeten eens en voor altijd naar de archieven worden verwezen, of beter nog naar de bergen van as van de geschiedenis.
Staatslieden van het verleden lieten veel verhelderende boodschappen voor ons achter die maximen zijn geworden. Laat me er een citeren door president Harry Truman: "Grootse landen leiden eerder door de kracht van het voorbeeld dan door overheersing."
Ik hoop dat de cultuur van wederzijds respectvolle dialoog uiteindelijk zal zegevieren. Rusland zal haar best doen om het te promoten.
