De stijgende prijzen van financiële activa vormen een steeds grotere bedreiging voor de stabiliteit van het financiële systeem. De koersen van aandelen, obligaties en andere beleggingen zijn het afgelopen jaar flink gestegen, maar als het sentiment omslaat kan dat zorgen voor grote koersdalingen. Dat schrijft de Amerikaanse centrale bank in haar halfjaarlijkse rapport over de financiële stabiliteit.
De Federal Reserve maakt zich vooral zorgen over de hoge waarderingen van aandelenkoersen. Zo lang de rente op dit lage niveau blijven zijn deze waarderingen gerechtvaardigd, maar als de rente stijgt of de risicoperceptie van beleggers toeneemt kunnen de koersen flink dalen. Sommige beleggingen zijn op dit moment ten opzichte van de historische norm relatief hoog gewaardeerd. Fed-gouverneur Lael Brainard zei daar het volgende over:
"De kwetsbaarheden die samengaan met een verhoogde risicoperceptie zijn toegenomen. Waarderingen van verschillende beleggingscategorieën zijn blijven stijgen vanaf het toch al hoge niveau van eind vorig jaar. We moeten de combinatie van hoge waarderingen met zeer hoge schulden bij bedrijven goed in de gaten houden. Dit kan namelijk een correctie in de markt versterken."
Bepaalde sectoren zijn kwetsbaar
De Fed schrijft in het 80 pagina's tellende rapport dat specifieke sectoren, zoals de energiesector, reisbranche en het toerisme, extra kwetsbaar zijn vanwege de coronapandemie. Ook ziet de centrale bank toenemende risico's in geldmarktfondsen en hedgefondsen. Ze verwijst expliciet naar het voorbeeld van Archegos Capital Management, een hedgefonds dat eerder dit jaar ten onder ging.
Archegos had teveel posities opgebouwd met geleend geld en kon daardoor niet aan haar margeverplichtingen voldoen. Het fonds ging ten onder en daardoor leden sommige banken grote verliezen. Morgan Stanley en Goldman Sachs wisten de verliezen nog enigszins te beperken, maar Credit Suisse verloor maar liefst $4,7 miljard. Als dit soort incidenten vaker voorkomen kan dat de stabiliteit van het financiële systeem ondermijnen, zo schrijft de Fed.
'Fundamenteel stabiel'
Afgezien van de hoge waarderingen van veel financiële activa en de hoge bedrijfsschulden is het financiële systeem volgens de centrale bank fundamenteel nog steeds stabiel. De balans van huishoudens zou over het algemeen nog gezond zijn. Ook lijkt het aantal faillissementen te dalen door de aantrekkende economie, fiscale steunmaatregelen en de lage rente. Zelfs de studieschulden van $1,7 biljoen zijn volgens de Fed geen reden tot zorg, omdat deze schulden overwegend bij Amerikanen zitten met een relatief hoog inkomen.
De coronacrisis zorgde aanvankelijk voor een flinke toename in de werkloosheid. Door grote fiscale steunprogramma's herstelde de Amerikaanse economie snel, maar dat ging gepaard met een toename van de schulden. De overheid, bedrijven en huishoudens hebben zich afgelopen jaar nog dieper in de schulden gestoken. Het begrotingstekort van de Amerikaanse overheid was vorig jaar met 15% het grootst sinds de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar loopt het tekort door nieuwe steunprogramma's opnieuw richting de 15%.