De aanleg van de nieuwe Nord Stream 2 pijpleiding is niet strijdig met de Europese regelgeving ten aanzien van het energiebeleid, zo concludeert de juridische dienst van de Raad van de Europese Unie in een nieuw rapport dat onlangs in handen is gekomen van de website Politico.
Eerder concludeerde de Europese Commissie dat Rusland met de bouw van de Nord Stream 2 teveel macht zou krijgen op de Europese energiemarkt, omdat ze daarmee de mogelijkheid heeft het transport van aardgas via Oekraïne af te sluiten. Ook is de Europese Commissie van mening dat de onderzeese pijpleiding onder Europese regels moet vallen, wat in de praktijk zou betekenen dat Gazprom het monopolie op het gebruik van de pijpleiding zou moeten opgeven.
Groen licht voor Nord Stream 2
In het nieuwe rapport van de juridische dienst van de Raad van de Europese Unie worden de bevindingen van de Europese Commissie weerlegd. Naar hun oordeel levert de Nord Stream 2 juist een positieve bijdrage, omdat deze pijpleiding de Europese energiemarkt naar hun oordeel minder kwetsbaar maakt voor conflicten tussen Oekraïne en Rusland.
Het nieuwe rapport weerlegt ook de claim van de Europese Commissie dat het onderzeese deel van de Nord Stream 2 onder Europese regels moet vallen. De Raad van de Europese Unie concludeert dat deze pijpleiding onder het internationaal recht valt en dat het project een landelijke aangelegenheid betreft tussen een lidstaat van de EU (Duitsland) en een land dat niet tot de EU behoort (Rusland). Om die reden zouden de in 2009 gemaakte afspraken over het Europese energiebeleid (Third Energy Package) niet van toepassing zijn op de Nord Stream 2.
Afhankelijkheid van Rusland
Met de aanleg van een tweede Nord Stream pijpleiding wordt de transportcapaciteit van deze noordelijke transportroute onder de Oostzee verdubbeld van 55 naar 110 miljard kubieke meter per jaar. Dat volume staat gelijk aan 80% van de totale export van aardgas van Rusland richting de Europese Unie.
Volgens critici krijgt Rusland met de verdubbeling van de capaciteit van de Nord Stream teveel macht over de levering van aardgas richting Europa. De vrees van verschillende oost-Europese landen zoals Polen, Oekraïne, Hongarije, Slowakije en de Baltische Staten is dat Rusland met het voltooien van de Nord Stream 2 de gaskraan richting oost-Europese landen verder dicht kan draaien en daarmee economische en politieke druk kan uitoefenen op deze landen.
Daar komt bij dat Rusland in samenwerking met Turkije werkt aan een zuidelijke transportroute voor aardgas, wat het gevoel van onzekerheid bij de oost-Europese landen verder aanwakkert. Met deze zuidelijke transportroute via Turkije en Griekenland krijgen de zuidelijke landen in de Balkan namelijk een extra aanvoerroute voor aardgas uit Rusland.
Voorstanders van de Nord Stream 2 zijn van mening dat de extra pijpleiding nodig is om de Europese energiemarkt te voorzien in een toenemende vraag naar aardgas. De verwachting is dat de Europese vraag de komende jaren verder zal toenemen, terwijl de Europese productie juist zal afnemen. Er is dus een externe leverancier nodig om dat verschil tussen vraag en aanbod in de toekomst op te kunnen vangen. Een ander argument is dat de levering van aardgas uit Rusland met een tweede Nord Stream pijpleiding minder gevoelig is verstoringen in aanvoer via andere routes, zoals de Baltische Staten of Oekraïne.
South Stream
Drie jaar geleden wist de Europese Commissie de aanleg van een zuidelijke gasleiding van Rusland naar Bulgarije (via de Zwarte Zee) nog te blokkeren, waardoor Bulgarije en Hongarije inkomsten voor de transport van aardgas richting Europa misliepen.
Het is de vraag waarom Duitsland wel groen licht lijkt te krijgen voor een dergelijke gasleiding, terwijl Bulgarije dat eerder niet kreeg. Stefan Meister van de Duitse denktank German Council on Foreign Relations gaf tegenover EU Observer de volgende verklaring:
"De Duitse regering [en de Duitse bondskanslier Merkel] waren betrokken bij het stoppen van de South Stream. Dit was niet het geval met de Nord Stream 2, waarvoor de kritische lidstaten niet sterk genoeg waren. Dit laat maar weer eens zien dat het hele proces binnen de EU niet transparant en manipuleerbaar is en dat ze niet onafhankelijk is van beïnvloeding door de lidstaten. Daardoor wordt de geloofwaardigheid van de Europese Commissie en haar procedures ondermijnd."
Lees ook:
- VS wil Europese markt voor aardgas veroveren
- Poetin: “Ons aardgas is goedkoper dan dat van Amerika”
- Turkije belangrijk voor Europese energiemarkt
