De Nederlandsche Bank (DNB) overweegt zelf betaalrekeningen aan te bieden. Daarmee biedt de centrale bank een back-up om het girale betalingsverkeer in tijden van crisis op te kunnen vangen. Ook kan dit alternatief bijdragen aan een grotere diversiteit in de betaalmarkt, zo schrijft DNB in een nieuw rapport.
De centrale bank noemt verschillende redenen om met betaalrekeningen te experimenteren. De eerste reden is dat we steeds vaker elektronisch betalen en daardoor afhankelijker zijn geworden van banken. Om de afname van het gebruik van contant geld op te vangen kan de centrale bank in de toekomst een elektronische variant introduceren in de vorm van zogeheten central bank digital currency (CBDC).
Een andere reden om digitaal centralebankgeld in omloop te brengen is dat er de laatste jaren door financiële innovaties steeds meer alternatieve betaalsystemen komen. Zo kondigde Facebook vorig jaar met de Libra een eigen virtuele munt aan, tot ongenoegen van overheden en centrale banken. Deze innovaties dwingen centrale banken om na te denken over innovaties in het betalingsverkeer.
Digitaal centralebankgeld
Het betalingsverkeer in Nederland digitaliseert in rap tempo, waardoor we steeds afhankelijker worden van betalingen via banken. DNB wil die balans herstellen door een digitaal alternatief te bieden, dat als back-up kan dienen. Op dit moment vervult contant geld deze functie, maar in een samenleving die steeds meer op elektronische betalingen wordt ingericht is dat niet voldoende.
Met centralebankgeld, waarmee men wel elektronisch kan betalen, kan de centrale bank dit probleem adresseren. Toch kleven er volgens DNB ook risico's aan. In tijden van crisis kunnen mensen massaal hun geld bij commerciële banken weghalen en bij de centrale bank onderbrengen. Dat kan de stabiliteit van het financiële systeem juist ondermijnen.
Alternatief betaalsysteem
Het zijn dit soort vraagstukken waar centrale banken momenteel over nadenken. Om een te grote vlucht naar centralebankgeld tijdens financiële crises te voorkomen, kunnen centrale banken ook harde limieten overwegen. Zodoende biedt de centrale bank wel een alternatief betaalsysteem, zonder dat mensen in crisistijd massaal hun geld bij banken weghalen.
Besluitvorming over mogelijke invoering van centralebankgeld vindt plaats binnen de Eurozone. Het kan dus nog wel even duren voordat we werkelijk een betaalrekening bij de centrale bank kunnen openen.