Het Amerikaanse cryptoplatform Coinbase heeft deze week 25.000 accounts van Russische personen en bedrijven geblokkeerd. In een verklaring op haar website schrijft het bedrijf dat het gaat om rekeningen van personen en bedrijven die verdacht worden van illegale activiteiten. Het bedrijf zegt daarmee gehoor te geven aan nieuwe Amerikaanse sancties, die erop gericht zijn de geldstromen naar Rusland af te knijpen. Het cryptoplatform heeft geavanceerde blockchain analyse toegepast om de accounts in kaart te brengen.
Deze maatregel laat zien dat ook cryptomunten niet per definitie veilig zijn. Coinbase is een platform dat cryptomunten van een groot aantal gebruikers wereldwijd beheert. Vergelijk het met een bank die tegoeden en spaarrekeningen beheert. Wanneer iemand op een sanctielijst komt te staan kan een bank, maar dus ook een cryptoplatform als Coinbase, rekeningen blokkeren. Bewaart u cryptomunten op een platform, dan neemt u dus een tegenpartijrisico.
In ons boek Van Goud tot Bitcoin! leggen we uit dat er verschillende manieren zijn om cryptomunten te kopen en te bewaren. Iedere optie heeft zijn eigen voor- en nadelen. Een exchange is de meest eenvoudige, maar helaas ook de minst veilige optie. Wilt u geen tegenpartijrisico, dan kunt u het beste een hardware wallet of software wallet gebruiken. Uw cryptomunten zijn dan niet meer zo makkelijk in beslag te nemen of te blokkeren. In ons boek leggen we uit hoe dat precies werkt. Hieronder leest u een passage uit hoofdstuk 21 van ons boek.
Hoe kunt u cryptomunten kopen?
Er zijn verschillende manieren om te beleggen in Bitcoin en andere virtuele munten. In dit hoofdstuk geven we praktische tips over hoe u deze kunt kopen en bewaren. Anders dan met edelmetalen zijn virtuele munten geen tastbare bezittingen. Uw eigendom van virtuele munten is vastgelegd in de blockchain, een openbare database die decentraal wordt beheerd en bijgehouden. Het enige tastbare aspect van virtuele munten is de sleutel die u nodig heeft om toegang te krijgen tot uw tegoed. Dit wordt ook wel een wallet genoemd, Engels voor portemonnee. Er zijn verschillende manieren om deze sleutel en uw cryptomunten te beheren. Hieronder bespreken we de verschillende mogelijkheden en hun voor- en nadelen.
Als u virtuele munten aankoopt zijn er verschillende zaken waar u rekening mee moet houden. Deze komen in hoofdlijnen overeen met het kopen van edelmetalen. We zullen de belangrijkste aspecten hieronder kort behandelen. Daarna bespreken we de verschillende manieren om cryptomunten te kopen.
Koersrisico: Bij het kopen van virtuele munten krijgt u te maken met fluctuaties in de koers. Het is dus belangrijk om de koersen van virtuele munten te raadplegen, voordat u deze aankoopt. Een goede website om de koersen van verschillende cryptomunten te volgen is coinmarketcap.com. Aanbieders van cryptomunten hanteren soms een andere koers, waarin hun winstmarge verwerkt is.
Betrouwbare aanbieder: Het is belangrijk om een betrouwbare aanbieder te kiezen voor de aankoop van uw cryptomunten. De Nederlandsche Bank houdt een register bij van goedgekeurde aanbieders van cryptomunten. Dat betekent dat de centrale bank deze bedrijven controleert op naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (wwft) en de Sanctiewet uit 1977.
Aanbieders die op deze lijst staan voldoen aan de Nederlandse wet- en regelgeving, wat betekent dat u daar veilig cryptomunten kunt kopen. Echter staan de geregistreerde aanbieders niet onder prudentieel toezicht van DNB of onder gedragstoezicht van de AFM. Dit betekent dat er geen toezicht wordt gehouden op financiële bedrijfsrisico’s en er geen sprake is van specifieke financiële consumentenbescherming.
Legitimatie: Bij aankoop bent u verplicht uzelf te legitimeren. Conform de wwft dient u een kopie van uw legitimatiebewijs en een schermafbeelding van uw walletadres kenbaar te maken aan de cryptohandelaar waar u de virtuele munten koopt. Deze wallet verificatie is vereist voor ieder cryptoadres waarop u virtuele munten wilt ontvangen.
Belasting: Virtuele munten zijn in de Europese Unie vrijgesteld van btw. In 2015 oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie dat virtuele munten niet hetzelfde zijn als geld, maar wel een soortgelijke functie vervullen. Om die reden bepaalde het Hof dat cryptomunten eerder geld zijn dan een goed en dat ze dus niet met btw belast mogen worden.
In Nederland ziet de Belastingdienst cryptovaluta als een vorm van vermogen in box 3. Dat betekent dat u voor uw belastingaangifte de waarde van uw cryptomunten op 1 januari van het betreffende jaar dient te hanteren. Heeft u virtuele munten verkregen door deze te minen, dan ziet de Belastingdienst dat als inkomen. Uw netto opbrengst valt dan onder inkomsten uit overig werk of winst uit onderneming. Verdient u geld met handel in virtuele munten, dan hoeft u daar geen belasting over te betalen. Volgens de Belastingdienst zijn deze winsten vergelijkbaar met handel in reguliere valuta.
Hardware wallet (Cold wallet)
De meest veilige manier om virtuele munten te bewaren is via een hardware wallet. Dit is een klein apparaat met een beeldscherm en een USB of Bluetooth aansluiting. Deze koppelt u aan uw computer, tablet of mobiele telefoon, waarna u de bijbehorende software installeert. Op de hardware wallet maakt u een pincode aan, die u nodig heeft wanneer u een transactie wilt versturen.
Het voordeel van een hardware wallet is dat u een extra verificatiestap toevoegt. Om toegang te krijgen tot uw wallet heeft u het apparaatje nodig en moet u de pincode invoeren. Een hacker kan dus niet op afstand uw wallet overnemen, zelfs niet als deze persoon uw pincode weet. U kunt deze hardware wallet op een veilige plaats bewaren, bijvoorbeeld in een brandwerende kluis.
Mocht u de hardware wallet verliezen, dan kunt u alsnog toegang krijgen tot uw virtuele munten. Net als met een software wallet krijgt u ook met een hardware wallet een aantal herstelwoorden. Deze dient u op te schrijven en op een veilige plek te bewaren. Koopt u een nieuwe hardware wallet, dan kunt u met de combinatie van woorden en pincode weer toegang krijgen tot uw virtuele munten. U dient dan wel hetzelfde type wallet te gebruiken.
De hardware wallet gebruikt u alleen om cryptomunten te versturen, u heeft deze niet nodig om cryptomunten te ontvangen. Uw unieke walletadres en bijbehorend saldo wordt immers bijgehouden in de blockchain. Zodra u cryptomunten ontvangt worden deze automatisch toegevoegd aan uw wallet.
Software wallet (Hot wallet)
Een meer toegankelijke manier om zelf uw virtuele munten te beheren is via een zogeheten software wallet. Dit is een programma dat u kunt installeren op uw computer, tablet of mobiele telefoon. Met deze applicatie kunt u uw saldo in cryptomunten zien, de transactiegeschiedenis raadplegen en betalingen doen, vergelijkbaar met de app van uw bank. Dit wordt ook wel een hot wallet genoemd, omdat uw app direct verbonden is met het internet. Er zijn veel verschillende apps waarmee u een wallet kunt beheren. Deze genereren een uniek wallet adres, waarmee u cryptomunten kunt ontvangen en versturen.
Om virtuele munten zoals Bitcoin of Ethereum op uw wallet te krijgen dient u deze munten eerst aan te kopen. Dat kan via verschillende online aanbieders, waar u zelf kunt aangeven voor welk bedrag u wilt kopen. Bij aankoop geeft u het adres van uw persoonlijke wallet door, zodat de aanbieder de cryptomunten naar uw wallet kan versturen. Dat proces gaat automatisch en duurt meestal niet langer dan een paar uur, afhankelijk van het aantal transacties in het netwerk
Bij uw wallet hoort een private sleutel en een reeks van herstelwoorden. Uw wallet genereert deze private sleutel automatisch en op een geheel willekeurige manier. Omdat er bijna oneindig veel combinaties mogelijk zijn is het vrijwel onmogelijk dat twee mensen dezelfde private sleutel krijgen.
Een wallet genereert op basis van de private sleutel ook een reeks herstelwoorden. Daarmee heeft u altijd toegang tot uw wallet, ook als u het wachtwoord bent vergeten of wanneer u geen toegang meer heeft tot het apparaat waarop u de wallet heeft aangemaakt. Met de herstelwoorden krijgt u weer toegang tot uw eigen crypto wallet, zelfs op een ander apparaat. Het is dus heel belangrijk om deze woorden goed te bewaren, zodat niemand deze kan onderscheppen. U kunt de woorden het beste op papier opschrijven en op een veilige plek bewaren. Bewaar deze woorden niet in een document op uw computer en zeker niet op een gedeelde map zoals Microsoft OneDrive of Google Drive. Als uw account of computer gehackt wordt en iemand toegang krijgt tot dat bestand, dan kan die persoon uw wallet overnemen en alle cryptomunten weghalen.
Het voordeel van een software wallet is dat u geen tegenpartijrisico loopt van een exchange en dat u altijd toegang heeft tot uw eigen virtuele munten. Ook kunt u via een software wallet altijd en overal transacties uitvoeren. Het nadeel is dat het omslachtiger is dan een exchange en dat u zelf verantwoordelijk bent voor het veilig bewaren van de sleutels die u toegang geven tot uw wallet met virtuele munten.
ETF’s
Een andere manier om virtuele munten te kopen is via zogeheten exchange traded funds (ETF’s). U koopt dan een aandeel in een fonds dat de cryptomunten voor u beheert. Het fonds garandeert dat alle aandelen gedekt zijn door virtuele munten en dat deze ook veilig bewaard worden. Net als met goud-ETF heeft een ETF voor cryptomunten als voordeel dat u zich geen zorgen hoeft te maken over het veilig aankopen en bewaren. Aandelen van ETF’s zijn net zo gemakkelijk te verhandelen als aandelen van beursgenoteerde bedrijven.
Het nadeel van cryptomunten kopen via een ETF is dat er meestal geen mogelijkheid is om uw aandelen om te zetten naar virtuele munten en die vervolgens zelf te beheren. Ook maakt een ETF kosten voor het beheer van de virtuele munten. Deze kosten worden betaald uit de voorraad cryptomunten die het fonds beheert, omdat een ETF beursgenoteerd is en aandelen steeds van eigenaar wisselen. Daarin werken ETF’s voor Bitcoin hetzelfde als ETF’s voor edelmetalen. Ieder jaar verkoopt het fonds dus een klein gedeelte van haar positie, waardoor de dekking door de tijd heen afneemt.
Wilt u cryptomunten kopen via een ETF, dan is het belangrijk om het prospectus door te nemen. Daarin legt het fonds uit hoe en waar ze de cryptomunten bewaart. Sommige ETF’s houden de opslag in eigen beheer, terwijl andere fondsen cryptomunten aanhouden bij een grote exchange. Dat laatste betekent een extra tegenpartijrisico.
Handelsplatform (Exchange)
De eenvoudigste manier om virtuele munten te kopen is via een handelsplatform, een zogeheten exchange. Voorbeelden daarvan zijn Coinbase, Binance of Kraken. Dit zijn grote platforms waarmee u de meest populaire virtuele munten online kunt kopen, bewaren en verkopen. U heeft alleen een account nodig op het betreffende platform, waarna u een tegoed in euro op uw rekening kunt zetten. Daarmee kunt u vervolgens binnen het platform euro’s omwisselen naar virtuele munten en vice versa.
Het grote voordeel van een exchange is dat u geen eigen wallet hoeft aan te maken op uw computer of mobiele telefoon. U hoeft dus geen woorden te bewaren om uw virtuele munten veilig te stellen. Ook kunt u via een exchange gemakkelijk en tegen relatief lage transactiekosten verschillende cryptomunten verhandelen. Het nadeel van deze optie is dat u volledig afhankelijk bent van een exchange en dat u tegenpartijrisico loopt. Het is in het verleden geregeld gebeurd dat een exchange van de één op de andere dag verdween of dat hackers cryptomunten van klanten wisten te stelen.
U kunt cryptomunten op een exchange vergelijken met een bankrekening, met als verschil dat er nauwelijks toezicht is op de wereld van crypto exchanges. Terwijl u met een bankrekening tot 100.000 euro bescherming geniet van het depositogarantiestelsel bent u bij een crypto exchange niet verzekerd. Dat maakt het risicovol om grote bedragen op een handelsplatform te laten staan. Sommige handelsplatformen zijn verzekerd om het risico op verlies op te vangen, maar deze verzekering dekt zelden het volledige bedrag.
Meer weten? Lees verder in ons boek Van goud tot Bitcoin!
Klik hier om het boek te bestellen
Van Goud tot Bitcoin!
