De Bundesbank is geen voorstander van plannen om spaarders te beschermen tegen negatieve rente. Een woordvoerder van de Duitse centrale bank verklaarde tegenover Reuters dat banken rente mogen vragen om hun winstgevendheid te verbeteren. Deze uitspraak volgt op een voorstel van de Duitse politicus Markus Söder om spaartegoeden tot €100.000 te beschermen tegen negatieve rente. Daarmee neemt de centrale bank het op voor de Duitse bankensector, die nog altijd worstelt met de negatieve rente.
"Als banken wordt verboden om negatieve rente te rekenen, dan missen ze mogelijk een instrument om winstgevend te zijn," zo verklaarde Joachim Wuermeling van de Bundesbank tegenover Reuters. Volgens hem is de winstgevendheid van banken belangrijk, omdat ze daarmee buffers kunnen opbouwen. Banken die voldoende buffers hebben zullen makkelijker krediet verlenen. Dat is een belangrijke voorwaarde voor de centrale bank om een effectief monetair beleid te kunnen voeren.
Negatieve rente
De ECB hanteert al sinds 2014 een negatieve depositorente. Dat betekent dat banken tegenwoordig -0,4% rente op jaarbasis moeten betalen over reserves die ze bij de centrale bank aanhouden. In het geval van de Duitse bankensector ging het vorig jaar om een bedrag van in totaal €2,4 miljard. Dat is geld dat banken linksom of rechtsom zullen doorberekenen aan klanten.
De ECB wil sparen ontmoedigen met een negatieve rente, maar banken zijn daarin wat terughoudender. Zij vrezen voor reputatieschade of verlies van klanten als ze rente gaan vragen over spaartegoeden. Als het aan de Bundesbank ligt moeten banken die mogelijkheid wel hebben om hun winstgevendheid op peil te houden.
Verschillende banken hanteren overigens al boeterente voor zeer vermogende klanten en voor zakelijke rekeningen. In Zwitserland, waar de depositorente nog lager is, is de negatieve spaarrente al normaal geworden. De Zwitserse valuta geldt als een vluchthaven en is daardoor sterk in waarde gestegen. Met een negatieve rente probeert de centrale bank haar munt minder aantrekkelijk te maken.
Vlucht uit valuta
De rente op meer dan €15 miljard aan staatsobligaties is tegenwoordig al negatief. Dat was tot een paar jaar geleden nog ondenkbaar. De verwachting is dat ook de spaarrente deze trend zal volgen en op termijn negatief zal worden. Dat is een gevaarlijke ontwikkeling, want als het geld kost om te sparen zullen mensen op zoek gaan naar alternatieven.
Mensen kunnen bijvoorbeeld hun geld van de bank halen en goud kopen of het omzetten naar andere tastbare zaken, zoals kunst, sieraden en luxe horloges. Een vlucht uit valuta kan uit de hand lopen en escaleren richting hyperinflatie. Negatieve rente kan dus zeer grote gevolgen hebben voor de stabiliteit van het financiële systeem.
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
