Begin oktober gingen boeren naar Den Haag om te protesteren tegen plannen van de regering om de uitstoot van stikstof te verlagen. Een van die plannen is om de veestapel te halveren, wat betekent zou betekenen dat veel boeren hun werk dan niet meer kunnen uitvoeren. Naast deze maatregel wil de regering duizenden bouwprojecten stilleggen en de maximumsnelheid op snelwegen verlagen naar 100 kilometer per uur. Het zijn nogal ingrijpende maatregelen, zeker als je bedenkt dat de uitstoot van stikstof in Nederland de afgelopen dertig jaar juist flink is afgenomen.
Naar aanleiding van een rapport over stikstof moet het regeringsbeleid acuut worden omgegooid. Waar die enorme haast opeens vandaan komt, dat is voor veel mensen een vraagteken. Dat er een schaarste is aan woonruimte en dat men jarenlang bezig is geweest om de maximumsnelheid op bepaalde snelwegen te verhogen, dat lijkt de bestuurders van ons land niet op andere gedachten te brengen. Zij leven in een bubbel waarin het klimaat bovenaan staat, want dat is het hoogst haalbare ideaal. Zij hebben de luxe om na te denken over het klimaat, terwijl een steeds groter deel van de bevolking nauwelijks kan rondkomen en amper een betaalbare woning kan vinden.
Klimaat gaat voor alles
De overheid lijkt geobsedeerd door klimaatbeleid en koopt draagvlak door miljardensubsidies te verstrekken voor allerlei 'duurzame' projecten. Van windmolenparken tot elektrische auto's en van zonnepanelen tot biomassa centrales, overal is tegenwoordig wel een subsidiepot voor te vinden. Met het herverdelen van geld probeert de politieke mooie sier te maken en 'voorop te lopen' in het tegenhouden van de klimaatverandering, terwijl de belastingen voor de burger alsmaar hoger worden. En dat terwijl nog altijd niet duidelijk is of die maatregelen werkelijk invloed hebben op het klimaat.
Deze week werd bekend dat de miljarden aan subsidies voor biomassa weggegooid geld zijn. Niet alleen levert het stoken van houtresten en houtpellets relatief weinig rendement op, ook blijkt het veel meer CO2 uit te stoten dan bijvoorbeeld kolen en aardgas. Het gaat om heel veel geld, want de overheid heeft in totaal €11,4 miljard gereserveerd voor het subsidiëren van biomassa en het ombouwen van twee kolencentrales. Uitgaande van 17 miljoen Nederlanders komt dat neer op een bedrag van ongeveer €670 per persoon. Dat is pure kapitaalvernietiging, met als bonus dat er door het hele land tal van bossen zijn weggekapt.
Boze burgers
Het zijn dit soort maatregelen waar de kloof tussen de bureaucratie en burger zichtbaar wordt. De burger die zelf de portemonnee trekt neemt immers andere beslissingen dan politici die het geld van een ander mogen uitgeven. De rekening voor de dure klimaatplannen moeten linksom of rechtsom betaald worden en daar wringt de schoen. Een forse belastingverhoging op diesel in Frankrijk was eind vorig jaar de druppel die de emmer deed overlopen. Tienduizenden Fransen gingen toen de straat op om te demonstreren tegen de regering.
Die belastingverhoging werd pas maanden later na aanhoudende protesten door heel Frankrijk teruggedraaid, maar nog steeds gaan de gele hesjes iedere zaterdag de straat op om te demonstreren tegen de regering. Het is wachten tot er iets vergelijkbaars gebeurt in Nederland. Zijn de maatregelen om de stikstof terug te dringen de druppel die de emmer laat overlopen? Er gaan al geruchten rond dat de boeren eind oktober opnieuw willen demonstreren, als de regering haar plannen niet wijzigt. We gaan onrustige tijden tegemoet...
Deze column verscheen op 4 oktober op Goudstandaard