Geopolitiek en bankencrisis stuwt goudprijs omhoog

Geopolitiek en bankencrisis stuwt goudprijs omhoog

De goudprijs is de laatste weken fors gestegen en staat in dollars gemeten alweer stevig boven de $2.000 per troy ounce. Daarmee komt het oude record van $2.070 per troy ounce van iets meer dan een jaar geleden terug in beeld. Zelfs nu de bankencrisis weer even naar de achtergrond lijkt te zijn verdwenen doen de edelmetalen het goed. Welke factoren stuwen de goudprijs en zilverprijs omhoog?

1. Angst voor recessie

Zoals Wouter Wilmer in deze analyse al schreef waren slechte macro-economische cijfers de meest directe aanleiding voor de prijsstijging van edelmetalen deze week. De Amerikaanse banenmarkt verslechtert en het vertrouwen van ondernemers daalt. Onzekerheid over de toekomst en een hoge rente remmen economische activiteit af, zowel in de Verenigde Staten als in de rest van de wereld. Dat heeft zijn weerslag op de werkgelegenheid en daarmee op de economie als geheel.

Arbeidsmarkt VS verslechtert

2. Bankencrisis nog niet voorbij

Ook ten aanzien van de banken is het nog niet rustig. In de Verenigde Staten staan regionale banken onder druk door een vlucht van spaartegoeden richting geldmarktfondsen en richting alternatieven als edelmetalen en cryptomunten. Ook hebben regionale banken een relatief veel blootstelling aan commercieel vastgoed, waarop forse afschrijvingen zullen moeten plaatsvinden.

Dat de markt ondanks ingrijpen van centrale banken nog steeds weinig vertrouwen heeft in de bankensector blijkt wel uit onderstaande grafiek van Bianco Research. Deze grafiek laat zien dat de aandelenmarkt als geheel weer hoger staat dan een maand geleden, maar dat bankaandelen amper hersteld zijn vanaf het dieptepunt. Gemiddeld staan de aandelenkoersen van banken nu ongeveer een kwart lager dan begin maart.

Aandelen banken nog steeds niet hersteld van bankencrisis (Bron: Bianco Research)

Kleinere banken als First Republic Bank en Pacwest, die nog veel harder onderuit gingen, laten ook nog geen teken van herstel zien. De aandelen van deze kleinere banken staan respectievelijk 89% en 77% lager dan begin dit jaar. Ook dat is een veeg teken, want een ongezonde bankensector verstrekt minder leningen en dat betekent minder economische groei.

Als banken kredietverlening aanscherpen is dat vaak voorbode voor recessie (Bron: Charlie Bilello)

3. Centrale banken blijven goud kopen

Sinds begin dit jaar hebben centrale banken al 125 ton goud gekocht, zo maakte de World Gold Council eerder deze week bekend. Nog niet eerder werd er in de eerste twee maanden van het jaar zoveel goud gekocht door centrale banken. Toevallig of niet waren het China en Rusland die in februari het meeste edelmetaal aan hun reserves toevoegden. Sinds begin dit jaar hebben Singapore en Turkije echter het meeste goud gekocht.

Singapore, Turkije en China waren de belangrijkste kopers (Bron: World Gold Council)

China voegde in februari 25 ton goud aan haar voorraad toe, terwijl Rusland met de aankoop van 31 ton naar goudreserve wist uit te breiden tot 2.330 ton. Voor China was het de vierde maand op rij van goudaankopen, terwijl Rusland het afgelopen jaar geen aankopen heeft doorgegeven aan het IMF. Wanneer de aankoop van 31 ton exact heeft plaatsgevonden is dus niet bekend.

Centrale banken kochten in de eerste twee maanden al veel goud (Bron: World Gold Council)

4. Dedollarisatie

Slecht nieuws voor de Amerikaanse dollar is vaak goed nieuws voor goud. En ook op dat gebied zien we de laatste tijd grote ontwikkelingen. In maart kwamen de ministers van Financiën en centraal bankiers van verschillende Zuidoost-Aziatische landen bijeen om te praten over het verminderen van hun afhankelijkheid van Westerse valuta zoals de Amerikaanse dollar, de euro, de Japanse yen en het Britse pond.

Tijdens deze bijeenkomst bespraken deelnemende landen de mogelijkheden om meer handel in eigen valuta af te handelen. Een nieuw digitaal betaalsysteem moet het eenvoudiger maken voor landen in deze regio om met elkaars valuta te betalen, zonder tussenkomst van bijvoorbeeld dollars en daarmee dus ook het Amerikaanse banksysteem.

De Indonesische president Joko Widodo was zeer uitgesproken en riep landen op niet langer buitenlandse creditcards en betaalsystemen te gebruiken. Hij verwees expliciet naar de geopolitieke dimensie van het betalingsverkeer, zoals de blokkade van Russische banken van het internationale betaalsysteem en de blokkade van Russische valutareserves. Widodo wil dit risico zoveel mogelijk beperken door geen Westerse betaalsystemen meer te gebruiken.

Zeer recent spraken Maleisië en China over oprichting van een Aziatisch monetair fonds, als alternatief voor het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Volgens de Maleisische premier is er geen reden meer om afhankelijk te blijven van de dollar. Hij pleitte voor het gebruik van lokale valuta voor internationale transacties. Dit soort geluiden ondermijnen de hegemonie en daarmee de waarde van de dollar en zijn dus gunstig voor goud.

5. Vraag naar goud-ETF's trekt aan

Deze week rapporteerde de World Gold Council voor het eerst in tien maanden weer een toestroom van beleggers richting goud-ETF's. Deze beleggingsproducten worden via de beurs verhandeld en zijn daarom vooral populair onder grote beleggingsfondsen en institutionele beleggers. Sinds maart vorig jaar was de belangstelling gering, omdat de goudprijs in een neerwaartse trend zat en alternatieven zoals aandelen beter rendeerden. Maar door de bankencrisis en onrust op de financiële markten is de belangstelling voor goud-ETF's weer toegenomen.

In maart voegden goud-ETF's wereldwijd netto 32 ton aan hun voorraden toe. Dat is nog niet genoeg om de uitstroom van goud in de maanden daarvoor op te vangen, maar het kan wel het begin zijn van een nieuwe opwaartse trend. Goud-ETF's zijn relatief grote spelers in de markt en kunnen de goudprijs dus verder laten stijgen. Te meer omdat veel grote beleggingsfondsen en pensioenfondsen weinig of geen blootstelling hebben aan edelmetalen. Als de bankencrisis weer oplaait zullen deze partijen mogelijk meer goud aan hun portefeuille toevoegen.

Goud-ETF's voegen weer goud aan hun voorraden toe (Bron: World Gold Council)

Dit artikel verscheen eerder op hollandgold.nl

Frank Knopers

Frank Knopers

Frank Knopers studeerde bedrijfswetenschappen aan de Universiteit Twente in Enschede en behaalde een Master in Financial Management met een onderzoek naar de effectiviteit van waardebeleggen (value investing) in Nederland. Sinds het uitbreken van de financiële crisis is Frank zich gaan verdiepen in het geldsysteem en de goudmarkt.

Lees alles van Frank Knopers »