Afgelopen dagen kregen we veel vragen over Bitcoin. Welke rol kan de virtuele munt vervullen in ons geldsysteem? En in hoeverre nemen cryptovaluta nu al taken van het huidige geldsysteem over? We merken dat veel van onze lezers hiermee bezig zijn. Daarom zullen we de komende dagen meer artikelen met praktische informatie over Bitcoin publiceren. In dit artikel geven we alvast antwoord op zes ingezonden vragen.
Kunnen jullie vertellen in hoeverre Bitcoin lijkt op het oude geldsysteem?
Bitcoin is een geheel nieuwe technologie gebaseerd op encryptie. Dat maakt het mogelijk om de echtheid van alle transacties te verifiëren en op te nemen in de blockchain. Doordat de informatie uit ieder blok wordt meegenomen in het volgende blok is het niet mogelijk om deze keten van transacties te vervalsen. Het is technologisch gezien compleet nieuw, maar het lijkt als asset erg veel op goud en zilver.
Net als met beide edelmetalen kent ook Bitcoin geen centrale autoriteit die de transacties verwerkt, de waarde bepaalt of de geldhoeveelheid kan veranderen. Ook is het net als goud en zilver internationaal, in de zin dat het zich niks aantrekt van landsgrenzen en overheden. Dat maakt het bijzonder interessant als alternatieve valuta. Zie ook dit artikel en dit artikel.
Is Bitcoin een onderpand aan het worden als een soort verzekering tegen inflatie?
Dat lijkt er wel op. Veel mensen kopen Bitcoin om te speculeren op een koersstijging, maar steeds meer mensen kopen het nu ook als aanvulling op een goed gespreide beleggingsportefeuille. Zij kopen het als aanvulling naast aandelen of edelmetalen. Het is dus al een soort vluchthaven geworden. Dat kan nog sterker worden naarmate ons huidige geldsysteem meer disfunctioneel wordt of overheden en centrale banken meer financiële repressie gaan toepassen. Meer mensen zullen dan Bitcoin zien als alternatief voor geld.
Kan er sprake zijn dat dit nieuwe geldsysteem het oude geldsysteem langzaam aan het kopiëren is?
Tot op heden is de adoptie van Bitcoin als betaalmiddel niet echt aangeslagen. Sterker nog, de laatste jaren lijkt het aantal bedrijven dat Bitcoin accepteert als betaalmiddel weer af te nemen. We hebben daar geen exacte cijfers van, maar dat is wel onze ervaring op basis van de informatie die we hebben. Dat heeft voor een belangrijk deel te maken met de grote volatiliteit van de koers en met de relatief hoge transactiekosten. Om een transactie binnen 24 uur verwerkt te krijgen in de blockchain moet je momenteel omgerekend voor $16 aan Bitcoin betalen. Je kunt je voorstellen dat dit een enorme barrière is om kleine betalingen in de virtuele munt uit te voeren. Deze grafiek laat zien dat die kosten flink zijn opgelopen.
Transactiekosten Bitcoin zijn het afgelopen jaar flink gestegen (Bron: ycharts)
Waar Bitcoin wel steeds prominenter aanwezig wordt, is als alternatieve store of value. De prijs mag dan zeer volatiel zijn, inmiddels zitten veel grote institutionele partijen en beleggingsfondsen in Bitcoin. Onlangs nog besloot Tesla $1,5 miljard van haar cash reserve in Bitcoin aan te houden. Ook overweegt het bedrijf fysiek goud als alternatief voor haar cashreserve. Dit komt door de negatieve rente. Dat maakt het namelijk minder aantrekkelijk om grote reserves in cash aan te houden. Voor de spaarfunctie kan Bitcoin dus zeker een rol vervullen, maar het is zeker nog geen alternatief voor het dagelijkse betalingsverkeer.
Zijn er nu al bepaalde cycli te ontdekken in dit jonge nieuwe systeem, eventueel met de Trend Tracker van Eric Mecking?
Eric Mecking zal deze vraag in een toekomstig artikel verder behandelen als onderdeel van zijn nieuwe serie Is de gekte met Bitcoin de nieuwe tulpenmanie? Wat we wel kunnen zeggen is dat Bitcoin voor een bubbel een vrij ongebruikelijk koersverloop laat zien. Begin 2018 leek Bitcoin een bubbel die leegliep, maar inmiddels staat de koers ruim twee keer zo hoog. Daardoor lijkt de virtuele munt eerder een blijvertje te worden. Wel is de prijs nog steeds zeer volatiel. Ook in vergelijking met bijvoorbeeld goud.
Prijs en volatiliteit Bitcoin (Bron: Buybitcoinworldwide)
Hoe groot is de kans dat Bitcoin een blijvertje is of zal bezwijken onder allerlei wetten en regels?
De manier waarop het Bitcoin netwerk functioneert maakt het vrijwel onmogelijk om het te stoppen. Er zijn immers duizenden computers in het netwerk die alle transacties bijhouden. Zo lang er maar een paar online blijven kan het systeem blijven draaien. Wel kunnen overheden en centrale banken proberen Bitcoin te ontmoedigen, bijvoorbeeld door allerlei restricties op te leggen aan de conversie tussen fiatgeld en Bitcoin.
Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe regelgeving die DNB vorig jaar heeft doorgevoerd, waardoor aanbieders van Bitcoin een compleet dossier moeten bijhouden van alle klanten. Denk aan een registratieplicht en verificatie van je identiteit i.c.m. wallet adres. Deze regels zijn gericht tegen witwassen en illegale geldstromen, maar kunnen ook gebruikt worden om een vlucht naar Bitcoin te ontmoedigen. Daarover heeft Sander laatst al een insider artikel geschreven.
Hoe groot is de kans dat de bankenwereld zelf de Bitcoin heeft bedacht na de bankencrisis in 2007?
Dat is een hele goede vraag. We weten niet wat de identiteit van bedenker Satoshi Nakamoto is, dus we weten ook weinig over zijn achtergrond. Wel is bekend dat er in het begin vooral mensen mee bezig waren die expertise hadden in wiskunde of cryptografie. Pas later werd het bekend bij een groter publiek. Het zou natuurlijk kunnen dat Bitcoin en de blockchain zijn bedacht door (centrale) banken, maar dat lijkt ons om twee redenen niet logisch.
Ten eerste omdat centrale banken nu central bank digital currencies (CBDC) ontwikkelen als tegenhanger voor Bitcoin. Dat zou betekenen dat ze concurreren met iets dat ze zelf in het leven hebben geroepen. Als centrale banken inderdaad zelf digitaal centralebankgeld willen, dan hadden ze die blockchain technologie niet tien jaar eerder al losgelaten in de vrije markt, waar het een eigen leven kon gaan leiden. Dat strookt niet met het idee dat centrale banken controle proberen te houden over het geldsysteem.
Ten tweede is het zo dat innovaties bijna altijd van buitenaf komen, omdat de ontwikkelaars van bestaande technologie niet gemotiveerd zijn om iets radicaal nieuws te ontwikkelen. Disruptieve technologie komt eigenlijk altijd van nieuwe spelers, die niet gehinderd worden door gevestigde belangen in bestaande technologie. Om die reden is het evolutionair gezien niet waarschijnlijk dat centrale banken aan de basis staan van een radicaal nieuwe technologie als blockchain, een technologie die de potentie heeft centrale banken overbodig te maken.
Tot slot:
Binnenkort plaatsen we op Trendlines Insider twee nieuwe artikelen over Bitcoin. Eén artikel gaat over de technische kant van Bitcoin en blockchain, het andere artikel over praktische vragen, zoals het aanmaken van een wallet en het ontvangen en versturen van Bitcoin.
