De uitbraak van het coronavirus zorgde in het eerste kwartaal voor een vlucht naar goud als veilige haven. In Westerse economieën nam de vraag naar beleggingsgoud en goud-ETF's sterk toe, terwijl de wereldwijde vraag naar gouden sieraden juist daalde. Daardoor bleef de totale vraag ongeveer op hetzelfde niveau als een jaar geleden. Dat schrijft de World Gold Council in haar nieuwste kwartaalrapportage over de goudmarkt.
Ten opzichte van een jaar geleden steeg de totale vraag naar goud tot 1.083,8 ton, een procent meer dan dezelfde periode vorig jaar. Beleggingsproducten als ETF's zagen een enorme instroom van 298 ton, maar aan de andere kant daalde de vraag naar sieraden met bijna 208 ton. En hoewel de interesse voor beleggingsgoud in Westerse landen sterk steeg was er in andere delen van de wereld veel minder vraag. In dit artikel vatten we de belangrijkste trends in de fysieke goudmarkt voor u samen.
Beleggers stappen in goud
Door de correctie op de aandelenmarkt en verslechterde economische vooruitzichten zochten veel spaarders en beleggers in Westerse landen afgelopen maanden hun toevlucht in goud. Dat zorgde voor een run op goudbaren en gouden munten, met als gevolg hogere premies en langere levertijden. Dit zien we nog maar gedeeltelijk terug in de cijfers van de World Gold Council, omdat er ook in april nog steeds sprake is van krapte in de markt.
Wereldwijd steeg de vraag naar beleggingsgoud in het eerste kwartaal met 80% ten opzichte van een jaar geleden. Was de totale investeringsvraag in het eerste kwartaal van vorig jaar nog 300,5 ton, het afgelopen kwartaal was dat toegenomen tot 539,6 ton. Daarbij valt op dat de vraag naar munten en baren in India en China juist daalde, met respectievelijk 17% en 48%. In deze landen zitten veel prijsbewuste consumenten die pas goud kopen als de prijs daalt.
In veel Westerse landen steeg de vraag naar beleggingsgoud, zelfs zodanig dat de levertijden opliepen. De vraag naar gouden munten steeg wereldwijd zelfs met 36% naar het hoogste niveau in drie jaar. Een groot contrast met bijvoorbeeld India, waar de vraag naar munten en baren juist naar het laagste niveau in vier jaar zakte.
Veel vraag naar beleggingsgoud in Westerse landen, maar niet in Azië
Goudvoorraden ETF's naar record
Historisch gezien gaat een hogere goudprijs gepaard met een vlucht richting goud-ETF's, instrumenten die vooral populair zijn bij particuliere beleggers en beleggingsfondsen. Het voordeel van ETF's is dat ze net als aandelen en obligaties via de beurs verhandeld kunnen worden. Als belegger heb je daarmee wel blootstelling aan de prijs, zonder dat je fysieke opslag voor edelmetalen moet regelen.
In het eerste kwartaal van dit jaar stegen de goudvoorraden van ETF's met een instroom van 298 ton naar recordhoogte. Eind maart beheerden ETF's wereldwijd 3.185 ton goud, waarvan de helft in Noord-Amerika en bijna de helft in Europa. Aziatische goud-ETF's beheren veel minder vermogen, omdat het in die landen veel gebruikelijker is om goud fysiek te bezitten.
Goudvoorraden ETF's stegen naar recordhoogte
Centrale banken kopen minder goud
Centrale banken kochten in het eerste kwartaal van dit jaar 145 ton goud. Dat was 8% minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Slechts zes centrale banken kochten meer dan 10 ton, terwijl dat er een jaar geleden nog tien waren. Kijken we naar de langere termijn, dan is het tempo van goudaankopen nog steeds bovengemiddeld. De afgelopen vijf jaar kochten centrale banken gemiddeld 132,9 ton goud op kwartaalbasis.
De afgelopen jaren was Rusland de belangrijkste koper onder centrale banken, maar ook aan die trend komt een einde. De laatste tijd is het vooral Turkije dat haar goudreserve flink uitbreidt. In het eerste kwartaal voegde het land 72,7 ton aan haar goudvoorraad toe. Ook in 2019 voerde Turkije de lijst van goudaankopen al aan. De trend van goudaankopen door centrale banken blijft daarmee intact, ook al verandert de samenstelling van landen die edelmetaal kopen.
Centrale banken blijven goud kopen
Coronavirus raakt ook goudmijnsector
De uitbraak van het coronavirus had ook effect op de goudmijnsector. In het eerste kwartaal van dit jaar daalde de wereldwijde goudmijnproductie met 3% naar 795,8 ton. Dat was het laagste volume voor het eerste kwartaal sinds 2015 en de grootste procentuele daling sinds begin 2017. Ook was dit het vijfde kwartaal op rij waarin de goudmijnproductie van kwartaal op kwartaal daalde.
De grootste daling kwam voor rekening van China, het land met de grootste goudmijnsector. Door de reisbeperkingen vanwege het coronavirus konden veel werknemers na het Chinese Nieuwsjaar niet terugkeren naar verschillende goudmijnprojecten. Als gevolg daarvan viel de productie in China in het eerste kwartaal 12% lager uit dan een jaar eerder. De mijnbouwproductie daalde ook sterk in Peru (-17%), Argentinië (-13%) en Zuid-Afrika (-11%).
Er waren ook landen die in het eerste kwartaal nog wel meer goud wisten te produceren, bijvoorbeeld omdat één of meerdere grote mijnbouwprojecten werden opgestart. Zo steeg de goudmijnproductie in Ecuador (+51%), Burkina Faso (+18%) en Bulgarije (+18%), ondanks het coronavirus.
Productie goudmijnen daalt door coronavirus
Minder aanbod van sloopgoud
Ondanks de sterke stijging van de goudprijs daalde het wereldwijde aanbod van sloopgoud in het eerste kwartaal met 4% ten opzichte van een jaar geleden. In totaal werd er 280,2 ton aan oud goud ingeleverd, dat is 7% minder dan het gemiddelde per kwartaal over de afgelopen vijf jaar. Dat is opmerkelijk, aangezien een stijgende goudprijs normaal extra sloopgoud op de markt brengt.
Volgens de World Gold Council Council valt ook deze daling toe te schrijven aan het coronavirus. Door lock downs blijven meer mensen thuis en kunnen ze niet altijd naar een juwelier of goudhandelaar om sloopgoud in te leveren. Dit had vooral effect in Aziatische landen, het Midden-Oosten en verschillende Zuid-Europese landen. Een andere verklaring is dat mensen toch aan hun goud vasthouden door toegenomen economische onzekerheid. Het edelmetaal blijft tenslotte een veilige haven in tijden van crisis.
Aanbod van sloopgoud daalt, ondanks hogere goudprijs