Zowel China als Rusland hebben onlangs nieuwe maatregelen genomen om de anonimiteit op het internet te beperken. In beide landen worden VPN-verbindingen aan banden gelegd, waarmee internetgebruikers hun werkelijke identiteit kunnen verhullen en kunnen doen alsof ze vanuit een ander land aan het internetten zijn.
In China verdwenen onlangs alle applicaties uit de App Store die dit soort verbindingen via de iPhone mogelijk maken, terwijl de Russische president Poetin vorige week een wetsvoorstel ondertekende dat internetproviders verbiedt gegevens door te sturen die via een VPN-verbinding verstuurd worden. Volgens de Russische regering is de maatregel bedoeld
Hoe werkt VPN?
Met VPN kunnen internetgebruikers overal ter wereld een beveiligde en afgeschermde verbinding opzetten naar een computer of server die ergens anders in de wereld staat. Dat betekent dat al het internetverkeer via die andere computer loopt en in feite wordt doorgestuurd naar de eindgebruiker.
Deze technologie wordt vooral gebruikt voor zakelijke toepassingen, maar door handige software en apps is het ook voor particulieren eenvoudig te gebruiken. Vooral in China wordt veel gebruikgemaakt van VPN, omdat internetproviders de toegang tot veel websites blokkeren. Door een VPN-verbinding te gebruiken kunnen Chinezen deze blokkades omzeilen en alsnog vrij op het internet surfen.
Hoe werkt een VPN verbinding? (Bron: Bits of Freedom)
China en Rusland
In China en Rusland worden bepaalde websites geblokkeerd en wordt ook het internetverkeer strenger gereguleerd. In het geval van Rusland hoeven internetgebruikers overigens niet te vrezen voor straffen, omdat alleen de providers aangesproken zullen worden op hun verantwoordelijkheid en boetes kunnen krijgen als ze zich niet aan het verbod houden.
Volgens de Russische regering is het verbod op VPN verbindingen vooral bedoeld om websites af te schermen die zich bezig houden met illegale praktijken als kindermisbruik, drugshandel of religieus gemotiveerd geweld, maar critici vrezen dat deze maatregel ook de vrijheid van meningsuiting aantast.
Meer controle op internet
De toegenomen controle op het internet is een wereldwijd fenomeen, want ook in de Westerse wereld heeft de inlichtingendienst veel mogelijkheden om het internetgedrag van haar burgers in kaart te brengen. De onthullingen van klokkenluiders als Edward Snowden en Julian Assange (zie bijvoorbeeld PRISM en VAULT7) leren ons dat ook de inlichtingendiensten in Europa en de Verenigde Staten veel middelen én bevoegdheden hebben om internetverkeer af te luisteren en gedrag van internetgebruikers te monitoren en te registreren.
Data die door technologiebedrijven als Microsoft, Google, Facebook en Apple over ons verzameld wordt blijkt gemakkelijk doorgespeeld te kunnen worden aan de Amerikaanse inlichtingendienst NSA. Ook Nederland doet mee in deze trend, want inlichtingendiensten als de AIVD en de MIVD kregen onlangs via een nieuwe wet extra bevoegdheden om het internetverkeer af te tappen en te analyseren.
