China heeft een paar jaar geleden de ambitie uitgesproken om nieuwe handelsroutes aan te leggen naar Europa, zodat goederen sneller heen en weer getransporteerd kunnen worden tussen de verschillende landen op het Euraziatische continent. De Chinese regering onder leiding van president Xi Jinping richtte een nieuwe Aziatische investeringsbank op, waarmee de aanleg van nieuwe wegen, bruggen, spoorlijnen en pijpleidingen gefinancierd kan worden. Het is een groot en ambitieus project, dat inmiddels door tientallen landen op het Euraziatische continent wordt ondersteund.
De Chinese economie draait voor een groot deel op de export van goederen en een steeds groter deel van die export gaat richting landen op het Euraziatische continent. De voordelen van een handelsroute over land is evident, want voor een goederentrein is de reistijd richting West-Europa minder dan twee weken, terwijl een containerschip ongeveer een maand onderweg is. Daar komt bij dat een route over land minder kwetsbaar is voor knelpunten als het Suezkanaal in Egypte en de Straat van Malakka bij Maleisië.
Zwaartepunt verschuift richting goud
De bouw van nieuwe handelsroutes tussen Europa en China is niet alleen een economisch, maar ook een politieke project. Meer economische samenwerking op het Euraziatische continent betekent waarschijnlijk ook dat een groot deel van de wereld minder dollarreserves zal gebruiken voor het handelsverkeer. De laatste jaren hebben we al verschillende berichten gelezen over valutaswaps en over landen die olie en gas in andere valuta willen afrekenen dan de Amerikaanse dollar. Dat gaat natuurlijk niet van de ene op de andere dag, maar over een langere termijn gezien is er een duidelijke trend zichtbaar.
De laatste vijf jaar heeft China vrijwel geen dollars meer aan haar reserves toegevoegd, terwijl Rusland haar dollarreserves verkleinde. Tegelijkertijd voegen beide landen aanzienlijke hoeveelheden goud aan hun reserves toe, waardoor het zwaartepunt op de balans van centrale banken steeds meer verschuift richting het edelmetaal. Beide landen hebben inmiddels meer dan 1.800 ton goud in de kluis liggen, terwijl hun goudvoorraad rond de eeuwwisseling nog slechts 400 ton was. Europese landen hebben sinds de eeuwwisseling veel goud verkocht, maar hebben in verhouding tot de rest van de wereld nog steeds enorme reserves.
Zijderoute voor goud?
Drie belangrijkste economische zwaartepunten op het Euraziatische continent - Europa, Rusland en China - hanteren nu allemaal een pro-goud strategie. De ECB en de centrale banken van China en Rusland waarderen het goud tegenwoordig allemaal tegen de actuele marktprijs, in tegenstelling tot de Verenigde Staten die het edelmetaal nog steeds tegen de historische koers van $42,22 per troy ounce waarderen. Dat lijkt slechts een boekhoudkundig verschil, maar het zegt veel over hoe verschillende delen van de wereld kijken naar de waarde en de functie van het edelmetaal.
Onlangs werd bekend dat de goudbeurs in Hong Kong gesprekken voert met Singapore, Myanmar en Dubai om het verhandelen van goud langs de Zijderoute te promoten. Door verschillende goudbeurzen aan elkaar te koppelen en goudbaren van 1 kilo als universele standaard te erkennen moet het nog eenvoudiger worden om het edelmetaal te verhandelen en op de gewenste locatie fysiek uitgeleverd te krijgen. De directeur van de Chinese Gold & Silver Exchange Society verwacht dat deze nieuwe goudcorridor een sterke impuls zal geven aan de vraag naar het edelmetaal.
De ontwikkeling van de Zijderoute biedt kansen om de afhankelijkheid van het dollarsysteem verder te verkleinen, omdat verschillen op de betalingsbalans van deelnemende landen dan makkelijker in goud verrekend kunnen worden. Keren we terug naar de monetaire basis van goud, waar de Franse president Charles de Gaulle vijftig jaar geleden zo vurig naar verlangde?
Deze column verscheen eerder bij Goldrepublic
