Goud is door de eeuwen heen altijd een stabiele waarde gebleken en daarom houden centrale banken nog steeds een goudreserve aan voor onzekere tijden. Dat zei Ewald Nowotny, gouverneur van de Oostenrijkse centrale bank, in een uitgebreid interview met Nikolaus Jilch van Die Presse. Hij merkte op dat zijn land de afgelopen honderd jaar al tal van devaluaties heeft meegemaakt en dat goud in deze tijden altijd een zekere koopkracht heeft weten te behouden. Dat is voor de centrale bank reden om altijd een goudreserve aan te houden.
Nowotny zei in het interview dat centrale banken voor goud hebben gekozen omdat het in een klein formaat een hoge waarde vertegenwoordigt en omdat het een gestandaardiseerd product is. Dat laatste is belangrijk, omdat het daardoor veel eenvoudiger is om de waarde te bepalen en een koper te vinden. Men gaat ervan uit dat het edelmetaal altijd geaccepteerd zal worden en daarom dient het voor centrale banken als een reserve voor bepaalde noodsituaties waarin valuta niet geaccepteerd wordt.
Wat is de waarde van goud?
Goud wordt met veel moeite uit de grond gehaald en daarna weer weggestopt. In een volledig rationele wereld dat hele proces niet te verklaren is, maar volgens Nowotny moeten we accepteren dat we niet in een volledig rationele wereld leven. De verschillende hyperinflaties en devaluaties van de afgelopen honderd jaar bewijzen dat geldsystemen kwetsbaar zijn en dat de waarde van geld over de langere termijn niet kan worden gegarandeerd.
Het zijn juist die extreme situaties waar je volgens de centraal bankier een goudvoorraad voor wilt hebben, omdat je dan iets achter de hand hebt om basisvoorzieningen als brandstof en voedsel te kunnen kopen. Daar kan hij persoonlijk over meepraten, omdat zijn moeder tijdens de Tweede Wereldoorlog een paar gouden munten achter de hand had om eten voor hem te kopen.
Waarom staat er goud op de balans van de ECB?
Volgens de Oostenrijkse centraal bankier was het hebben van een goudreserve op de balans erg belangrijke voor de psychologische acceptatie van deze nieuwe Europese valuta. Sommige centrale banken konden goud verkopen, omdat ze naar verhouding relatief veel edelmetaal op de balans hadden staan.
Het goud op de balans van de verschillende centrale banken in het Eurosysteem wordt ieder kwartaal opnieuw gewaardeerd naar de actuele goudprijs. Daarbij wordt een waardestijging bijgeschreven op de herwaarderingsreserve, zodat dit geen invloed heeft op de winst of het verlies van de centrale bank.
Over de repatriëring van goud
Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog kon de veiligheid van de goudvoorraad in veel Europese landen niet worden gegarandeerd en werd het edelmetaal deels op een andere locatie bewaard. Dat is de belangrijkste reden waarom er nog steeds veel edelmetaal van Europese landen ligt opgeslagen in de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk. Ook kon het edelmetaal in die tijd door centrale banken gebruikt worden om de wisselkoers van de munt te verdedigen.
Met de komst van een gemeenschappelijke munt en met de terugkeer van een zekere stabiliteit op het Europese continent spelen deze factoren volgens Nowotny geen rol van betekenis meer. Daarom heeft de centrale bank van Oostenrijk - net als die van Nederland en Duitsland overigens - besloten een deel van haar voorraad te repatriëren. Oostenrijk heeft vorig jaar 35 ton goud teruggehaald en wil voor 2020 de helft van haar reserve van 280 ton weer op eigen bodem bewaren.
Oostenrijk wil helft goudvoorraad in eigen land bewaren (Bron: OeNB)
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
