Zwitserland heeft in maart veel meer goud uit de Verenigde Arabische Emiraten geïmporteerd dan in voorgaande maanden. Netto ging het om 35,5 ton goud, het hoogste volume in een maand sinds augustus 2016. Volgens de Zwitserse non-profit organisatie Swissaid zou dat kunnen betekenen dat Rusland via deze route goud naar Europa exporteert en daarmee sancties probeert te omzeilen.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben westerse landen een breed pakket aan sancties opgelegd aan Rusland. De meeste sancties hebben betrekking op het belemmeren van geldstromen. Denk aan de afsluiting van Russische banken van het SWIFT betaalsysteem. Ook hebben Europese landen beperkingen opgelegd aan de import van olie uit Rusland. Minder bekend is dat er ook sancties zijn opgelegd aan de goudhandel, zoals we eerder beschreven in dit artikel.
Sancties tegen Russisch goud
Begin maart trok de London Bullion Market Association (LBMA) de accreditatie van zes grote Russische smelterijen in. Dat betekende dat bijna alle nieuwe goudbaren uit Rusland vanaf dat moment niet meer geaccepteerd werden in Londen, een belangrijk knooppunt in de internationale goudmarkt. Dat terwijl Rusland tijdens de coronapandemie nog grote hoeveelheden goud naar het Verenigd Koninkrijk exporteerde. Goud dat gretig aftrek vond onder beleggers, die door de coronacrisis en de lage rente massaal op zoek waren naar een veilige haven.
Door het sanctiebeleid van de LBMA kan Rusland haar goud niet meer rechtstreeks naar Londen exporteren. Dat terwijl de goudmijnsector van Rusland met ruim 330 ton per jaar de tweede grootste ter wereld is en er wereldwijd nog steeds veel vraag is naar het edelmetaal. Dat betekent dat het goud nu een andere route zal vinden. Bijvoorbeeld via de Verenigde Arabische Emiraten, zoals onderstaande grafiek suggereert.
Komt Russisch goud via Dubai in Zwitserland?
Dubai
Dubai, gelegen in de Verenigde Arabische Emiraten, heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot belangrijk knooppunt voor de internationale goudmarkt. Het is de plek waar veel goud uit Afrikaanse mijnen naartoe gaat om geraffineerd te worden. Het omgesmolten goud gaat vervolgens via de luchthaven van Dubai naar belangrijke afzetmarkten in Europa, het Midden-Oosten en Azië. Zoals we eerder al schreven, en zoals statistieken van de Zwitserse douane suggereren, lijkt ook Rusland deze route nu te gebruiken.
Volgens de non-profit organisatie Swissaid vraagt deze ontwikkeling om meer transparantie in de goudmarkt. Op die manier moet inzichtelijk worden of Russisch goud via een omweg niet alsnog in Zwitserland terechtkomt, waar het omgesmolten kan worden door een smelterij die niet op een sanctielijst staat. "Zwitserland en de smelterijen hebben de plicht al het mogelijke te doen om te voorkomen dat ze via de Verenigde Arabische Emiraten een ontsnappingsroute wordt voor Russisch goud", zo verklaarde Marc Ummel van Swissaid tegenover Swissinfo.
Wat betekent dit voor de goudmarkt?
Zo lang er vraag is naar goud zullen handelaren alternatieve routes blijven zoeken om ook Russisch goud op de markt te brengen. Door het Russische goud in Zwitserland of Dubai om te smelten is het niet meer te herleiden naar Rusland. Daarna kan het de Europese markt betreden. En zelfs al waren de sancties waterdicht, dan nog zou Rusland haar goud altijd nog kunnen verkopen aan andere landen. Denk aan China en India, de grootste afzetmarkten voor goud. We blijven deze ontwikkelingen volgen.
