Het nieuwe jaar is nog maar net begonnen of het onderwerp 'World War 3' is alweer trending topic op twitter. Met een raketaanval op de luchthaven van Bagdad heeft het Amerikaanse leger een belangrijke Iraanse generaal gedood. Ook stuurden de Verenigde Staten een paar duizend extra militairen naar de regio om de 'veiligheid te garanderen'.
Naar schatting zijn er nu ongeveer 60.000 Amerikaanse militairen in het Midden-Oosten. Dat zijn er nog niet zoveel als aan de vooravond van de Irak-oorlog, maar de troepenmacht is nu al groot genoeg voor een eventuele militaire operatie. Of het zover zal komen is nog maar de vraag, maar het behoort wel tot de mogelijkheden.
Interventies
De afgelopen twintig jaar hebben de VS onder leiding van verschillende presidenten al een aantal oorlogen gevoerd, waaronder die in Afghanistan, Irak, Libië en Syrië. Deze interventies hebben het imago van de VS in de wereld geen goed gedaan. Niet alleen in landen die doelwit waren van Amerikaanse interventies, maar ook in landen die aan de kant van de VS staan.
Begin deze eeuw waren Europese bondgenoten nog bereid de VS te ondersteunen met militaire missies. Die bereidheid is de laatste jaren echter sterk afgenomen. Met het destabiliseren van Libië en Syrië kwam een grote vluchtelingenstroom richting Europa op gang, met alle gevolgen van dien. Daardoor is het draagvlak voor nieuwe militaire operaties onder leiding van de VS afgenomen.
America first?
Daar komt bij dat de Amerikaanse president Trump met zijn 'America First' beleid een andere weg is ingeslagen. Trump verbrak eenzijdig het internationale akkoord met Iran, tegen de wens van Europa, Rusland en China. Ook stelde hij de onvoorwaardelijke steun aan andere NAVO-landen ter discussie. Met het besluit om de Koerden te bewapenen maakte hij ook geen goede beurt bij Turkije, een belangrijke bondgenoot van de NAVO in die regio.
Niet alleen op militair, maar ook op economisch front heeft Trump de verhoudingen op scherp gezet. Denk aan de handelsoorlog met China en nieuwe sancties tegen Russische gaspijpleidingen. Die sancties zetten niet alleen kwaad bloed bij Europa, maar ook bij Rusland en Turkije.
Internationale steun brokkelt af
Zetten we al deze ontwikkelingen van de laatste jaren op een rij, dan zien we dat de internationale steun voor de VS afbrokkelt. Dit beperkt de mogelijkheden van de Amerikaanse regering om een oorlog in Iran te starten. Natuurlijk is het Amerikaanse leger nog steeds oppermachtig met het grootste militaire budget ter wereld, maar zonder sterke bondgenoten in de regio is het lastig oorlog voeren.
Eind vorig jaar hield Iran samen met Rusland en China een militaire oefening in de Indische Oceaan. Het land heeft dus sterke bondgenoten om zich heen verzameld. Daardoor is het voor de VS veel moeilijker om een militaire operatie in gang te zetten. De laatste pogingen tot regime change in Syrië en Venezuela liepen, mede door steun van Rusland en China, ook al op een mislukking uit.
Het is afwachten hoe het conflict tussen de VS en Iran zich verder ontwikkelt. De kaarten liggen in ieder geval anders dan tien jaar geleden. Is een nieuwe oorlog in Iran voor de Amerikanen een oorlog te ver?