De ECB overweegt een nieuw beleidsinstrument waarmee ze noodlijdende banken direct van noodliquiditeit kan voorzien, zodat de bank in afgeslankte vorm met alleen de gezonde onderdelen een doorstart kan maken. Dat blijkt uit vertrouwelijke documenten die in handen zijn van Bloomberg.
Het betreffende document gaat over een presentatie van de ECB die op 21 maart heeft plaatsgevonden en waarin gesproken werd over het ondersteunen van banken die dreigen om te vallen. Onder het Eurosystem Resolution Liquidity (ERL) systeem zou de Europese Centrale Bank meer ruimte moeten krijgen om banken met een liquiditeitsprobleem te ondersteunen.
In hoeverre mag de ECB banken ondersteunen?
Dit nieuwe instrument wordt in het document uitgelegd als een monetair beleidsinstrument, omdat het de centrale bank meer zekerheid geeft dat commerciële banken de officiële beleidsrente doorgeven aan de economie. Toch is een dergelijke maatregel controversieel, omdat de ECB bij wet verboden is activiteiten te ondersteunen die door publieke autoriteiten ondernomen kunnnen worden.
ECB-bestuurslid Yves Merch waarschuwde eerder dit jaar al dat het afwikkelen van banken onder het resolutiemechanisme niet beïnvloedt mag worden door de aanname dat de centrale bank met liquiditeit over de brug zal komen.
Liquiditeit voor probleembanken
De vraag of de ECB noodliquiditeit moet verschaffen aan de bankensector speelt al sinds juni vorig jaar, toen het Spaanse Banco Popular Espanol werd opgedoekt en bij Banco Santander werd ondergebracht. Op dat moment kon er al snel een koper gevonden worden voor de noodlijdende Spaanse bank, maar dat zal niet altijd direct het geval zijn.
Om te voorkomen dat een bank met een onzekere toekomst geen toegang meer kan krijgen tot de normale bronnen van liquiditeit zou de centrale bank willen voorzien in noodliquiditeit. Volgens Vitor Constancio, vice-president van de ECB, hebben de Bank of England en Amerikaanse financiële autoriteiten ook al dergelijke bevoegdheden.
Om een noodlijdende bank op de korte termijn te kunnen helpen zou de ECB de eisen aan het onderpand kunnen versoepelen. Toen de centrale bank in 2011 en 2012 met haar LTRO-programma vele honderden miljarden aan noodliquiditeit beschikbaar stelde aan de Europese bankensector vroeg ze daar onderpand in de vorm van ‘investment grade’ obligaties voor terug. Zelfs die voorwaarde zou geschrapt kunnen worden en plaats kunnen maken voor een soort Europese garantie, zo meldt Bloomberg op basis van het document.
Meer Europese vangnetten
Het mag duidelijk zijn dat het laatste woord over de Europese bankenunie en de rol van de Europese Centrale Bank daarin nog niet gezegd is. Achter de schermen wordt er nog steeds volop gewerkt aan vangnetten die een volgende crisis kunnen opvangen.
Zo kwam er met het Single Resolution Mechanism (SRM) een blauwdruk om probleembanken af te wikkelen, terwijl er met het European Stability Mechanism (ESM) een noodfonds kwam dat noodleningen kan verstrekken aan ‘probleemlanden’ binnen de Eurozone. Er zijn ook al plannen om dit fonds om te zetten tot een Europees Monetair Fonds. We blijven de ontwikkelingen op dit gebied in de gaten houden.
Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard
