De afgelopen weken zagen we de prijs van bitcoin explosief stijgen. Op het moment van schrijven wordt er zelfs bijna 2.500 dollar voor de virtuele munt betaald, terwijl de prijs begin dit jaar nog onder de 1.000 dollar stond. Vijf maanden geleden was een troy ounce goud meer waard dan een bitcoin, maar nu is de virtuele munt bijna twee keer zo duur als het edelmetaal. Hoe kan het dat de prijs van Bitcoin verdubbelt, terwijl de goudprijs tussen de $1.200 en $1.300 per troy ounce blijft schommelen?
Het is makkelijk om te zeggen dat bitcoin een bubbel is, omdat de virtuele munt verschillende kenmerken heeft die horen bij een financiële bubbel. Sommigen zien bitcoin als een revolutionair betaalmiddel, terwijl de prijs van de virtuele munt veel te volatiel is om als zodanig gebruikt te worden. Je krijgt het gevoel dat je de boot mist, wat volgens econoom Minsky ook één van de kenmerken is van een bubbel.
Bitcoin als geld?
De virtuele munt kan in theorie gebruikt worden als een vorm van geld, maar is als zodanig ondergeschikt aan breed geaccepteerd valuta zoals de euro en de dollar. Ook als rekenmiddel en waardeopslag is een bitcoin ongeschikt, omdat de waarde simpelweg te onvoorspelbaar is. Prijsstabiliteit is het belangrijkste doel van veel centrale banken, omdat dat in grote mate bepalend is voor bruikbaarheid van een valuta. Vraag dat maar aan de mensen in Venezuela, die met stapels bankbiljetten naar de winkel moeten om boodschappen te doen.
De voordelen van bitcoin, zoals de snelheid waarmee (internationaal) betalingen uitgevoerd kunnen worden, kunnen inmiddels ook met fiatgeld gerealiseerd worden. Denk aan pinpassen waarmee je contactloos kunt betalen en aan smartphones die met behulp van een vingerafdruk betalingen kunnen goedkeuren. Ook werken banken in Europa samen aan een nieuw systeem, waarmee betalingen tussen EU-landen binnen enkele seconden verricht kunnen worden. Het is dus nog maar de vraag of bitcoin ooit haar belofte waar zal maken als alternatief voor fiat geld.
Goud of bitcoin?
Net als met goud is ook de waarde van een bitcoin volledig op vertrouwen gebaseerd. Goud kent maar weinig nuttige industriële toepassingen, terwijl een bitcoin helemaal geen intrinsieke waarde heeft. Beide hebben als voordeel dat ze een anoniem karakter hebben, een grote waarde vertegenwoordigen en buiten het financiële systeem om verhandeld kunnen worden. Maar welke is nou het meest geschikt? Dat hangt helemaal af van uw persoonlijke voorkeuren en uw financiële situatie.
De marktwaarde van alle bitcoins in omloop is op het moment van schrijven ongeveer $40 miljard, tegenover $7.600 miljard voor al het goud dat boven de grond aanwezig is. De prijs van goud is dus veel stabieler dan bitcoin, omdat er simpelweg veel meer vermogen in het edelmetaal kan vluchten zonder dat de prijs explodeert. Zoek je een veilige haven voor je vermogen, dan heeft het edelmetaal een trackrecord van enkele duizenden jaren. Daarmee is goud dus een relatief veilige keuze.
Bitcoin is veelbelovend, maar bestaat nog geen tien jaar. Het zou best kunnen dat een bitcoin voorlopig meer waard blijft dan een troy ounce goud, maar er zijn geen ervaringen uit het verleden waar we conclusies aan kunnen verbinden. Het spreekt in het voordeel van de virtuele munt dat deze nog steeds niet gekraakt is, terwijl er steeds grotere bedragen mee gemoeid gaan. Bitcoin kan dus ook interessant zijn om te hebben, maar dan vooral als een speculatieve belegging.
Deze column verscheen eerder op Marketupdate
