Een maand geleden schreef ik over de dreiging van censuur op het internet, waarbij grote technologiebedrijven als Google, Facebook en Twitter hun macht gebruiken om kritische informatie weg te houden bij het grotere publiek. Dat kan op een zeer geraffineerde wijze, bijvoorbeeld door artikelen en video's op bepaalde websites zo goed als onvindbaar te maken.
Ik heb toen al verschillende voorbeelden gegeven van censuur op het internet, bijvoorbeeld het voor andere onzichtbaar maken van berichten op twitter (shadow banning) en aanpassingen van Google om zogeheten 'nepnieuws' in de zoekresultaten te verstoppen. Een zorgelijke ontwikkeling, omdat het de vrijheid van meningsuiting aantast.
Nepnieuws als excuus voor censuur
De dubieuze term 'nepnieuws' lijkt steeds meer een afleidingsmanoeuvre te zijn om de censuur op het internet wat verder op te schroeven. Daarbij gaat niet eens meer om waarheidsvinding, maar om kritische meningen op het internet weg te drukken. Het meest zorgwekkende is de snelheid waarmee dat gebeurt.
Zo ontdekte Luke Rudkowski van de website WeAreChange.org deze week dat 660 video's op zijn YouTube account niet meer in aanmerking kwamen voor advertenties van Google, omdat de inhoud van zijn video's ongeschikt zou zijn. Vreemd, omdat sommige video's al jaren online stonden en geen beelden bevatten die in strijd zijn met de gebruikersvoorwaarden van YouTube.
Een ander recent voorbeeld is Lauren Southern, een blogger uit Canada die video's maakt over maatschappelijke thema's en die recent een ooggetuigenverslag maakte van de vluchtelingencrisis in Europa. Haar video's stonden op de website Patreon, een site waar bloggers, artiesten en schrijvers hun werk kunnen plaatsen en geld kunnen verdienen met donaties en advertenties.
Van het ene op het andere moment bleek haar account bij Patreon te zijn geblokkeerd, omdat haar video's zouden "aanzetten tot activiteiten met een dodelijke afloop". Wie haar video's volgt weet dat dit een verzonnen argument is.
Het idee van vrijheid van meningsuiting is dat er ook voldoende ruimte moet zijn voor kritische geluiden en andere denkbeelden. Die ruimte wordt steeds kleiner, nu zelfs overheden zich ermee gaan bemoeien. Dit is een ontwikkeling die we de komende jaren maar beter in de gaten kunnen houden...
Frank Knopers
Deze column verscheen eerder op Goudstandaard