De coronacrisis heeft een grote impact op de wereldeconomie, maar het zijn vooral opkomende economieën die in de problemen komen. Deze landen hebben weinig mogelijkheden voor fiscale en monetaire stimulering en zijn daarom erg afhankelijk van buitenlandse schuldeisers. Door de coronacrisis en de daling van de grondstofprijzen kunnen steeds meer landen hun schulden niet meer betalen. De lijst van wanbetalers wordt steeds langer.
Sinds het begin van dit jaar hebben Ecuador, Libanon, Belize, Suriname en Argentinië al een keer een betaling gemist of een deel van hun schulden moeten herstructureren. Daarmee is de situatie nu al ernstiger dan tijdens de financiële crisis van 2008. Toen waren er volgens analisten van Goldman Sachs slechts drie landen die hun schulden niet meer konden betalen. En het aantal probleemlanden lijkt op dit moment alleen maar verder toe te nemen.
Zambia
Het meest recente voorbeeld van deze schuldenproblematiek is Zambia. Dit Afrikaanse land heeft meer dan $12 miljard geleend van buitenlandse investeerders, waarvan $3 miljard van Chinese banken. Door de coronacrisis en de daling van de grondstofprijzen kwam ook dit land in moeilijkheden. Zambia kan haar schulden niet meer betalen, maar de Chinese schuldeisers zijn niet van plan de leningen te herstructureren of kwijt te schelden. Daardoor willen ook andere schuldeisers geen versoepeling aanbieden. Door deze impasse miste Zambia in oktober een betaling op een van haar obligaties.
Het voorbeeld van Zambia staat niet op zichzelf. Veel opkomende economieën hebben de laatste jaren geld geleend van China, dat harde eisen stelt aan schuldenaren. Het land is niet aangesloten bij de Club van Parijs, een internationale raad van landen die bemiddelen bij de herstructurering van de schulden van kwetsbare landen. Daardoor is het veel lastiger dan vroeger om alle schuldeisers bij elkaar te krijgen om schulden te herstructureren of kwijt te schelden.
Schuldverlichting
Centraal bankiers en ministers van financiën van de grootste economieën kwamen onlangs nog bijeen om schuldverlichting voor de armste landen te bespreken. In oktober bereikten de grootste economieën al overeenstemming over de noodzaak tot schuldverlichting, omdat veel zwakkere economieën door de coronacrisis in de problemen zijn gekomen. Ook kwam het IMF vorige maand met voorstellen om herstructurering van staatsschulden makkelijker te maken.
Deze schuldenproblematiek zal groter worden naarmate de coronacrisis langer aanhoudt. Begin dit jaar schreven we op Geotrendlines Insider al over de kwetsbaarheid van opkomende economieën in een nieuwe crisis. Inmiddels zitten we volop in een nieuwe schuldencrisis en lijkt onze vrees werkelijkheid te worden.
De afbeelding boven het artikel is afkomstig van Flickr en is vrij beschikbaar onder de Creative Commons licentie