De Bank of Japan verraste de financiële markten deze week door geheel onverwachts voor ¥400 miljard ($3,6 miljard) aan staatsobligaties op te kopen. De centrale bank haalde donderdag schuldpapier met looptijden van 5 tot 10 jaar uit de markt om te voorkomen dat de rente op 10-jaars staatsleningen verder zou stijgen. Eerder die dag steeg deze rente nog naar 0,145%, het hoogste niveau in anderhalf jaar tijd.
De interventie is omstreden, omdat de Japanse regering op dezelfde dag nieuwe staatsobligaties met een vergelijkbare looptijd had uitgegeven. Daardoor is het mogelijk dat de centrale bank rechtstreeks geld heeft uitgeleend aan de overheid, een fenomeen dat we alleen kennen van landen waar hyperinflatie heeft plaatsgevonden. Het rechtstreeks financieren van overheidstekorten door de centrale bank wordt door economen gezien als een doodzonde en dat is ook de reden dat de Bank of Japan eerder beloofde om niet te interveniëren op dagen waarop de overheid nieuwe obligaties uitgeeft.
Bank of Japan streeft naar rente van 0%
We kunnen niet achterhalen of de Japanse centrale bank daadwerkelijk rechtstreeks obligaties van de Japanse overheid heeft gekocht, maar we kunnen wel concluderen is dat de centrale bank steeds gekkere sprongen maakt om de rente te stabiliseren. De Bank of Japan probeert de laatste jaren met interventies op de obligatiemarkt de rente op Japanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar binnen een bandbreedte van +0,1% en -0,1% te houden. Deze bandbreedte werd onlangs opgerekt naar -0,2% tot +0,2%, maar het duurde niet lang voordat de centrale bank ook deze ruimere marge moest verdedigen.
De Bank of Japan probeert minder staatsobligaties op te kopen door niet meer structureel een vaste hoeveelheid schuldpapier op te kopen, maar door alleen te interveniëren op momenten dat de rente stijgt. Het afgelopen jaar bleek dat een succesvolle strategie, want in de periode van april 2017 tot en met maart 2018 haalde de centrale bank voor ¥50 biljoen aan schuldpapier uit de markt, minder dan haar eigen doelstelling van ¥80 biljoen op jaarbasis. Wel wordt het beleid van de centrale bank door deze onverwachte interventies minder voorspelbaar.
Bank of Japan versoepelt bandbreedte, maar blijft interveniëren (Bron: Bloomberg)
Bank of Japan blijft stimuleren
"De interventie van vandaag zet vraagtekens bij de manier waarop de centrale bank communiceert met de markt. De Bank of Japan neemt teveel risico, omdat het opkopen van obligaties op de dag van een obligatieveiling over het algemeen als problematisch wordt gezien", aldus econoom Toru Suehiro van Mizuho Secuirities Co. in een verklaring tegenover Bloomberg.
De Bank of Japan probeert de inflatie aan te jagen en de rente laag te houden door steeds meer staatsobligaties en aandelen uit de markt te halen. De kunstmatige schaarste die daardoor ontstaat zorgt dat het renteniveau laag blijft en dat consumenten, bedrijven en de overheid goedkoop kunnen lenen. In vergelijking met andere grote centrale banken gaat de Japanse centrale bank veel verder, want haar balanstotaal is al bijna even groot als het bruto binnenlands product. Ter vergelijking, bij de Federal Reserve en de Europese Centrale Bank is de balans respectievelijk 20 en 42 procent van de omvang van de onderliggende economie.
https://twitter.com/DavidInglesTV/status/1024101490577661952
Deze bijdrage van Geotrendlines verscheen eerder bij Holland Gold
